Een Vlaamse spiegel - Nederlandse Vereniging voor Kriminologie

tot op straatniveau beschikbaar hebben. Deze kaarten tonen duidelijke
concentratiezones, van belang bij het uitstippelen en uitvoeren van het beleid,
vooral om politiecapaciteit en middelen efficiënt te richten en te spreiden. Het
verdient aanbeveling om de zonering zoveel als mogelijk te laten aansluiten op
demografische zones (gemeentegrenzen, statistische sectoren).
Over de telperiode 1996-2000 liet Nederland een matige stijging (1 procent)
zien en België een meer spectaculaire groei van 17 procent. Meer relevant is
het vergelijken van specifieke misdrijven zoals moorden per 100.000 inwoners
in verschillende steden met Amsterdam als hoogst scorende.
De analyses van criminele ‘hot spots’ (haarden, ruimtelijke concentraties) en
‘burning times’ (piekmomenten) zijn belangrijk voor criminologen, strategische
analisten bij de politie en preventiewerkers. Meermaals is aangetoond dat
criminele feiten eerder ruimtelijk geconcentreerd zijn dan dat zij gepleegd
worden door dezelfde daders. De schaarste aan personeel en middelen bij de
politiediensten maakt hot-spot-analyses aantrekkelijk, omdat deze bijdragen
tot het een meer gerichte inzet van de politiecapaciteit. Het eenvoudig visueel
voorstellen van criminaliteitsanalyses is hierbij heel belangrijk om het
instrument voldoende aantrekkelijk en bruikbaar te maken (Heremans, 2002).
Criminaliteitsanalyse
Criminaliteitsanalyse is een methode om criminaliteitsgegevens in te
zamelen en te verwerken. Misdrijfanalyse is het methodisch opsporen en het
inzichtelijk maken van verbanden tussen criminaliteitsgegevens onderling en
tussen criminaliteitsgegevens en andere mogelijke relevante gegevens voor
politioneel en gerechtelijk gebruik. Door middel van criminaliteitsanalyse
kunnen verschillende doelstellingen gerealiseerd worden, zoals de preventie
van en de strijd tegen bepaalde vormen van criminaliteit, door het vroegtijdig
detecteren van bepaalde gedragingen. Preventie is ook mogelijk door
georiënteerd toezicht en advisering aan de overheid en aan de bevolking.
Bovendien is er identificatie en arrestatie van daders door het opsporen van
relaties tussen misdrijven, tussen misdrijven en daders, en tussen daders
onderling. Tenslotte kan criminaliteitsanalyse het rendement van de ingezette
middelen verhogen door het evalueren van de aangewende methodes.
Nederland heeft de dergelijke analyses veel eerder geprofessionaliseerd dan
België, maar deze vertraagde start werd optimaal gecompenseerd en in beide
landen zijn nu echt professionele analisten aan het werk.
Verborgen criminaliteit.
In bevolkingsenquêtes blijkt de omvang van de criminaliteit veel groter dan
op basis van politiecijfers. Het zoeken naar de omvang van de verborgen
criminaliteit is ook voor de politie een belangrijk gegeven en wordt in sommige
landen mede door de politie georganiseerd. Uit Nederlandse studies blijkt dat
politiecijfers anders evolueren dan de werkelijke criminaliteit, bijvoorbeeld bij
geweldscriminaliteit wordt het verschil tussen beide metingen steeds kleiner
(Wittebrood en Junger, 1999).
W. Bruggeman - Niet te vergelijken? Politiestatistiek in België en Nederland
47