Een Vlaamse spiegel - Nederlandse Vereniging voor Kriminologie

activiteiten van criminele motorbendes, witwassen, synthetische drugs,
garagediefstal, car-en homejacking (binnendringen in een huis om de sleutel
van een voertuig te bemachtigen), systematische en frequente daders van
diefstallen gewapenderhand. Ook werd een jaarrapport georganiseerde
criminaliteit 2001 opgesteld.
Bovendien werd een Arrondissementeel Veiligheidsbeeld voor de meeste
arrondissementele en lokale overheden opgesteld, met in 2003 een gestandaardiseerde
methodologie betreffende bepaalde fenomeenanalyses.
Het nationale politioneel veiligheidsbeeld (NPVB) zal tegen midden 2004
geactualiseerd worden op basis van 31 criteria met als nationale prioriteiten:
verkeersonveiligheid, illegale immigratie en mensensmokkel, terrorisme, diefstal
gewapenderhand, zware diefstal / woninginbraken en ramkraken, aanslagen op
de lichamelijke integriteit, drugs, voertuigdiefstal, leefmilieu, witwassen en
wapens.
Justitiestatistieken
De Belgische criminele statistiek omvat veroordeelden en zaken die het
voorwerp waren van een gerechtelijke beslissing, jaarlijks opgemaakt op
basis van verslagen en cijfermeldingen van de parketten en de griffies van de
rechtbanken aan het Ministerie van Justitie. Er wordt binnen de drie dagen
na een veroordeling een veroordelingsbulletin naar het Centraal strafregister
gezonden. Het NIS publiceert dan de gerechtelijke statistieken.
Ook deze statistiek geeft slechts een beeld van de activiteiten van het gerecht en
verschaft slechts minimaal inzicht in de criminaliteit. Definitieve veroordeelden
worden per kalenderjaar slechts eenmaal geteld. Prevalentiecijfers zijn dus
onvolledig. Incidentiecijfer geven misdrijfcijfers weer, die telkens een nieuw
misdrijf tellen bij elke veroordeelde, ook al traden dezen samen op bij het
plegen van een misdrijf.
Ook de penitentiaire gegevens verdienen vermelding. Het statistisch materiaal
van het Directoraat-generaal van de Strafinrichtingen geeft inzicht in de
gevangenispopulatie aan de hand van de opsluiting- en detentiecijfers. Hierbij
kan onderscheid gemaakt worden tussen beklaagden en veroordeelden,
langgestraften en kortgestraften, vreemdelingen en Belgen. Sommige cijfers
geven enigszins inzicht in de achterliggende criminaliteit.
Ook deze statistieken moeten met omzichtigheid worden benaderd, niet dat
ze onjuist zouden zijn, maar vooral omdat beleidsfactoren die trendanalyses
kunnen bezwaren. De output van het gevangeniswezen wordt in belangrijke
mate beïnvloed door het vrijstellingsbeleid, dat bijvoorbeeld na de affaire-
Dutroux werd gewijzigd voor zedendelicten. Ook maatregelen rond individuele
of collectieve gratie beïnvloeden de gevangenispopulatie.
Moeilijker is om inzicht te krijgen in de populatie geïnterneerden, vooral
omdat deze materie geregionaliseerd is. Voor Vlaanderen geeft de Vlaamse
Commissie ter bescherming van de maatschappij onder meer cijfers over
delictverdeling en gerechtelijke voorgeschiedenis van deze populatie (Vlaamse
Commissie … , 2003).
W. Bruggeman - Niet te vergelijken? Politiestatistiek in België en Nederland
49