gen

Gen.magazine bezoekt ieder kwartaal een archiefinstelling in het land
archiefwijzer
Het Utrechts Archief:
midden in het digitale tijdperk
Het Utrechts Archief is te
vinden in twee monumentale
panden in Utrecht.
De studiezaal is gevestigd aan
de Alexander Numankade, het
publiekscentrum bevindt zich
midden in het Museumkwartier
van Utrecht, in de Hamburgerstraat.
(Bijzondere activiteiten)
‘Op de Hamburgerstraat maken
onze bezoekers via innovatieve
presentaties kennis met de
Utrechtse geschiedenis en onze
collectie. In de vaste en tijdelijke
tentoonstellingen vertonen we
onder meer archiefmateriaal en
historisch filmmateriaal, kunnen
de bezoekers een virtuele koetsrit
maken door de achttiende eeuw
of zelf aan de slag gaan met de
digitale collectie’, vertelt Mieke
Breij, coördinator studiezaal
van het Utrechts Archief. ‘Op dit
moment is er een tentoonstelling
over de Utrechtse judoheld Anton
Geesink te zien, wiens persoonlijk
archief we beheren.’
(Digitalisering)
‘Voorheen waren veel dooptrouw-
en begraafboeken
helemaal niet geïndexeerd en
moesten ze pagina voor pagina
worden doorgenomen! De
burgerlijke stand was alleen via
tienjarige tafels raadpleegbaar’,
zegt Breij. Dat is nu gelukkig
helemaal anders. Tegenwoordig
zijn alle akten ook via WieWasWie.
nl toegankelijk. Al sinds 1989 is er
een uitgebreide gedigitaliseerde
index op notarisakten over de
periode 1560-1811.
(Nu en straks)
‘In de Archief- en Beeldbank
hebben we nu ongeveer 2,5
miljoen hoogwaardige digitale
scans beschikbaar. Natuurlijk alle
bronnen voor genealogisch
onderzoek, maar ook de criminele
sententies van 1513 tot 1811.
En brieven uit de Verzameling
kerkelijke historie van 1706-1739.
Daarnaast zijn kadastrale akten,
bouwtekeningen, foto’s, prenten
en tekeningen gedigitaliseerd.
Het Utrechts Archief digitaliseert
jaarlijks vijfhonderdduizend
archiefstukken; de meest
gevraagde komen het eerst aan
de beurt.’ Als een archiefstuk
nog niet digitaal beschikbaar is,
kan een gebruiker een verzoek
tot digitalisering indienen. Als
het stuk aan de criteria voldoet,
wordt het kosteloos gescand. Alle
beschikbare scans zijn in te zien
via de website hetutrechtsarchief.
nl – mensen hoeven daar dus niet
meer speciaal voor naar Utrecht
te komen.’
‘We blijven bronnen digitaliseren
en werken samen met het Nationaal
Archief en de historische
centra in de regio aan de infra-
structuur voor het onderbrengen
van het digitaal archief in een
zogenaamd e-depot. Omdat onze
klanten voor onderzoek steeds
vaker gebruik maken van de website,
werken we aan een nieuwe
website met een digitale studiezaal
waarin de interactie met de
bezoekers online zal plaatsvinden.
In maart 2015 presenteren we
ons eerste Vele handen-project,
de bevolkingsregisters van de
stad Utrecht (1900-1912): ruim
veertigduizend scans. We gaan
de crowd vragen niet alleen de
persoonsgegevens, maar ook de
adresgegevens te indexeren.’
(Voer voor genealogen)
Het Utrechts Archief heeft veel
andere bronnen die voor genealogen
ook heel interessant zijn. Er
worden verschillende kerkelijke
archieven van nationaal belang
bewaard: van de middeleeuwse
kloosters tot de Dordtse Synode
en veel later. De archieven van
de dorpsgerechten en het Hof
van Utrecht bieden geweldige
informatie over het dagelijks
leven in een kleine gemeenschap.
Wie vocht tegen wie, wie woonde
naast wie en wie was getuige voor
wie: allemaal namen en verwantschappen
op een dienblaadje.
Adresgegevens
Het Utrechts Archief
– studiezaal voor archiefen
literatuuronderzoek
Alexander Numankade 199-201
3572 KW Utrecht
Tel: (030) 286 66 11
hetutrechtsarchief.nl
Openingstijden
Dinsdag: 9.00 - 17.00 uur
Woensdag: 9.00 - 17.00 uur
Donderdag: 9.00 - 21.00 uur
Vrijdag: 9.00 - 17.00 uur
Zaterdag, zondag, maandag:
gesloten
Het Utrechts Archief
– exposities
Hamburgerstraat 28
3512 NS Utrecht
Openingstijden:
Dinsdag t/m vrijdag:
10.00 - 17.00 uur
Weekeinde: 12.30 - 17.00 uur
Maandag: gesloten
Beide panden hebben faciliteiten
voor mindervaliden, zoals liften
en aangepaste toiletten. Op
de Hamburgerstraat is het wel
raadzaam om een bezoek met
een rolstoel van te voren
te melden, zodat er iemand
klaar staat.
Dimphéna Groffen
is redacteur bij het CBG
gen. 71