Onderzoeksrapport vakbekwaamheid cluster EVA.pdf

Ontwikkelbaarheid van competenties Sommige competenties zijn makkelijker te ontwikkelen dan andere. Zo zijncompetenties als luisteren, presenteren, coachen, et cetera in het algemeen sneller engemakkelijker te ontwikkelen dan competenties als leervermogen, overwicht enonafhankelijkheid. Dit komt omdat in de ene competentie bijvoorbeeld kennis envaardigheden de grootste rol spelen. Bij andere spelen houding en persoonskenmerkenInstroom en competenties: voorkom een sterkere rol. Bij de instroom van het personeel zal hiermee rekening moetenellendeworden gehouden. Het is zaak om personeel aan te trekken dat in hoge mate beschiktover kerncompetenties, óf in staat is deze te verwerven. Dit voorkomt veel misère bijzowel werkgever als werknemer.De IJsberg van persoonlijkheidVerwerven en onderhouden vancompetenties door opleidingenLeerstrategie afgestemd opbekwaamhedenDe mate van ontwikkelbaarheid wordt door Van Dongen (2007) gekoppeld aan de‘IJsberg van persoonlijkheid’ (McClelland). In het algemeen stelt hij dat naar mate eencompetentie dieper onder water zit, deze lastiger is om te ontwikkelen. Wij hebben deijsberg aangevuld met de driedeling in kwalificaties van Kessels en Smit (2007). Devisualisatie en korte toelichting is opgenomen als bijlage 11.Competenties kunnen onder meer ontwikkeld worden door opleidingen. Kessels enSmit (2007) stellen dat de traditionele opleidingsmethode – die overwegend is gerichtop informatieoverdracht – van medewerkers passieve en consumerende cursistenmaakt. Voor functiegerichte opleidingen is dit funest (Kessels en Smit, 2007, p. 40).In tegenstelling tot de traditionele opleidingsmethoden benoemen zij de probleemgestuurdeopleidingsvorm. Ze zien dit als een weloverwogen en zorgvuldig ontworpenreeks probleemsituaties die aan een cursist worden aangeboden. Het leereffect ontstaattijdens de systematische reflectie op de afgelegde weg naar de oplossing toe (Kesselsen Smit, 2007, p. 32). De zelfreflectie is hiermee een cruciaal facet in het competentiemanagement.Binnen het opleidingkundig spectrum zijn veel verschillende leerstrategieënvoorhanden. De volgende leerstrategie gaat uit van bekwaamheden:Mate van bewustwordingIIbewustonbekwaamIonbewustonbekwaamIIIbewustbekwaamIVonbewustbekwaamMate van bekwaamheidFiguur 3: leerstrategie gericht op bekwaamheid.© Brandweercluster Epe, Voorst & Apeldoorn RAPPORT11