OSMANLI VİLAYET SALNAMELERİNDE HALEP - orsam

ORSAM
Osmanl Vilayet Salnamelerinde Halep___________________________________________________________
te ve bu bataklktan hiç kimse faydalanmamaktadr. Bu batakln ortasnda ufak bir
gölcük olumakta ve bu sularda sülük bulunmaktadr.
Bu kazada toplam olarak 126.000 dönüm arazi bulunmakta ve tahminen
105.000 dönümü ekilmekte ve 21.000 dönümü bo kalmaktadr. Doal olarak çok
verimli olan bu topraklarda her türlü zahire ve meyve yetitirilmektedir. Topran
verimi o kadar yüksektir ki, gübrelemeye veya dier hazrlklara gerek kalmadan
ekilebilmektedir. Yine birçok meyve ve sebze susuz olarak yetitirilmektedir. Kazann
mahsulleri buday, arpa, dar, mercimek, susam, celban, pamuk, nohut, kengercik
216, soan, kavun, karpuz, acur, salatalk, badem, üzüm, nar, vine, fstk, kiraz,
elma, armut ve dier meyve ve sebzelerdir. Ayrca en önemli gelir kaynaklarndan
biri olan zeytincilikten, yllk olarak 750.000 Lira civarnda hâslat alnmaktadr. Pamuk
ise yldan yla gelimektedir ve H.1326 ylnda bir hayli ihracat yaplmtr.
dlip kasabasnda sabun ve gayet ince hasr imalat yaplmakta, bundan yllk 12.000
Lira civarnda gelir elde edilmektedir 217.
skenderun Kazasna Dair Genel Bilgiler
Halep’in kuzeybatsnda ve 105 km uzaklkta olan skenderun kasabas vilayet
merkezine 24 saatlik mesafededir. skenderun 36 derece 35 dakika kuzey enlemi
ve 33 derece 55 dakika dou boylamnda bulunmaktadr.
skenderun kasabasnda 1 hükümet kona, 1 askeri kla, 1 redif deposu, 1
karakolhane, 2 cami, 1 medrese, 6 sbyan mektebi, 4 kilise ve manastr, 1 havra, 1
hastane, 1 gaz deposu, 1 kibrit 218deposu, 1 antrepo, 1 belediye eczanesi, 5 mahalle,
1199 hane 219, 446 dükkân, 7 çeme, 25 maaza, 17 han, 2 hamam, 20 frn, 21 kahvehane,
13 meyhane, 2 gazino, 4 lokanta, 1 selehhane, 5 meyan fabrikas, 6 otel, 126
arsa, 2 bahçe vardr. skenderun’a bal köylerde ise 3 cami ve mescit, 4 sbyan mektebi,
1 kilise, 1.940 hane, 44 dükkân, 18 deirmen, 823 bahçe, 201 ba, 4.527 tarla ve
ekilmi veya ekilmemi 25.550 dönüm arazi vardr.
skenderun Kasabas, Akdeniz sahillerinin kuzey bölgesinde bulunmakta ve
kendi adyla anlan körfezin dou sahillerinde ve Toros dann eteinde yer alan
Halep, Diyarbakr ve Irak bölgesinin iskelesi konumundadr. Süvey kanal açlmadan
önce çok önemli bir ticaret merkeziydi ve Hindistan’n Akdeniz’deki ilk iskelesi
olarak kabul edilmekteydi. Ancak Süvey kanalnn açlmasyla önemi biraz azaldysa
da, son dönemlerde Padiahn emirleri dorultusunda inaatna balanan büyük
Badat demiryolunun bir ubesi skenderun yaknlarnda yaplrsa, Süvey
kanalnn kazand ticari önemle rekabet edebilecek konuma gelebilir.
skenderun kasabas körfezin güneydou yönüne doru uzanmakta, alçak
ve bataklk bir ovann kenarnda bulunmaktadr. Buna ek olarak ehrin kuzey yönünün
de dalarla kapal olmas sebebiyle skenderun’un havas çok vahim olmaktadr.
Ancak birkaç yldan beri balayan Bataklk Komisyonunun gayret ve çabalar
216 Yaban enginar.
217 1326 tarihli Halep Vilayet Salnamesi, s.309.
218 Burada belirtilen kibrit, kükürt madenidir.
219 1310 tarihli Halep Vilayet Salnamesinde hane says: 550, 1315 tarihli Halep Vilayet Salnamesinde
hane says: 917, 1320 tarihli Halep Vilayet Salnamesi kaytlarnda hane says: 934.
126