OSMANLI VİLAYET SALNAMELERİNDE HALEP - orsam

More documents

Recommendations

Info

ORSAM Osmanl Vilayet Salnamelerinde Halep___________________________________________________________ Urfa; Birecik, Rumkale, Suruç ve Harran adnda dört kazadan olumaktadr. Urfa kasabasnda 1 hükümet kona, 2 kla, 3 karakolhane, 1 kale, 1 hastahane, 52 cami ve mescit, 4 tekke ve zaviye, 11 medrese, 10 kilise ve manastr, 1 havra, 24 mektep, 48 mahalle, 4.161 hane, 2.095 dükkân ve maaza, 32 han, 18 frn, 6 çeme ve sebil, 14 hamam, 23 deirmen, 1 fabrika, 1 debbahane, 295 arsa, 261 bahçe, 3.414 ba ve 4 mera vardr. Merkez kazaya bal nahiyelerde de 5.199 hane, 23 dükkân, 2 tekke, 45 deirmen, 30 çeme ve sebil mevcuttur. Urfa kazasnda 491.920 dönüm araz olup, her sene bu arazinin yars ekilmektedir. Kasabann binalar kâgirdir. Urfa’nn Silifkeliler tarafndan esas vatanlar olan Edessa’ya 241 benzerliinden dolay kinaye olarak Edessa ad verilmitir. Bir aralk çeme anlamna gelen Kaliruha ad verilmitir. Ruha adnn da Kaliruha’dan zamanla meydana gelen söyleni deiiminden kaynakland zannedilmektedir. Urfa’ya Silifkelilerden önce Antakya ad da verilmitir. Ancak daha sonralar Edessa ve Kaliruha adlar benimsenmitir. Baz tarihçilerin Urfa’y Edessa ve Kaleruha’nn yanl söylenileri olan Edes ve Rafya olarak kaydettii görülmektedir. Bunlarn dnda Urfa’nn bilinen en eski ad Ur Keldanî veyahut Ur’dur. Hatta Tevrat’ta Ur Keldanin ve ncil’de de Ur adyla geçmektedir. Bu ehir zamanla Selefkiyan devletinin Bakâr adl hükümdar döneminde hükümet merkezi haline getirilmitir. Urfa ayn zaman da Yakubiye mezhebinin ortaya çkt yerdir. Urfa Kalesi Gravürü Urfa Sasaniler ve Hz. Ömer hilafeti döneminde Araplarn, daha sonra Selçuklularn ve ranllarn eline geçtikten sonra, H. 921’de Osmanl idaresi altna geçmitir. Baz tarihi kaynaklara göre Urfa’y ina edenin Hz. dris olduu rivayet edilmektedir. Nemrut, 200 sene Urfa’da kalm ve Hz. brahim burada atee atlmtr. Urfa’nn eski eserlerinden Urfa kalesinin burcu üzerinde görülen ve birbirinden on adm arayla duran mancnklarn, Nemrut tarafndan Hz. brahim’i atee atmak için tertip edildii rivayet edilmektedir. Yine bu kale civarnda rivayete göre Hz. brahim’in doduu bir maara bulunmaktadr. Maara içinde peygamberlii sim- 241 Edessa Selanik’te, Vidin ehrinin eski addr (1319 Halep Salnamesi s.327). 134
OSMANLI VİLAYET SALNAMELERİNDE HALEP ___________________________________________________________________________________ geleyen yeil bir sandk bulunmakta ve halk tarafndan ziyaret edilmektedir. Bu maaraya Mevlüd-ü Halil ad verilmektedir. Tarihi kaynaklarda Hz. brahim’in ikametgâh olarak gösterilen Gotha adl köy bu maarann paralelindedir ve imdi sur dnda kalmtr. Bu yer halk arasnda yanllkla Gothiler yerine Götüler Mahallesi adyla anlmaktadr. Yine bu kale önünde Hz. brahim’in atee atld srada Allah’n kudretiyle ortaya çkan iki nehir (Zeliha ve Halilü’r-Rahman nehirleri), Hasan Paa Camii’nin önünde birleerek ehir dndaki bahçeleri sulamaktadr. Eski çalarda Urfa’da Mecusilerin en büyük Ategedesi (Ate Tapnaklar) bulunurmu. Bu Ategede’nin içinde ilahlar olan günei kutsamak için her zaman ate yanar ve karsnda da ibadet edilirdi. Tarihçilerin bir ksm Urfa’nn M.Ö. 2000 ylnda Babil Kral Ramis yani Nemrut tarafndan ina edildiini dile getirirken, dier bir ksm da M.Ö. 400 ylnda Selefkeliler tarafndan ina edildiine inanmaktadrlar. Ancak Urfa, Hz. brahim zamannda mevcut olduundan ve kutsal kitaplarda zikredildiinden yapl tarihinin daha eski olmas gerekir. Urfa, tarihte bir defa tamamen yok olmu ve imdiki çada halini daha sonra ikinci defa kazanmtr. Halknn aslen Diyarbakr’dan geldikleri rivayet edilmektedir. Yine bir dier rivayete göre çok eski zamanlarda Urfa’da büyük bir manastr bulunur ve bu manastrda Hz. sa’nn yüzünü sildii ve üzerinde suretinin aksettii mendil bulunurmu. Bu mendil sayesinde H.331’de Abbasi halifelerinden Müttekibillah, pek çok Müslüman esiri kurtarmtr. Bozabat nahiyesinde çkan Kehriz çay kasabann içlerine doru akmakta ve baz evlere dalmaktadr. Kasabann batsndaki Direkli dandan ve dier dalardan yamur yad zaman akan sular sele dönüerek, ehri sel sular altnda brakrm. Ancak baz hayrseverler tarafndan ehrin kuzeyinde yaptrlan büyük bir bent ve hendek Hz. brahim Camii ve Balkl Göl sayesinde, akan sular bu hendee yöneltilmi ve ehir sel sularndan kurtarlmtr. Bu hendee Karakoyun ad verilmektedir. Üzerinde üç büyük ve bir küçük köprü bulunmaktadr. Kazann eski eserleri arasnda Çaykuyu ve Oyumaaç nahiyelerinin baz mahallelerinde slam fetihlerinden önce yaplm kulübe eklinde eski binalar bulunmaktadr. ehirden bir buçuk saat mesafede Hz. Yakup buradan geçtii ve bir gece kald için adna Deyr-i Yakup da denilen bir da vardr. Bu da üzerinde Nemrut’un ara sra buralara gidip, bir süre kald rivayet edilen bir manastr harabesi ve iki kulübe bulunur. Urfa’nn dört ana kaps vardr. Bunlar Samsat, Harran Bey, Yenikap ve Sakp Saray kaplardr. Bu ana kaplarn dnda iki kaps daha vardr. Bu iki kap 135
Page 1:
OSMANLI VİLAYET SALNAMELERİNDE HA
Page 4 and 5:
ORSAM Kitapları No: 3 ORSAM Ortado
Page 6 and 7:
ORSAM
Page 8 and 9:
ORSAM 4. Beni Merdas Devleti .....
Page 10 and 11:
ORSAM
Page 12 and 13:
ORSAM
Page 14 and 15:
ORSAM Osmanl Vilayet Salnamelerinde
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Page 68 and 69:
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85: ORSAM Osmanl Vilayet Salnamelerinde
Page 184 and 185:
Page 186 and 187:
Page 188 and 189:
Page 190 and 191:
Page 192 and 193:
Page 194 and 195:
Page 196 and 197:
Page 198 and 199:
Page 200 and 201:
Page 202 and 203:
Page 204 and 205:
Page 206 and 207:
Page 208 and 209:
Page 210 and 211:
Page 212 and 213:
Page 214 and 215:
Page 216 and 217:
Page 218 and 219:
Page 220 and 221:
Page 222 and 223:
Page 224 and 225:
Page 226 and 227:
Page 228 and 229:
Page 230 and 231:
Page 232 and 233:
Page 234 and 235:
Page 236 and 237:
Page 238 and 239:
Page 240 and 241:
Page 242 and 243:
Page 244 and 245:
Page 246 and 247:
Page 248 and 249:
Page 250 and 251:
Page 252 and 253:
Page 254 and 255:
Page 256 and 257:
Page 258 and 259:
Page 260 and 261:
Page 262 and 263:
Page 264 and 265:
Page 266 and 267:
Page 268 and 269:
Page 270 and 271:
Page 272 and 273:
Page 274 and 275:
Page 276 and 277:
Page 278 and 279:
Page 280 and 281:
Page 282 and 283:
Page 284 and 285:
Page 286 and 287:
Page 288 and 289:
Page 290 and 291:
Page 292 and 293:
Page 294 and 295:
Page 296 and 297:
Page 298 and 299:
Page 300 and 301:
Page 302 and 303:
Page 304 and 305:
Page 306 and 307:
Page 308 and 309:
Page 310 and 311:
Page 312 and 313:
Page 314 and 315:
Page 316 and 317:
Page 318 and 319:
Page 320 and 321:
Page 322 and 323:
Page 324 and 325:
Page 326 and 327:
Page 328 and 329:
Page 330 and 331:
Page 332 and 333:
Page 334 and 335:
Page 336 and 337:
Page 338 and 339:
Page 340 and 341:
Page 342 and 343:
Page 344 and 345:
Page 346 and 347:
Page 348 and 349:
Page 350 and 351:
Page 352 and 353:
Page 354 and 355:
Page 356 and 357:
Page 358 and 359:
Page 360 and 361:
Page 362 and 363:
Page 364 and 365:
Page 366 and 367:
Page 368 and 369:
Page 370 and 371:
Page 372 and 373:
Page 374 and 375:
Page 376 and 377:
Page 378 and 379:
Page 380 and 381:
Page 382 and 383:
Page 384 and 385:
Page 386 and 387:
Page 388 and 389:
Page 390 and 391:
Page 392 and 393:
Page 394 and 395:
Page 396 and 397:
Page 398 and 399:
Page 400 and 401:
Page 402 and 403:
Page 404 and 405:
Page 406 and 407:
Page 408 and 409:
Page 410 and 411:
Page 412 and 413:
Page 414 and 415:
Page 416 and 417:
Page 418 and 419:
Page 420 and 421:
Page 422 and 423:
Page 424 and 425:
Page 426 and 427:
Page 428 and 429:
Page 430 and 431:
Page 432 and 433:
Page 434 and 435:
Page 436 and 437:
Page 438 and 439:
Page 440 and 441:
Page 442 and 443:
Page 444 and 445:
Page 446 and 447:
Page 448 and 449:
Page 450 and 451:
Page 452 and 453:
Page 454 and 455:
Page 456 and 457:
Page 458 and 459:
Page 460 and 461:
Page 462 and 463:
Page 464 and 465:
Page 466 and 467:
Page 468 and 469:
Page 470 and 471:
Page 472 and 473:
Page 474 and 475:
Page 476 and 477:
Page 478 and 479:
Page 480 and 481:
Page 482 and 483:
Page 484 and 485:
Page 486 and 487:
Page 488 and 489:
Page 490 and 491:
Page 492 and 493:
Page 494 and 495:
Page 496 and 497:
Page 498 and 499:
Page 500 and 501:
Page 502 and 503:
Page 504 and 505:
Page 506 and 507:
Page 508 and 509:
Page 510 and 511:
Page 512 and 513:
Page 514 and 515:
Page 516 and 517:
Page 518 and 519:
Page 520 and 521:
Page 522 and 523:
Page 524 and 525:
Page 526 and 527:
Page 528 and 529:
Page 530 and 531:
Page 532 and 533:
Page 534 and 535:
Page 536 and 537:
Page 538 and 539:
Page 540 and 541:
Page 542 and 543:
Page 544 and 545:
Page 546 and 547:
Page 548 and 549:
Page 550 and 551:
Page 552 and 553:
Page 554 and 555:
Page 556 and 557:
Page 558 and 559:
Page 560 and 561:
Page 562 and 563:
Page 564 and 565:
Page 566 and 567:
Page 568 and 569:
Page 570 and 571:
Page 572 and 573:
Page 574 and 575:
Page 576 and 577:
Page 578 and 579:
Page 580 and 581:
Page 582 and 583:
Page 584 and 585:
Page 586 and 587:
Page 588 and 589:
Page 590 and 591:
Page 592 and 593:
Page 594 and 595:
Page 596 and 597:
Page 598 and 599:
Page 600 and 601:
Page 602 and 603:
Page 604 and 605:
Page 606 and 607:
Page 608 and 609:
Page 610 and 611:
Page 612 and 613:
Page 614 and 615:
Page 616 and 617:
Page 618 and 619:
Page 620 and 621:
Page 622 and 623:
Page 624 and 625:
Page 626 and 627:
Page 628 and 629:
Page 630 and 631:
Page 632 and 633:
Page 634 and 635:
Page 636 and 637:
Page 638 and 639:
Page 640 and 641:
Page 642 and 643:
Page 644 and 645:
Page 646 and 647:
Page 648 and 649:
ORSAM Ergenç, Özer, Ergenç, Öze
Page 650 and 651:
Page 652 and 653:
Page 654 and 655:
Page 656 and 657:
Page 658 and 659:
Page 660 and 661:
show all

OSMANLI VİLAYET SALNAMELERİNDE HALEP - orsam

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?