10.04.2013 Views

OSMANLI VİLAYET SALNAMELERİNDE HALEP - orsam

OSMANLI VİLAYET SALNAMELERİNDE HALEP - orsam

OSMANLI VİLAYET SALNAMELERİNDE HALEP - orsam

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ORSAM<br />

Osmanl Vilayet Salnamelerinde Halep___________________________________________________________<br />

<br />

14<br />

19. Yüzyl Sonlar Halep ehri<br />

Son dönemlerde kent tarihi üzerine yaplan çalmalardan bir ksmnda da,<br />

Grunebaum’un ortaya att slam ehri teorisinin temelini oluturan ve slam ehrini<br />

belirleyen yegâne ögenin dinsel faktörler olmad, tek tip bir slam kenti modeli<br />

oluturmaktansa, kentin oluumunda bölgesel özelliklerin ve kültürlerin göz önünde<br />

bulundurulmas gerektii ileri sürülmektedir. Bu çalmalardan biri 1985’te yaymlanan<br />

ve bundan 10 yl sonra Türkçe’ye çevrilen André Raymond’un çalmasdr<br />

4. Raymond, eserinde teorik çerçevede slam kenti modeline, Halep, am, Kahire<br />

gibi Ortadou’daki belli bal Osmanl kentleri örneklerinden yola çkarak eletiriler<br />

getirmektedir. Faroqhi de tek tip bir slam kenti modelinden ziyade, farkl bölgelerde<br />

farkl kent tipolojilerinin oluacan Ankara ve Kayseri’deki konut yaplarndan<br />

yola çkarak ortaya koymaya çalmtr 5. Bu balamda, Osmanl kentine baktmzda,<br />

bu alanda yapt ciddi çalmalaryla tannan Özer Ergenç’e göre, Osmanl<br />

kenti bir sentezdir ve bu sentezde slami ögeleri ve Orta Asya Türk uygarlnn<br />

izlerini bulmak mümkündür 6.<br />

Özetle Weberci yaklama kar çkan tarihçiler, Osmanl kentlerinin kendilerine<br />

has ehir tiplerinin, özgüllüklerinin olduunu, bununla birlikte Avrupa kenti<br />

ya da Osmanl kenti, slam kenti tanmlamalaryla dier uygarlklarn kentlerini<br />

deerlendirmenin mümkün olmadn savunmulardr.<br />

4 André Raymond, Osmanl Döneminde Arap Kentleri, Tarih Vakf Yurt Yaynlar, 2. Bsk., stanbul<br />

2000; ayrca bu çalma üzerine yaplm bir deerlendirme için bkz. N. Bilge Özel, “André Raymond:<br />

Arap ehir Tarihinde Bir Dönüm Noktas”, Türkiye Aratrmalar Literatür Dergisi: Türk ehir Tarihi,<br />

3/6, 2005, s.571-587.<br />

5 Suraija Faroqhi, Men of Modest Substance: House Owners and House Property in Seventeenth-<br />

Century Ankara and Kayseri, Cambridge Universtiy Press, 1987, p.220-221.<br />

6 Özer Ergenç, Osmanl Klasik Dönemi Kent Tarihçiliine Katk: XVI. Yüzylda Ankara ve Konya,<br />

Ankara Enstitüsü Vakf Yaynlar, Ankara 1995, s.48.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!