OSMANLI VİLAYET SALNAMELERİNDE HALEP - orsam

ORSAM
Osmanl Vilayet Salnamelerinde Halep___________________________________________________________
Halep Ulusal Müzesi Kil Tablet Halep Roma Dönemi Kalntlar
Halife Ebubekir döneminde Suriye üzerine birkaç kez sefer düzenlenmi ve
M.S. 637’de slam hâkimiyetine girmitir. Daha sonra srasyla Emevi ve Abbasilerin
egemenlik sahas içinde yer almtr. Abbasiler döneminde kent, siyasi ve idarî bakmdan
önemli bir konuma kavuamamtr. Tolunoullar, Hamdaniler, hidler ve
Fatmilerin Mirdasi hanedannn iktidar mücadelelerine sahne olan kent, 1070 ylnda
Msr seferine çkan Selçuklu Sultan Alparslan’n kuatmasna sahne olmutur.
Daha sonra 1078 ylnda Suriye Selçuklu Meliki Tutu tarafndan da kuatlm ve
yaplan mücadeleler sonucunda, 1086 ylnda dorudan Anadolu Selçuklu Devletine
balanmtr. 1118’e kadar devam eden Selçuklu yönetiminden sonra Halep,
Artuklularn eline geçmise de, bu hâkimiyet uzun sürmemi 1128’de Atabeg
Zengi’nin yönetimine girmitir. Bu dönemde haçl seferlerine kar ciddi baarlar
elde edilmitir. 1183’te ise kentte hâkimiyetini kuran Eyyübiler olmu ve yaklak 80
yl kadar süren Eyyübi döneminde kent, belki de o ana kadarki tarihinin en rahat
yllarn yaam ve kentin ticari hayat canlanmtr 23.
1260 ylndaki Mool hâkimiyeti, 1348’de ya-
anan büyük veba salgn ve 1400’de Timur’un tahribi
sonucunda kent, büyük ykmlar yaamtr.
1516’da Osmanl hâkimiyetine girinceye kadar devam
eden Memluk yönetiminde kent, genel anlamda
kalknmsa da, yaanan açlk, ktlk, veba salgn ve
depremlerle felaketlerden kurtulamamtr. Tüm
bunlara ramen Avrupa ile ran arasndaki ticarette
arac rolünü üstlenen Karadeniz’deki Cenevizliler,
Halep’in yeniden kalknmasn salayacaklardr.
öyle ki: Bu dönemde Venedikliler, talyan kumalar
karlnda aldklar Gilan ipei ticaretini Halep
üzerinden oluturulan ticaret a ile gerçekletirmeye
balamlard24. Nitekim kentte ilk konsolosluk
kuracak olanlar da Venedikliler olacakt. te bu
yeni gelime, kentin ticari önemini birden bire ön
23 Sauvaget, “Halep”, s.118-120.
24 Yazc, “Halep”, s.241-242; Çakar, XVI. Yüzylda Haleb, s.4-12.
22
Eyyübi Dönemi Taç Kap