Sayı 149 - YDİ Çağrı

gündem
10
içine çekildi. Tabii ki emperyalist güçler arasındaki
çelişmeler “kriz yönetimi” sorununda da sürüyor, her
emperyalist güç krizi kendisi için fırsat olarak da
kullanmaya çalışıyordu. Ancak hepsinin ortak bir
çıkarı vardı: Dünya Finans sisteminin çöküşünün
durdurulması. Bunun için zorunlu karşılıklı tavizler
verildi. Ve sonuçta bir temel noktada anlaşıldı: Bütün
devletler bu olağanüstü dönemde sistemin çökmesini
engellemek için “sistem için önemli” banka ve işletmelerin
çöküşünü önleyecek tedbirler alacaklardı.
En uç noktasında bu tedbirler söz konusu bankaların
ve işletmelerin –geçici olarak, yeniden kara geçene
kadar- devletleştirilmesine kadar gidebilecekti. Banka
sisteminin yeniden işleyebilmesi için bankalara
gerekli krediler verilecek, bunun yanında bankalar
arasındaki alışverişlerde devlet bir çeşit garantör olarak
devreye girecekti. Geri dönmeyen kredileri devlet
ödeyecekti. Bankaların ve diğer finans kuruluşlarının
elinde birikmiş, değeri neredeyse sıfırlanmış
“değerli kağıtlar” bir paket olarak şimdilik devletler
tarafından satın alınıp devreden çıkarılacaktı. Yani
Türkçesi: Bankaların ve tekellerin zararı devletler
tarafından karşılanacaktı. Emperyalist devlet açıkça
finans kapitalin devleti olarak devreye giriyor, çöken
bankalara para akıtıyor, bankaların finans kuruluşlarının,
tekellerin zararını toplumsallaştırıyordu.
Emperyalist devletlerin üzerinde anlaştıkları kriz yönetim
programı, sistemi kurtarma programı buydu.
Bu Programın uygulanmasında tek tek kimi devletlerin
Ekim ve Kasım 2008’de, bankalara ilk anda
kredi olarak, kredi garantisi olarak, doğrudan destek
olarak, borçlarını üzerlenme olarak vs. vereceğini
açıkladığı miktarlar şöyle idi:
Almanya: 500 milyar Avro, Fransa: 360 milyar
Avro, İspanya: 200 milyar Avro, Avusturya 100 milyar
Avro, Diğer Avro Bölgesi ülkeleri : Toplam 140
milyar Avro.
Böylece Avro Bölgesi genelinde 1,3 trilyon Avro.
İngiltere: 640 milyar Avro, Rusya: 150 milyar Avro,
ABD: 800 Milyar dolar Banka sistemi için ayrıca +
200 Milyar dolar tüketim kredisi.
AB ülkeleri bunun dışında bankalardaki mevduat
hesaplarında 50.000 Avroya kadar olan miktarı devlet
garantisi altına aldığını açıkladılar.
Çin HC aynı dönemde 460 Milyar Avro tutarında
bir banka destek programı açıkladı.
Yalnızca bu rakamlar bile bir yandan krizin derinliğini,
diğer yandan emperyalist dünyanın çöküşü
önlemek için geliştirdiği “Ekonomi Yönetimi” programının
boyutlarını göstermeye yeter.
Çin dışındaki devletlerin tümü açısından bu program
devletlerin borçlanarak, bankaların açıklarını
kapama programıydı.
Bu program halkı, emekçi yığınları kandırmak,
emekçiler için hayatı zorlaştıran krize duyulan öfkenin
kapitalist sisteme karşı öfkeye dönüşmesini
engellemek için, “aç gözlü bankerler” ve “borsa spekülatörlerine”
karşı yapılan propaganda konuşmaları
eşliğinde sunuldu. Halka bütün kötülüğün üç beş
tane aç gözlü, kural tanımaz spekülatörde olduğu,
sistemin kabahati olmadığı anlatıldı. Artık bankaların
ve borsaların sıkı denetim altına alacağı sözleriyle
tamamlandı banka kurtarma programları. Üç beş
banker ve spekülatör günah keçisi yapılıp, hatta tek
başına elli milyar doları iç eden sistem temize çıkarılmaya
çalışıldı.
Bu büyük krizin “yönetimi”nde şunlar da görüldü:
-“Gelişmekte olan ekonomilerin” en başta BRHC’in
(Brezilya/Rusya/Hindistan/Çin) dünya ekonomisindeki
ve siyasetindeki ağırlığı arttı. Bugün hala dünyanın
efendisi konumundaki ve fakat gerileyen G7’ler
kriz döneminde, G 20’yi devreye sokup, sorumluluğu
onlara da paylaştırma ihtiyacı duydular. Bu tabii onların
örneğin IMF ve Dünya Bankası gibi uluslararası
emperyalist mali kuruluşlarda temsiliyetlerinin
arttırılması pahasına -onlara belirli tavizler verilereksağlandı.
- Dünya ekonomisinde ve siyasetinde Çin’in gücü
giderek artıyor. Bütün kriz dönemini % 9’a yakın ortalama
büyüme ile kapatan Çin krizden en az etkilenen
ülke olarak, krizden dünya ekonomisinde ağırlığını
artırarak çıktı.
- Kriz Yönetiminde emperyalist büyük güçler ve
yanlarına aldıkları diğerleri, hep birlikte kararlar almaya
çalıştılar. Fakat – mali sistemi çöküşten kurtarmak
için acil devlet desteği- gibi çok kaba konularda
anlaşmalarına rağmen, “ulusal çıkarlar” anlaşmada
fazla ilerlemeyi engelledi. Bir kez daha “ulusal devlet
miyadını doldurdu” vb. tezlerinin yanlışlığı kanıtlandı.
Mali Krizin Derinleştirdiği Ekonomik
Krizde Depresyon Evresi:
Mali Kriz 2007 üçüncü çeyreğinde zaten başlamış
olan aşırı üretim krizinin yeni devresinde, krizi çok
hızla derinleştiren bir rol oynadı. Bu yeni kriz devresinde
, bunalım (kriz) evresinin kısa sürmesi, büyük
bir hızla depresyon evresine geçilmesi, büyük bir