Sayı 149 - YDÄ° ÃaÄrı
Sayı 149 - YDÄ° ÃaÄrı
Sayı 149 - YDÄ° ÃaÄrı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
güncel<br />
62<br />
aleyhinde bireysel başvuru bulunan devlettir. AİHM<br />
Ocak 2010 yılında faaliyet raporunu açıkladı. Rapora<br />
göre 2010 Ocak ayı itibari ile mahkemenin önünde<br />
bulunan 119 bin 300 dosyanın 13 bin 100 adedini<br />
Türkiye aleyhine yapılan başvurular oluşturuyor.<br />
Buna göre mahkemenin baktığı her 9 davadan biri<br />
Türkiye ile ilgili. AİHM’in verdiği toplam 12 bin 198<br />
ihlâl kararının ise 2 bin 295’i Türkiye’ye ait. Bu kararların<br />
büyük kısmını da “adil yargılanma hakkı” ihlâli<br />
oluşturuyor. AİHM’in verilerine göre mahkemenin<br />
önünde karar aşamasında şu ana kadar toplam 119<br />
bin 300 dosya bekliyor. Bu dosyaların 33 bin 550’si ile<br />
Rusya birinci sırada. Türkiye ise 13 bin 100 dosya ile<br />
ikinci sırada bulunuyor. AİHM’in, ülkelere göre ihlâl<br />
istatistiklerine göre AİHM’e yapılan 12 bin 198 ihlâl<br />
başvurusunun 2 bin 295’i Türkiye’den yapılan başvurular<br />
oluşturuyor. Yani Türkiye Avrupa Konseyi’ne<br />
üye olan ülkeler içinde mahkûmiyet alan birinci ülke<br />
konumunda bulunuyor. İkinci sırada ise 2 bin 23 dosya<br />
ile İtalya geliyor. Dünyanın en küçük ülkelerinden<br />
olan Monako’dan ise sadece 1 ihlâl başvurusu dikkat<br />
çekiyor.<br />
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvuru için<br />
yargı harcı ödemek gerekmiyor.<br />
Vekâletname için notere başvurmak gerekmemektedir.<br />
Notere vekâletname için masraf yapılmamaktadır.<br />
Yalnız posta gideri ile başvuruyu yapmak ve<br />
sonraki masraflar için AİHM’den adli yardım almak<br />
mümkündür. AİHM, parası olanların başvurduğu<br />
bir Avrupa Mahkemesi değildir. Toplumun en ezilmiş,<br />
horlanmış, en çaresiz bırakılmış kesimlerinin<br />
burjuva hukukunu ürettiği, çoğalttığı bir alandır<br />
AİHM. Bu, topluma da soluk aldıran, dönüştüren,<br />
değiştiren, umut olan bir alandır. Türkiye toplumunun<br />
önemli bir kesimi hakkını AİHM’de aramayı az<br />
çok öğrenmiştir.<br />
AKP Hükümeti, Türkiye aleyhinde en çok başvuru<br />
yapılan ikinci ülke olma konumundan rahatsızdır.<br />
AKP Hükümeti, ihlâl sıralamasında Türkiye’nin<br />
birinci ülke olmasına son vermek istemektedir. AKP<br />
Hükümeti, Türkiye‘nin itibarının zedelenmesini önlemeye<br />
karar vermiştir!<br />
Hükümet, haksızlıkları, hukuksuzlukları önleyerek,<br />
adaleti her alanda tecelli ettirerek, olumsuz idari<br />
pratikleri yok ederek başvuru sayısını düşürmeyi hedeflememektedir.<br />
AİHM’e bireysel başvurulara fiilen<br />
set çekilerek, başvuru sayısından doğan rahatsızlık<br />
giderilmek istenmektedir. Halk oylamasına sunulan<br />
ve kabul edilen Anayasanın 148. maddesi bireylere<br />
de Anayasa Mahkemesi’ne başvuru hakkı tanımaktadır.<br />
Bireylere Anayasa Mahkemesi’ne başvuru hakkının<br />
tanınması ne anlama gelmektedir? Bireylerin<br />
de, Anayasa’ya aykırı gördükleri yasaları, doğrudan<br />
doğruya Anayasa Mahkemesi’ne dava edebilecekleri<br />
gibi bir yanılsama doğmaktadır. Oysa böyle bir hak<br />
tanınmamaktadır.<br />
Mevcut Anayasada, Anayasa Mahkemesi’nin üç<br />
görevi vardır. Birincisi, kanunların ve kanun hükmünde<br />
kararnamelerin ve TBMM İç Tüzüğü’nün<br />
Anayasaya uygunluğunu denetlemek. İkincisi, siyasi<br />
partilerin anayasal çerçevede faal olmalarını denetlemek,<br />
üçüncüsü,<br />
Yüce Divan sıfatı ile cumhurbaşkanını, bakanlar<br />
kurulu üyelerini, yüksek yargı organı mensuplarını<br />
görevleri ile ilgili suçlardan yargılamak.<br />
Mevcut Anayasa’nın 148.maddesine göre cumhurbaşkanı<br />
ve TBMM üyelerinin beşte birinin başvurusu<br />
ile yasaların Anayasa’ya aykırılığı denetlenebilmektedir.<br />
Vatandaşın doğrudan başvuru hakkı yoktur.Vatandaş,<br />
ancak görülmekte olan bir hukuk veya ceza<br />
davasında kendisinin o davaya taraf olması şartıyla,<br />
uygulanması ihtimal dahilinde olan bir kanun maddesinin<br />
anayasaya aykırılığını mahkeme nezdinde<br />
ileri sürebilir, mahkeme bu anayasaya aykırılık iddiasını<br />
ciddi görür ise, konuyu Anayasa Mahkemesi’nin<br />
değerlendirmesine sunar. Halk oylamasına sunulan<br />
ve kabul edilen yeni 148. maddede bu konuda hiçbir<br />
değişiklik, yenilik mevcut değildir.<br />
Halk oylamasına sunulan ve kabul edilen 148.<br />
madde bambaşka bir alanda vatandaşa Anayasa<br />
Mahkemesi’ne başvuru yolu açmaktadır. 148. madde<br />
Anayasa Mahkemesi’ne yepyeni görevler yüklemektedir.<br />
AİHM’e başvurulmadan önce, Anayasa<br />
Mahkemesi’ne başvurma zorunluluğu vardır. Halk<br />
oylamasında kabul edilen Anayasanın 148. maddesinde,<br />
Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru hakkının<br />
zorunlu olduğu yönünde bir vurgulama yoktur.<br />
Ancak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin yargılama<br />
kuralları bilindiğinde, AİHM’e başvurmadan<br />
önce Anayasa Mahkemesi’ne başvurmanın bir zorunluluk<br />
olduğu ortaya çıkmaktadır.<br />
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, bireysel başvurunun<br />
ön incelemeden geçirilip, kayda alınabilmesi<br />
için iki koşul aramaktadır. İç hukukta mevcut olan<br />
bütün başvuru yollarının tüketilmesi. İç hukukta<br />
bütün başvuru yolları tüketildikten sonra, altı aylık<br />
sürenin geçirilmemesi. Altı aylık bir sürenin aşılması<br />
koşullarında, AİHM’e başvuru imkânı ortadan
Change language