Direnisin@Hali2

44 45geçmesi; sosyal medyadaki içeriğin ise böyle olmaması. Bunun, yine,olumlu ve olumsuz özellikleri var. Fakfunfon bloğunda çıkan ‘Direnişiçin Sosyal Medya Kullanma Kılavuzu’nu önerebiliriz (http://fakfukfon.wordpress.com/2013/06/04/direnis-icin-sosyal-medya-kullanma-klavuzu/).Medyanın ve Sosyal Medyanın Anonimliği, Nonimliği veSüdonimliğiMedya kullanıcılarının kim oldukları, önemli değil. Dolayısıyla,medyanın, izleyicilerden istediği, anonimlik. Medya, kullanıcılarasürü gibi davranıyor. Bunun istisnası, ‘niş kanalları’ olarak adlandırılanaltgrup kanalları (Karadeniz kanalı, Arap kanalı, kadın kanalı,çizgifilm kanalı vb.) ve genel bir kanaldaki altgrup programları (evlilikprogramları, çocuk programları, öğrencilere yönelik programlarvb.). Sosyal medyada ise, kullanıcılar, nonim (isimli iletişim, anonimintersi), anonim ve südonim (takma adlı iletişim) olabiliyor. Anonimiletişime örnek, çet; südonim iletişime örnek ise, Ekşi Sözlük veWikipedia gibi örnekler. Bunlarda, aynı takma adlı kullanıcının değişikiçeriklerine erişebiliyoruz; ancak, çoğunlukla, onun gerçek yaşamdakim olduğunu bilmiyoruz. Facebook ve Twitter, çoğunlukla,nonim araçlar. İnsanlar, kendi adlarını kullanıyorlar. Bu kendi adınıkullanma konusu, yukarıdaki bilgi kirliliğine büyük ölçüde panzehirolması açısından da önemli. Bu anlamda, Ekşi Sözlük gibi uygulamalar(katkıları dikkate değer olmakla birlikte), bilgi kirliliğinedaha açık. Südonim, nonim ve anonim ortamlarda direnişe ilişkinpaylaşımların karşılaştırılması, ilginç bulgular sağlayabilir.Köylü ve Kentli Olarak Sosyal Medya KullanıcılarıMedya kullanıcıları arasında bir ilişki(lenme) yok. Birbirlerini tanımıyorlar.Bu açıdan, kentli gibiler. Kentlerde (Özgür Mumcu’nun,5 Haziran 2013 günü, CNN’de, canlı yayında, Rize Belediye Başkanı’nın“Eylemciler Rize’li değil, eminiz.” sözüne, “Başkan, nüfus320.000, herkesi tanıyor musunuz?” biçimindeki yanıtına karşılıkgelir bir biçimde), kalabalıklar arasında kaybolmak sözkonusu. Sosyalmedyada, kullanıcılar, nonim ortamlarda, çoğunlukla köylü gibiler.Birçoğu, gerçek yaşamda tanışık olan insanlar ya da tanışıkolduklarının arkadaşları. Südonim ortamlarda, köy ve kent arasındalar.Gezi Direnişi’nin sosyal medyadaki kentlileri daha bir köylüleştirdiğinisöyleyebiliriz. Kullanıcılar, direniş ve sonrasındakigünlerde, birbirlerine daha çok yaklaştılar. Siyasal kutuplaşmalarnedeniyle, grup kimliği (çapulcu), daha da güç kazandı. Sosyal medyada,çapulcular arasında, birincil ilişkiler, dayanışma duygusuylabirlikte daha da gelişti. Kısacası, direniş, kentlileri olumlu anlamdaköylüleştirdi.Medya, Sosyal Medya ve Kullanıcı KimliğiAz önce belirttiğimiz gibi, çapulcuların sosyal medyası, güçlü birgrup kimliğinin oluşumuna büyük katkı verdi. Sosyal medyada, çapulcularve AKP yanlıları günlerce atıştı. Sonunda, büyük çoğunluğu,birbiriyle yollarını ayırdı. Medyanın böyle bir kimlik inşa gücübulunmuyor. Bulunduğu istisna durumlar, yukarıda anılan niş kanallar.Ancak, direniş, aynı zamanda, direnişi destekleyen kanallarıizleyenler arasında da hızlı bir kimlik oluşumuna yol açtı. Artık,‘Ulusal Kanal ve Halk TV izleyicileri’ diye gün (saat/dakika) geçtikçekemikleşen bir kitleden söz edebiliyoruz. Aslında, bu iki kanalı,tümüyle medya olarak görmek, pek de doğru olmayabilir. Çünkü birçokçapulcu kullanıcı, bu iki kanalı, internetteki canlı yayınlarındanizledi/izliyor ya da bunlardan kesilmiş görüntüleri daha sonradaninternetten izliyor. Dolayısıyla, bu iki kanalın izleyicileri, aynı zamanda,Türkiye’de sosyal medyayı en etkin kullanan kişiler olduklarından,bu iki kanal için, medya ve sosyal medya, içiçe geçmişdurumda.İkincisi, medya, niş kanallarda bile, izleyiciye tek bir kimlik biçiyor(Karadenizli, Arap, kadın vb.). Ya da en ileri örnekte, niş kanalındakibir niş programında (örneğin, Karadeniz TV’deki kadın programıdiyelim), çift kimliğe izin veriyor. Sosyal medyada ise, sınırsızkimlik olanağı var. Hem Aydınlı, hem Türk, hem Alevi, hem kadın,hem LGBT, hem engelli vb. olunabiliyor. Bu, sosyal medyanın nedenmedyaya göre daha etkili olduğunu açıklamak için bir başka nedenolarak görülebilir.Medya, Sosyal Medya ve Gerçek Yaşam İlişkisiFacebook’un Türkiye’de yaygınlaşmasıyla birlikte, sokağa çıkmayanama Facebook’ta esip gürleyen ‘sanal eylemciler’le çok dalga geçildi.Ancak, artık, bu durum, geçersiz. Sokağa çıkanlar, sosyal medyayıkullanıyor; sosyal medyayı kullananlar da, sokağa çıkıyor. Sosyalmedya, artık, sanal, ayrı bir dünya değil; gerçek dünyanın bir