Direnisin@Hali2

98 99suz anlamı iliştiren Malcolm Gladwell oldu. The New Yorker dergisindeki“Small Change: Why the revolution will not be tweeted” 33 başlıklımakalesinde dijital aktivizmin bir etkisinin olmadığını, insanlar eğerbir şeyler değiştirmek istiyorlarsa sivil itaatsizlik ve fiziksel eylemdebulunmaları gerektiğini—yani, ancak sokağa inerek ve ideolojik altyapısınıiyi kurgulayarak aktivizm yapılabileceğini söylüyor.Malcolm Gladwell, Arap Baharı’nın dorukta olduğu günlerde, 27 Mart2011’de, CNN International’da katıldığı programda, 34 sosyal medya vedijital iletişimin insanları çok hızlı biçimde iletişime geçirebildiği vebir araya getirebildiğini kabul etmekle beraber hala aynı düşüncelerindeısrar ediyordu.Gladwell bu eleştirilerini ilk kez dile getirdiği andan itibaren uluslararasıbirçok aktivist ve blogger tarafından yoğun eleştiri yağmurunatutulduğu gibi, geleneksel iletişimin ve geleneksel anlayışın hegemonyasındainsanların kendilerini ifade edebildikleri ve değişim talep edebildikleritek “mecra” olan sokakların o romantik havasının kaybolacağındankorkuyorlardı belki de.Ama sokakların o romantik havası çoktan yok oldu bile. Bunun enbasit örneği, 2011 ilkbaharında yaşandı. Orta Doğu’yu Arap Baharıesintisi sarmışken Türkiye Genel Seçimleri heyecanı vardı. Genel seçimlerdensonra hayata geçmek üzere Bilişim Teknolojileri ve İletişimKurumu’nun tasarladığı “Güvenli İnternet Uygulaması” yani başkalarınındeyişiyle “internet filtresi” ile Türkiye’de internet özgürlüğününbüyük oranda kısıtlanacağını ve sansürün meşru kılınacağını düşünenonbinlerce (bazı rakamlara göre 40.000’den fazla) kişi İstanbul’da birprotesto yürüyüşü düzenledi. Geleneksel medya organlarında kimi yayınkuruluşları bu kadar kişiyi “birkaç yüz kişi” diyerek küçültmeye vegörmezden gelmeye çalıştı. 35 Bazıları ise, bu konuyu hiç yayınlarınataşımayarak 40.000 kişinin bir araya gelmiş olmasının bir haber değeritaşımadığını düşünmüş olarak kendi “basın ahlaklarını” ayaklar altınaaldılar.Fakat, Gladwell’in ve sokakların romantizmine inananların aksine, sokaklarainen kişiler geleneksel medyanın tamamı tarafından göz ardıedilebilir, fakat dijital iletişim teknolojileri üzerinden 40.000 kişininbir araya gelmesini siz göz ardı etseniz bile dünyanın geri kalanı vedijital veriler göz ardı etmez.33 Malcolm Gladwell, “Small Change: Why the revolution will not be tweeted”, The New Yorker. 4 Ekim 2010.34 CNN International, “Tech’s role in revolution overhyped?”. 27 Mart 2011. 35 Feldrim.tumblr.com, 21 Mayıs 2011. Gladwell’in öne sürdüğü diğer argümana gelecek olursak, “ideolojikaltyapının iyi kurgulanmadığı” hareketlerin başarılı olamayacağı vedijital iletişim teknolojilerinin kişiler arasında hızlı iletişim sağlamasınınideolojik altyapıya bir katkısının olmadığına dikkat çekiyor.Verdiği örnekte, 60’larda Amerika’daki sosyal haklar hareketinden örnekveriyor. Bu hareketin yaklaşık 20 yıllık bir gelişme süreci olmuştudiyor.Bununla beraber, dijital iletişim teknolojilerinin “ezilenlere” yeni hareketalanları sağladığı gibi, madalyonun öteki yüzünde, “ezenlere”de yeni baskı alanları yarattığını söylüyor. Dolayısıyla, sözünü ettiği“ideolojik altyapı” oluşmadığı için, dijital iletişim teknolojileri üzerindenbir değişim gerçekleşse bile değiştirdiği şeyin yerine koyacak birşeyleri olmadığını vurguluyor.Tam da bu noktada Slavoj Zizek’in 28 Ocak 2012’de Mimar Sinan Üniversitesi’ndeyaptığı “Bulutlardaki Özgürlük: Küresel çağda yasaklamabiçimleri” 36 başlıklı konuşmada verdiği bir örneğe dikkat çekmekgerekiyor. Zizek, vereceği örneğe geçmeden önce “Bugün dünyada neoluyor?” sorusunun cevap olarak hepimizin neler olduğunu iyi bildiğimiziama hakkında bir şey söyleyemediğimizi ifade eden bir girişyaptı. Fukuyama’nın söylediği gibi ideolojinin sonunun geldiğindenve bu post-ideolojik dönemde insanların rahatsızlıklarının çözümünübilmeden sadece bu rahatsızlıklarını dile getirerek ayaklanabildiklerinisöylerken 2011 Londra Ayaklanmalarından dem vurdu. Daha sonra,tüm Amerika’ya ve dünyanın diğer bölgelerine yayılan “OccupyWall Street” hareketi hakkında verdiği örnek Gladwell’in “ideolojikaltyapı” ile söylediklerine cevap niteliğinde:Occupy Wall Street eylemlerinde Bill Clinton yaptığı ziyarette eylemcilere,programlarının ve taleplerinin ne olduğunu sormuş. Protestoculardanbir tanesi de Clinton’a bir program veya taleplerinin olmadığını,mevcut durumdan rahatsız olduklarını ve bunu ifade etmek içinorada olduklarını söylemiş. Clinton da onlara, biz de sizler gibi rahatsızız,sizlerle beraberiz, taleplerinizi iletirseniz hep beraber bunlarıdeğiştirebiliriz, demiş.Burada Zizek, insanların rahatsız olduklarını ve büyük bir değişimineşiğinde olduklarını bildiklerini ama bu fikrin ne olduğunu tam olarakifade edecek olgunluğa henüz gelmediğini—ve bu yüzden, olgunlaşmadanbu fikri ifade ederek muhataplarının onu kendi bakış açıları36 Slavoj Zizek, “Bulutlardaki Özgürlük: Küresel çağda yasaklama biçimleri” 28 Ocak 2012, İstanbul.