LIFELONG LEARNING CULTURE - İSMEK - İstanbul Büyükşehir ...

HAYAT BOYU ÖĞRENME KÜLTÜRÜ ve MESLEKİ EĞİTİM SEMPOZYUMUHAYAT BOYU ÖĞRENME KÜLTÜRÜ ve MESLEKİ EĞİTİM SEMPOZYUMU2. Kaynak SorunlarıBilindiği gibi İSMEK, İBB’nin desteğiyle faaliyetlerini devam ettirmektedir. İBB’nin kaynakları ise sınırlıdır. Özellikle küreselkrizin yaşanmış olduğu dönemde, yerel idarelerin gelir kaynaklarında meydana gelen düşmeye paralel olarakİSMEK’e ayrılan payda da önemli oranda kesinti meydana gelmişti. Bu itibarla, idarenin bu hizmete bakışı, “olsa daolur, olmasa da olur” şeklinde olmamakla birlikte, kaynak yetersizliği durumlarında ilk müracaat edilecek ve kesintiyapılabilecek ilk adres olmaktan çıkmalı, çıkarılmalıdır. Çünkü, eğitim hizmeti, bize göre bir yerel idarenin yapabileceğien önemli hizmettir. İnsana yapılan yatırımdır. Bir idare, temsilcisi olduğu vatandaşlarının kendilerinin dahi göremediğiihtiyaçlarını tespit etmeli ve bu ihtiyaçlarını onlarla paylaşmalı, onları ikna etmeli, düzenleyeceği eğitim ve geliştirmeetkinlikleriyle onları çağa uygun niteliklerle donatmalıdır. Bu itibarla İBB’de İSMEK bünyesinde verilen hizmetleri, sunduğuhizmet yelpazesi içinde birinci derecede öncelikli hizmetler başlığı altında değerlendirmekten ve kaynak sorunlarınedeniyle bu halk üniversitesi hizmetinden geri adım atmamalıdır.Merkezi idarenin de mevzuatında gerekli düzenlemeleri yaparak, yerel idarelerin sunmuş olduğu bu kapsamdaki hizmetlerefarklı başlıklar altında destek vermeye yönelik “yenilikler” yapmalıdır. Benzeri hizmetler Halk Eğitim Merkezleri’ndeyapıldığında karşılanmaya devam edilen başlıklardan bazılarının, bu kapsamda gerekirse öğretmen-eğitici ücretlerininilgili bakanlığın bütçesinden karşılanması düşünülmelidir. MEB kapsamında başlatılan “Okullar Hayat Olsun” projesi bubaşlık altında zikretmemiz gereken önemli bir araçtır. Ancak başarı şansı, MEB bünyesinde görev yapan idarecilerininsafına, kişisel tercihlerine bırakılmamalı, mazeret üretmelerine meydan verilmeden okullar gerçekten hayat olmalı,İSMEK türü hizmet veren kurumların MEB bünyesindeki tüm okullarda, kiradan ve diğer sabit giderlerden arındırılmış,maliyetlerden kurtulması sağlanarak, kurumlar arası sinerjinin geliştirilmesine yönelik ciddi iş birlikleri yapılmalı, yönetişimegeçmiş bir hizmet alanı ortaya koyulmalıdır.3. Yöneticilerin Kavramsal Bakış SorunlarıİSMEK ve benzeri şekilde yerel idarelerin desteğiyle sunulan hizmetler, bu yerel idarelere ait olan kaynakların sunulmasıgereken hizmetlere taksimiyle oluşturulmaktadır. Yerel idarelerin pastasının ne kadarlık kısmının bu tür hizmetlereyansıtılacağı ise yerel otoritelerin tercihine bırakılmıştır. Daha yalın bir ifadeyle, bu tür hizmetlere verilecek destek,yerel otoritelerin vizyonlarıyla doğru orantılıdır. Yerel idareciler, gelecek vizyonu olarak açık görüşlü oldukları oranda,bu tür katma değeri çok yüksek olan hizmetleri öne almakta, her dönem ciddi desteklerle hizmetlerin önünü açmayaçalışmaktadırlar. Uzun soluklu, stratejik bakış açısından yoksun olan yerel otoriteler ise, maalesef bu tür hizmetleriboşa zamanların geçirildiği, özellikle de bayanların hoşça vakit geçirmek için gittikleri mekanlar olarak tanımlamakta,bu anlamda da gerekli ilgi ve desteği vermemektedirler. Gerçekte ise, bu kapsamda verilen hizmetler, topluma, yerelidarelerin gücünü aldıkları halka, birinci elden verdikleri, stratejik değeri hiçbir şekilde tartışma götürmeyen, müphemyanının olmadığı, net, doğrudan halk üniversitesi hizmetleridir. İSMEK vb. kurumların verdiği hizmetlerin ücretsiz olması,daha doğrusu bunun bedelini vatandaşın farklı yollardan ödemesi sayesinde, kursiyerlerin cebinden doğrudanbir gider çıkmamaktadır. Ülkemizdeki milli gelir seviyesi, ailelerin asgari geçim standartları, hane gelirleri, asgari ücretseviyesi göz önüne alındığında ve İstanbul’daki ailelerin genel ekonomik durumu göz önüne alındığında bu tür kurslaradevam eden kesim, kendilerine ücretsiz olan bu seçenek konulmadığı takdirde kesinlikle bu tür kurslara gidemeyecekgelir diliminde bulunmaktadır. Kursiyerlerin önemli bir bölümü bu gruba girmekte olduğundan, ücretsiz seçeneklersunulmadığında eğitimsiz, görgüsüz, birçok seçenekte de mesleksiz kalacaklardır diyebiliriz.Kursiyerlerin aile gelirleri göz önüne alındığında, ücret ödeyerek bu tür kurslara kaynak ayırması mümkün görünmeyenaileleri bu tür hizmetlerden mahrum bırakmak, bir yerel idare için kabul edilemeyecek bir durum olarak algılanmalıdır.Halka giden ve oy isteyen yerel otoritelerin, aldıkları oylar ve sosyal devlet ilkesi gereği sözlerine sadık olmaları ve temsilettikleri halkın ihtiyaçlarına odaklanmaları kaçınılmazdır. Halk ise, kendisine verilen sözlerin yerine getirilip getirilmediğinitakip etmeli, söz verdiği halde eğitim ve gelişimi için gerekli çalışmaları yapmakta cimri davranan idareleri sandıkönlerine konduğunda değerlendirmelidir.İş dünyasında sık müracaat edilen bir uygulama, kriz kokusunun alındığı dönemlerde ilk etapta reklam harcamalarıkısılmaktadır. Benzeri bir şekilde de yerel idareler gelirlerinin düştüğü dönemlerde İSMEK vb. kurslara ayırdıkları kaynaklarıkısmamalı, geliştirmeye yönelik farklı seçenekler üretmelidir. Bu anlamda yerel otoriteler, kendilerini bir kez dahaseçecek halkın karşısına yaptıkları hizmetleri reklam etmek için çıkmaktan ziyade onların eğitim ve gelişimleri için dahafazla seçenek, daha nitelikli seçenekler üretmeye odaklanmalıdır.B. ÖnerilerBir yenilenme, heyecan sağlama anlamında Milli Eğitim Bakanlığı’nın başlatmış olduğu kampanya kapsamında İSMEKyöneticilerinin önermiş oldukları gibi kendini tanımlamasını, yenilemesini de önerebiliriz. İSMEK’in Sanat ve MeslekEğitimi Kursları yerine “Hayat Boyu Eğitim Merkezi” olarak konumlandırması da mantıklı olabilecektir. Böylece, MilliEğitim Bakanlığı’nın yeni vizyonuna uygun olarak, İSMEK de kendisini daha anlamlı bir şekilde konumlandırmış olacaktırdiyebiliriz. Bu kapsamda bir konumlandırma önerisi olarak İSMEK “Sürekli Eğitim Merkezi” de düşünülebilir. Bilindiğigibi gerek üniversiteler gerekse ciddi araştırma ve eğitim kurumları, kurmuş oldukları sürekli eğitim merkezleriyle,muhataplarının değişen dünyanın yeni trendleri konusundaki eksikliklerini ve gelişmelerini telafi etmekte, insan kaynaklarınıeğitip geliştirmektedir.Yerel yönetim üst düzey yöneticilerinin iş yoğunluğu nedeniyle tam olarak bu tür hizmetleri yerinde gözlemleyemediklerigörülmektedir. Gözlemleyemedikleri için de büyük resmi görmekte zaman zaman kısır tartışmalar yaşandığı gözönüne alınırsa, yerel yöneticiler, özellikle de üst düzeyde bulunanlar, kursları sık sık ziyaret etmeli, kursları bitirenlerinkariyerlerindeki değişimleri takip etmeli, bu hizmetlerin halk nezdinde gördüğü itibarı gözlemlemelidir. Ayrıca bu türziyaretleriyle bakış açılarını hizmet sunulan mekanlara aktarma, halkın nabzını okuma ve diğer hizmetler hakkındaalacakları geri bildirimler, yürütmüş oldukları diğer görevlerin daha etkin yapılmasına da katkıda bulunacağı gözdenuzak tutulmamalıdır.İSMEK ve benzeri kurumlarda eğitici olarak görev yapanlar üzerinde sürekli eğitimler gerçekleştirilmelidir. Bu tür hizmetlerintemel amacı olan eğitim, eğitimin temel aracı ise eğitmendir. O halde eğitmenler sürekli olarak alanında uzmanolan eğiticiler tarafından oluşturulan hizmet içi eğitimlere alınmalıdır. Kursu açmak, fiziki imkanları temin etmek,kursiyer bulmak nihai amaç olarak telakki edilmemelidir. Nihai amaç, yapılan yatırımlar karşılığında nitelikli eğitimlerinverilmesidir. Bunun için de eğitmenlerin eğitimi de düşünülmelidir. Ayrıca kursiyerler üzerinde zaman zaman anketleruygulanmalı, eğitimin kalitesi de ölçülmeli ve düzeltici tedbirler alınmalıdır.Yerel idarelerin bu tür hizmetlere daha fazla kaynak ayırmasını sağlayacak mevzuat değişiklikleri yapılmalıdır. Bu alandaistihdam edilecek eğiticilerin maliyetlerinin tamamı yada bir kısmı merkezi bütçeden karşılanabilir. Bir başka destekçalışması olarak eğitime destek kampanyalarında olduğu gibi iş adamlarının ve diğer hayırseverlerin bu kurumlar içindoğrudan destekleri sağlanmalıdır. Gerek bina gerekse diğer sabit maliyetlerin karşılanması kapsamında belirli kampanyalaryapılarak yerel idareler üzerindeki mali baskı hafifletip daha çok sayıda hizmet sunma imkanı oluşturulabilir.İş dünyası, ilgili meslek odalarıyla İSMEK arasındaki iletişimi artıracak çalışmalara ağırlık verilmelidir. Bu kuruluşlarla,teorisi İSMEK bünyesinde, uygulamalı eğitimleri ise ilgili kuruluşlarda olacak şekilde ortak çalışmalar yapılmalıdır. Butürde yapılacak çalışmalarda, kursiyerlerle doğrudan iletişimde olan iş yerleri, kursiyerleri daha yakından tanıyacağı içinistihdam edilme oranları da artacaktır. Sadece İSMEK modüler programında yer alan kurslar değil, iş dünyası ve meslekörgütlerinin talep edeceği diğer alanlarda da kursların açılması gündeme alınmalı, bu yolla genç nüfusun istihdam edilebilirliğininartırılmasına katkı sağlanmalıdır. Bu alanda özellikle irtibatta olunması gereken başlıklardan bazıları; tekstil,halıcılık, turizm sektörü, yarı inşaat uzmanlığı alanları sayılabilir.İSMEK bünyesinde verilen kursların ikinci, üçüncü seviyelerinin verilmesi için ek yatırımlar yapılmalıdır. Özellikle bilgisayar,yabancı dil gibi alanlarda eğitim alan kursiyerler, daha ileri seviyelerde eğitimler talep etmektedir. Bu tür eğitimlerinverilmesi ve yabancı dil kurslarının merkezi yerlerde verilmemesine yönelik tedirginlikler giderilmeli, halk adına hizmet142 143