mimarlığı “sosyolojik olarak” anlamak - Mimarlar Odası Ankara Şubesi

ortamını açık bir sistem olarak kabul edip, sistemiçindeki çekicileri tartıştığımız gibi her grup içinde aynı çabayı yineleyebiliriz. Basitçe örneklendirmekgerekirse eğer bir grup dışarıyla ilişkisinikeserse açık bir sistem olmaktan kapalı bir sistemedönüşür ve sonuçta kendini yenileyemez bir halegelip işlevsizleşir.Tuhaf çekicilerle ilgili genel bir değerlendirmeyapacak olursak; efsaneler, hatırlanabilir olaylarve grupların temel bir ortak özelliği bu üçününde oluştuktan sonra varacağı son halin tam olarakkestirilemez oluşudur. Tıpkı tuhaf çekicilerinyaygın örneği olan vorteks durumunda olduğugibi, şekli kestirilebilirken varacağı son durum vezaman içindeki biçimlenişi bilinemeyen birer fenomenolarak mimarlık/tasarım eğitiminin ihtiyaçduyduğu doğurganlığı sunar.Son çekici türü ise desensel çekiciler olarak tanımlanmıştır;tuhaf çekiciler ve periyodik çekicilerarasında bir geçiş formu sayılabilen desenselçekicileri Judge; narsistik davranış, büyüme,sürpriz ve yenilenme ile eşleştirir. 10 Desensel çekicilerinsistemin hâkim elemanı haline gelmesiaynı zamanda sistemin tuhaf çekicilerle şekillenenkontrollü bir kaostan tam bir kaosa geçişi olarakda tanımlanır. Eğitim içinde çok seyrek rastlanabilecekböyle bir fenomeni, grupların çok arttığı,gruplar arası rekabetle hatırlanabilir olay sayısınınfazlalaştığı ve eğitim ortamının kökten değiştiği,eğitim ortamı içinde bir devrim durumu olaraktanımlayabiliriz.Sonuç olarak mimarlık eğitiminin içinde gelişenve bu eğitim ortamının dışından bakanlar içinhisterik veya gereksiz olarak algılanan bütün budavranışlar, olaylar, gruplar toplamı aslında yaratıcıdüşünceyi doğuran olgulardır. Mimarlık eğitimpratiğine yabancı olanlar için; gereksiz olaylar,disiplinsizlik örnekleri, öğretim üyelerinin kişiselegolarının ürünleri ve eğitim dışı aktivitelerolarak görülen bu olgular mimarlık eğitimininsonuçları değil, yürütülüşünün ayrılmaz parçalarıdır.Akademik dünyada çoğunlukla yöneticilerinmimarlık dışı alanlardan geldiği düşünüldüğündeyönetim kademesi için gereksiz olarak algılanabilecekbu durumlar toplamı eğitim ortamından koparıldığında,mimarlık eğitimi tasarım araştırmasıboyutunu kaybederek bir tasarımcı eğitimi değil,tek yönlü teknik personel eğitimi haline gelir.DİPNOTLAR:1Complicity: An International Journal ofComplexity and Education, web sitesi: (30.10.2012)2Portugali, J. “ComplexityTheories of Cities:Implicationsto Urban Planning, ”ComplexityTheories of Cities Have Come of Age, (ed.)Portugali, Juval; Meyer, Han; Stolk, Egbert; Tan,Ekim; Springer, Verlag Berlin Heidelberg, 2012, s.221-244.3Cross, N.; Designerly Ways of Knowing:Design Discipline versus Design Science, DesignIssues, 17(3), 2001 s. 49-55.4Judge, A.; Human Values as StrangeAttractors: Coevolution of classes of governanceprinciples, web sitesi: (30.10.2012)5a.g.e.6a.g.e.7ODTÜ Mimarlık Bölümü Yaz Stajları: websitesi: (30.10.2012)8Collective Architecture, web sitesi:(30.10.2012)9ODTÜ Mimarlık Topluluğu, websitesi:(30.10.2012)10a.g.e. Judge, A.dosya mimarlığı “sosyolojik olarak” anlamak45