26.10.2023 Views

Atlas Tarih Özel Sayı

Atlas Tarih, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılını özel bir sayıyla selamlıyor. Bu özel sayıyı, yarım asra yaklaşan tarihiyle cumhuriyetimizin köklü kurumlarından olan Sütaş iş birliğiyle hazırladık.

Atlas Tarih, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılını özel bir sayıyla selamlıyor. Bu özel sayıyı, yarım asra yaklaşan tarihiyle cumhuriyetimizin köklü kurumlarından olan Sütaş iş birliğiyle hazırladık.

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ilgiliydi ne Osmanlılıkla. Eski Türk terbiyesi<br />

daima siyasi konularda dikkatli olmayı,<br />

tedbirli olmayı gerektiriyordu. Bunun dışında<br />

daha açık konuşulan çevreleri de biliyordum.<br />

Şevket Süreyya Aydemir’i tanıdım.<br />

Hatta o dönemin bazı büyükleri arasında<br />

Hikmet Bayur’u -ki çok enteresan bir eski<br />

bakan, politikacı ve tarihçiydi. Mesela Münir<br />

Hayri Egeli gibi çok ilginç birini tanıdım.<br />

Hani şu Atatürk’ün komünizm hakkındaki<br />

deyişini yazan ve imzaladığı iddia edilen,<br />

belki doğru, belki yanlış adamı. Sanatçıları<br />

tanıdım. Cumhuriyet tarihini anlatacak bir<br />

kitap henüz yoktu. Onların ifadesinden aldım.<br />

İstanbul hayatını 1920’ler ve 1960’lar<br />

arasını anlatan bir kitap o gün yoktu. Bugün<br />

de aslında Stefan Zweig gibi bir yazarımız<br />

olmadığı için biz 1920 ve 1960 arasındaki<br />

İstanbul’u bütün renkleriyle bilmiyoruz. Ben<br />

bunları dedikodu metoduyla öğrendim. Yani<br />

arkadaşlarımın anneleri, babaları hiçbir şekilde<br />

saçmalamayan, bazı şeyleri çok iyi<br />

hatırlayan insanlarla adeta o devrin İstanbul’unu<br />

ve önde gelenleri ezberledim. Bu tip<br />

arkadaşları sonradan da edindim. Bugünkü<br />

gençlere de tavsiyemiz lütfen yaşlılarla arkadaş<br />

olunuz ve öğreniniz. Bu benim için<br />

çok faydalı oldu. Türkiye tarihi yazılmamıştır.<br />

Sözlü kaynaklardan ve gazetelerden<br />

giderim. Yakın tarihin arşivleri henüz açık<br />

değildir. Bunu unutmayalım. Cumhuriyet<br />

tarihini bu şekilde anlayacağız. Tanıdığım<br />

insanlar içinde Uluğ İğdemir’in şüphesiz ki<br />

Kemalist dönem politikacıları içinde mesela<br />

Reşit Galip’e çok hayran olduğunu söyleyebilirim.<br />

Bu her Atatürk devrinin Atatürkçü<br />

adamı için geçerli bir ifade olmaz. Bazıları<br />

onu sevmezler. Atatürk devri üzerinde çok<br />

konuşan Enver Ziya Karal, kendinin de ifade<br />

ettiği gibi “Ben Atatürk’ü hiçbir zaman<br />

görmedim” demiştir. Onu görmeden tanıyıp<br />

ifade edenler vardır. Görmediği halde her<br />

gün sofrasında oturmuş gibi konuşanlar da<br />

vardı. Bunlara mitoman denirdi. Etraftaki<br />

insanlar bunları tespit edebilirdi. Çok ilginç<br />

bir şekilde Atatürk’ün politikasıyla yani verdiği<br />

burslarla eğitmenliğiyle yetişen hocaların<br />

arasında onu şöyle böyle yüzüyle görenlere<br />

rastladım. Avrupa’da okuyanlar böyle<br />

değildi, görmemişlerdi onu. Ancak Ankara’da<br />

okuyan Muazzez İlmiye Çığ ve Halil<br />

İnalcık gibi hocalar tabii ki Atatürk ile konu-<br />

30 ATLAS TARİH<br />

024_035_E-CF-ilberortayli.indd 30 20.10.2023 17:17

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!