26.10.2023 Views

Atlas Tarih Özel Sayı

Atlas Tarih, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılını özel bir sayıyla selamlıyor. Bu özel sayıyı, yarım asra yaklaşan tarihiyle cumhuriyetimizin köklü kurumlarından olan Sütaş iş birliğiyle hazırladık.

Atlas Tarih, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılını özel bir sayıyla selamlıyor. Bu özel sayıyı, yarım asra yaklaşan tarihiyle cumhuriyetimizin köklü kurumlarından olan Sütaş iş birliğiyle hazırladık.

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

kongrenin, 1920’lerde izlenen milli iktisat<br />

politikasının genel çerçevesini çizdiği söylenebilir.<br />

Cumhuriyet dönemi ekonomisinin başlangıcı<br />

veya temellerinin atıldığı bir gelişme<br />

olarak değerlendirilmekle birlikte İkinci<br />

Meşrutiyet döneminde İttihatçıların izledikleri<br />

milli iktisat politikasının derin izlerini<br />

taşır. Bu yönüyle imparatorluktan cumhuriyete<br />

devamlılığı da temsil eder.<br />

Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın kongrenin<br />

açılışında yaptığı tarihi öneme sahip konuşmasında<br />

yer alan şu ifadeler iktisadi bağımsızlığın<br />

önemini yansıtır:<br />

“Efendiler, kılıç kullanan kol yorulur, sonunda<br />

kılıcı kınına koyar ve belki kılıç o<br />

kında küflenmeye, paslanmaya mahkûm<br />

olur. Lâkin saban kullanan kol; gün geçtikçe<br />

daha fazla kuvvetlenir ve daha çok kuvvetlendikçe<br />

daha çok toprağa sahip olur.<br />

Siyasî, askerî zaferler ne kadar büyük<br />

olursa olsunlar, iktisadi zaferler ile taçlandırılamazlarsa<br />

meydana gelen zaferler<br />

devamlı olamaz, az zamanda söner. Bu<br />

bakımdan en kuvvetli ve parlak zaferimizin<br />

bile sağlayabildiği ve daha sağlayabileceği<br />

yararlı kazançları belirlemek için ekonomimizin,<br />

iktisadî hâkimiyetimizin sağlanması<br />

ve sağlamlaştırılması ve genişletilmesi gerekir.”<br />

29 Kasım 1922-4 Şubat 1923 ve 23 Nisan<br />

1923-24 Temmuz 1923 tarihleri arasında<br />

Lozan’da gerçekleşen barış görüşmelerinin<br />

ardından 24 Temmuz 1923’te imzalanan<br />

Lozan Antlaşması, Türkiye’nin yalnız siyasal<br />

bağımsızlığının tescili anlamına gelmez. Lozan’da<br />

aynı zamanda iktisadi bağımsızlığın<br />

önündeki iki engel, yani kapitülasyonlar ve<br />

dış borçlar da aşıldı. Ancak dış ticaret rejimi<br />

1929’a kadar aynen devam etti. Bu rejimin<br />

temel karakteristiği ise korumacı önlemlere<br />

başvurmayı mümkün kılmaması, yani içerdeki<br />

sanayileşme çabalarını dış rekabetten<br />

koruma imkânını vermemesiydi. Başka bir<br />

ifadeyle Osmanlı Devleti’nde egemen olan<br />

dış ticaret rejiminin 1929 yılına kadar sürmesi<br />

anlamına gelir.<br />

Lozan Antlaşması’yla kapitülasyonlara<br />

son verilmesinin önemini Gazi Mustafa Kemal<br />

Paşa “Bugün için düşündüğüm<br />

Kırklareli Alpullu tren istasyonu.<br />

Alpullu İspirto Fabrikası’nın açılış töreni, 28 Aralık 1928<br />

(üstte ve altta).<br />

ATLAS TARİH 57<br />

050_061_K-E-CF-ulusekonomisi.indd 57 20.10.2023 17:13

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!