Atlas Tarih Özel Sayı
Atlas Tarih, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılını özel bir sayıyla selamlıyor. Bu özel sayıyı, yarım asra yaklaşan tarihiyle cumhuriyetimizin köklü kurumlarından olan Sütaş iş birliğiyle hazırladık.
Atlas Tarih, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılını özel bir sayıyla selamlıyor. Bu özel sayıyı, yarım asra yaklaşan tarihiyle cumhuriyetimizin köklü kurumlarından olan Sütaş iş birliğiyle hazırladık.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Mustafa Kemal<br />
Atatürk,<br />
Gülcemal<br />
vapurunda<br />
geminin<br />
kaptanı ve<br />
mürettebatına<br />
teşekkür yazısı<br />
yazıyor.<br />
On altıncı yüzyılda yani sınırlarının<br />
en geniş olduğu dönemde<br />
Balkanlar, Doğu Avrupa’nın<br />
önemli bir bölümü,<br />
Karadeniz’in kuzeyi, Kafkasya,<br />
bugünkü Suriye ve Irak topraklarından<br />
başlayarak bütün Arabistan Yarımadası<br />
ve kuzey Afrika üzerinde egemenliğe sahip<br />
olan Osmanlı Devleti, 17. ve 18. yüzyıllarda<br />
çoğu yenilgi ile biten savaşlar ve isyanlarla<br />
sarsıldı. Siyasi, idari, mali ve askeri becerileri<br />
zayıflayan Osmanlı Devleti, bu durumla<br />
baş edebilmek için önce geçmişteki yani<br />
bu sorunlarla karşılaşmadan önceki düzeni<br />
yeniden kurmak ve ihya etmek çabası içine<br />
girdi.<br />
Değişen koşullarla geçmişi ihya etmenin,<br />
sorunların çözümüne çare olmadığı gerçeğiyle<br />
yüzleşen Osmanlı devlet adamları, bu<br />
kez çareyi sınırlarının dışında; Batı Avrupa<br />
ülkelerinin deneyimleri, kurum ve değerlerinden<br />
yararlanmakta buldu. Bu nedenle<br />
19. yüzyılda gerçekleşen bu reformlar veya<br />
modernleşme hareketleri aynı zamanda Batılılaşma<br />
hareketleri olarak da adlandırılır.<br />
OSMANLI TOPRAKLARI, BATI’DA<br />
ÜRETİLEN MALLAR İÇİN PAZAR<br />
HALİNE GELMİŞTİ.<br />
SANAYI DEVRIMI VE OSMANLI<br />
EKONOMISI<br />
18. yüzyılda, önce İngiltere ve ardından<br />
diğer Batı Avrupa ülkelerinde başlayan Sanayi<br />
Devrimi, 19. yüzyılda büyük değişikliklere<br />
yol açtı. Sanayi Devrimi ile Batı Avrupa<br />
ülkeleri dünya ekonomisi üzerinde egemen<br />
güç haline geldiler. Sanayileşmeyi başaran<br />
bu ekonomilerle dünyanın geri kalan ülkeleri<br />
ve dolaysıyla Osmanlı İmparatorluğu arasında<br />
ekonomik ilişkiler dengesi, Batı Avrupa<br />
ülkelerinin ekonomileri lehine büyük bir<br />
gelişme gösterdi.<br />
Sanayi Devrimi ile başlayan süreçte üretimin<br />
arttığı ekonomiler, bir yandan artan<br />
üretim için yeni pazarlar bulmak, diğer yandan<br />
üretim için gereksinim duydukları ucuz<br />
hammadde ihtiyacını karşılamak istediler.<br />
Endüstriyel kapitalizmin bu ilk yüzyılında<br />
liberal iktisadi düşüncenin bir yaklaşımı olarak<br />
gelişen uluslararası iş bölümü ve bunu<br />
hayata geçirmek için gereken araç olarak<br />
serbest dış ticaret politikası, sanayileşmiş<br />
ekonomilerle diğerleri arasındaki ilişkiyi<br />
düzenlemek üzere kullanılmaya başlandı.<br />
İmzalanan serbest ticaret anlaşmaları, bağımsız<br />
bir dış ticaret politikası izlemeyi imkânsız<br />
kıldı.<br />
Bu bağlamda Osmanlı İmparatorluğu,<br />
Batı’da üretilen mallar için bir pazar haline<br />
gelirken; bu ekonomilerin ihtiyaç duyduğu<br />
52 ATLAS TARİH<br />
050_061_K-E-CF-ulusekonomisi.indd 52 20.10.2023 17:13
Change language