Nəsibə Əhməd qızı HİDROMETEOROLOJİ LÜĞƏT «Nafta Press ...
Nəsibə Əhməd qızı HİDROMETEOROLOJİ LÜĞƏT «Nafta Press ...
Nəsibə Əhməd qızı HİDROMETEOROLOJİ LÜĞƏT «Nafta Press ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
LETAL (öldürücü)<br />
TEMPERATUR – canlı orqanizm<br />
üçün öldürücü temperatur.<br />
LEYSAN – qısamüddətli<br />
atmosfer yağıntısı. Adətən yağış<br />
halında düşür. İntensivliyi adətən<br />
1-3 mm/dəq və daha çox olması<br />
ilə fərqlənir. Dünyada ən güclü L.<br />
Havay adalarında (21 mm/dəq,<br />
1913) Azərbaycanda isə Zaqatala<br />
rayonunda (10,7 mm/dəq, 1959)<br />
müşahidə edilmişdir.<br />
LİL – su hövzələri dibində narın<br />
dənəli çöküntü. Tərkibinin 50%dən<br />
çoxu 0,01 mm-dən kiçik olan<br />
hissəciklərdən ibarətdir. L.-dən<br />
tibbdə (palçıq müalicəsi), bəzi<br />
növlərindən gübrə kimi və s.<br />
istifadə edilir.<br />
LİLLƏNMƏ – su hövzəsi<br />
yatağının və ya suaxarı məcrasının<br />
qeyri-üzvi və üzvi hissəciklərlə<br />
dolması. L. su hövzələrinin, çayın<br />
dayazlaşmasına, hövzənin<br />
kiçilməsinə səbəb olur. L. ilə<br />
mübarizə aparmaq üçün<br />
torpaqqazıyan texnikadan, sahil<br />
zonada (suqoruyucu zona) meşə<br />
zolaqları salmaqdan istifadə olunur.<br />
LİMAN (yun. limen – havan,<br />
buxta) – 1) çay mənsəbinin dəniz<br />
suyu basmış, qabarma və<br />
çəkilmənin təsirinə məruz<br />
qalmayan və dayaz körfəzə<br />
çevrilmiş geniş hissəsi. Sahil<br />
boyunca qurunun çökməsindən<br />
əmələ gəlir. 2) okean, dəniz və<br />
daxili su hövzələrinin sahilində<br />
gəmilərin durması və yük vurub<br />
boşaldılması üçün xüsusi körpü və<br />
127<br />
başqa qurğular ilə təchiz edilmiş<br />
məntəqə.<br />
LİMNOBİONT (yun. limno -<br />
göl) – göllərdə yaşayan<br />
orqanizmlər.<br />
LİMNOFİL – durğun suyu<br />
sevən orqanizmlər.<br />
LİMNOLOGİYA,<br />
GÖLŞÜNASLIQ – quru<br />
hidrologiyasının bir şöbəsi, gölləri,<br />
su anbarlarını və bataqlıqları<br />
öyrənən elm. L.-nın başlıca<br />
vəzifəsi sututarlarda daim dəyişib<br />
inkişaf edən fiziki, kimyəvi və<br />
bioloji proses və hadisələrin<br />
qanunauyğunluqlarının, bu<br />
proseslərin ətraf mühitlə<br />
əlaqəsinin öyrənilməsidir. L-nın<br />
elmi əsasları XIX əsrin ikinci<br />
yarısında İsveçrə alimi Fransua<br />
Fovel tərəfindən<br />
formalaşdırılmışdır. 1885-ci ildə<br />
Londonda keçirilən 5-ci Beynəlxalq<br />
Coğrafiya konqresində<br />
gölşünaslığın məqsəd və<br />
vəzifələrini əsasdandıraraq onu<br />
coğrafiya elmləri sisteminə daxil<br />
olan hidrologiyanın bir bölməsi<br />
kimi əsaslandırmışdır.<br />
Müasir limnoloji tədqiqatlarda<br />
landşaft və balans üsulları<br />
əsasında formalaşan komples –<br />
coğrafi istiqamət əsas yer tutur.<br />
LİMNOPLANKTON – daxili<br />
kontinent su hövzələrində yaşayan<br />
plankton orqanizmlərin məcmusu.<br />
LİMNOPSAMMON – təmiz sulu<br />
göl və su hövzələrinin sahilləri<br />
boyu nəmli qumun üst qatında<br />
yaşayan orqanizmlərin məcmusu.<br />
L.-ın nümayəndələrindən sapvari
Change language