kodeks cywilny - Gandalf

More documents

Recommendations

Info

Art. 10 Księga I. Część ogólna skuje możliwość rozumienia zarówno znaczenia podejmowanych czynności, jak i oświadczeń woli składanych przez inne podmioty. Przesłanka wieku jako przesłanka uzyskania pełnoletności jest obiektywna, chociaż nie ma charakteru bezwzględnego. 2. Uzyskanie pełnoletniości na skutek zawarcia związku małżeńskiego, w przeciwieństwie do przesłanki wieku, która świadczy o uzyskaniu pełnej dojrzałości psychofizycznej, wprowadzono w celu zrównania sytuacji prawnej obojga nupturientów. Zawarcie małżeństwa przez osobę małoletnią wymaga zezwolenia sądu (art. 10 k.r.o.). Rozwiązanie małżeństwa przez rozwód nie powoduje utraty zdolności do czynności prawnych osoby, która zawarła małżeństwo przed uzyskaniem pełnoletności. Skutki orzeczenia rozwodu nie mogą być w żadnym wypadku dalej idące niż skutki unieważnienia małżeństwa. Zagadnienia szczegółowe i problemy praktyczne 3. Zgodnie z art. 10 k.r.o. mężczyzna może zawrzeć małżeństwo dopiero po ukończeniu lat osiemnastu, czyli po uzyskaniu pełnoletności. Nie jest to jednak oczywiste. Może się bowiem zdarzyć, że małżeństwo zawrze mężczyzna niemający ukończonych 18 lat (z reguły bez zezwolenia sądu, gdyż sąd takiego zezwolenia – w świetle art. 10 k.r.o. – wydać nie może). Ponieważ i takiego małżeństwa (podobnie jak małżeństwa zawartego przez kobietę w wieku poniżej 16 lat) nie można uznać za nieistniejące ani też za nieważne z mocy prawa, a jego wzruszenie może nastąpić jedynie w trybie przewidzianym w art. 10 k.r.o., czyli w drodze unieważnienia, trzeba przyjąć, że również osoby, które zawrą małżeństwo mimo niemożności uzyskania zezwolenia sądu opiekuńczego, uzyskują pełnoletność z dniem zawarcia małżeństwa (S. Dmowski, w: S. Dmowski, S. Rudnicki, Komentarz…, 2011, uwagi do art. 10). 4. Pojęcie „młodociany” występuje natomiast w prawie pracy. Zgodnie z art. 190 § 1 k.p. młodocianym jest osoba, która ukończyła lat 15, a nie przekroczyła lat 18. Zdaniem M. Piankowskiego różnica wieku w prawie <strong>cywilny</strong>m i w prawie pracy jest zamierzona. Ustawodawca, biorąc pod uwagę potrzebę szczególnej ochrony praw i interesów osób, które nie ukończyły 16. roku życia, podniósł górną granicę wieku dla dopuszczalności nawiązywania stosunku pracy, wykluczając w ten sposób ich zarobkowe zatrudnianie (M. Piankowski, w: Kodeks pracy…, s. 190). Wybrane tezy z orzecznictwa 5. „Pojęcie «dorosły» w rozumieniu art. 43 k.p.a. jest tożsame z pojęciem «pełnoletni» użytym w art. 10 § 1 k.c.” (postanowienie NSA z 3 grudnia 1993 r., SA/Po 1931/93, ONSA 1995, nr 2, poz. 53). Poglądy doktryny 6. Zezwolenie kobiecie, która ukończyła lat 16, na wstąpienie w związek małżeński, jest wydawane przez sąd, jeżeli z okoliczności wynika, że zawarcie małżeństwa będzie zgodne z dobrem założonej rodziny. Jako ważny powód podaje się najczęściej urodzenie dziecka, fakt zajścia nupturientki w ciążę, a nawet trwające dłuższy czas pożycie osób, które pragną wstąpić w związek małżeński (J. Ignatowicz, M. Nazar, Prawo rodzinne, s. 101). 7. Konsekwencją odrzucenia koncepcji naturalnej zdolności do czynności prawnych jest przyznanie zdolności do czynności prawnej (w pełni lub jako ograniczonej) osobie, która na przykład ukończyła określoną liczbę lat i nie została ubezwłasnowolniona, nawet jeżeli osoba ta nie jest sprawna umysłowo (M. Watrakiewicz, Wiek a zdolność…, s. 497). 42 Piotr Nazaruk
Tytuł II. Osoby PEŁNA ZDOLNOŚĆ DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH Art. 11. Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności. Zagadnienia ogólne 1. Zdolność do czynności prawnych to możność nabywania praw i obowiązków z zakresu prawa cywilnego własnym działaniem oraz we własnym imieniu. Osoba mająca zdolność do czynności prawnych może swym własnym działaniem nabywać i tracić prawa oraz zaciągać zobowiązania – wywoływać skutki prawne w drodze czynności prawnych. Zdolność do czynności prawnych jest przymiotem zarówno osób fizycznych, jak i osób prawnych. W tym ostatnim przypadku każda osoba prawna uzyskuje pełną zdolność do czynności prawnych. Zdolność do czynności prawnych jest przymiotem zarówno osób fizycznych, jak i osób prawnych. W tym ostatnim przypadku każda osoba prawna uzyskuje pełną zdolność do czynności prawnych. 2. Atrybut pełnej zdolności do czynności prawnych polega na dokonywaniu wszelkich czynności o charakterze cywilnoprawnym w granicach przysługującej jej zdolności prawnej zarówno we własnym imieniu, jak i na rzecz innej osoby (jako pełnomocnik lub przedstawiciel ustawowy). W Kodeksie <strong>cywilny</strong>m dodatkowo kilka postanowień dotyczących oświadczenia woli może składać jedynie osoba o pełnej zdolności do czynności prawnych osobiście, tj. z wykluczeniem pełnomocnika, m.in. sporządzenie lub odwołanie testamentu (art. 944 § 1 k.c.), sprawowanie władzy rodzicielskiej, przysposobienie dziecka (art. 114 1 § 1 k.r.o.), a także pełnienie funkcji opiekuna (art. 148 k.r.o.) lub kuratora (art. 178 § 2 w zw. z art. 148 k.r.o.). 3. Utrata pełnej zdolności do czynności prawnych może nastąpić tylko w wyniku ubezwłasnowolnienia całkowitego. Dopóki nie dojdzie do ubezwłasnowolnienia, osoba ta ma pełną zdolność, chociażby była psychicznie chora (uchwała SN z 12 grudnia 1960 r., I CO 25/60, OSNCP 1961, nr 2, poz. 32). Oświadczenie woli złożone przez taką osobę (psychicznie chorą, lecz nieubezwłasnowolnioną) może być uznane za nieważne, ale nie z braku pełnej zdolności do czynności prawnych, lecz z powodu wady oświadczenia woli (art. 82). Zagadnienia szczegółowe i problemy praktyczne 4. Choroba i leczenie w poradni zdrowia psychicznego nie uzasadniają przyjęcia braku zdolności strony do czynności procesowych (art. 65 § 1 k.p.c.). Zły stan zdrowia nie unicestwia też zdolności do czynności prawnych, zgodnie z art. 201 § 1 pkt 4 ord.pod. Organ podatkowy zawiesza postępowanie w razie utraty przez stronę zdolności do czynności prawnych. Sam fakt zaistnienia stanu braku zdolności rozumienia oraz potwierdzonych zaświadczeniami lekarskimi i kartą leczenia szpitalnego zaburzeń psychicznych nie upoważnia do zawieszenia postępowania podatkowego, skoro podmiot postępowania nie został ubezwłasnowolniony ani nawet nie toczy się postępowanie w sprawie jego ubezwłasnowolnienia (wyrok NSA w Gdańsku z 13 lipca 2001 r., I SA/Gd 980/00, Lex nr 53892). Wybrane tezy z orzecznictwa Art. 11 5. „Osiągnięcie pełnoletności przez stronę zwolnioną od kosztów sądowych (potencjalnego mocodawcę) nie pozbawia ustanowionego (wyznaczonego) adwokata uprawnienia do dalszej obrony już pełnoletniej strony” (wyrok SN z 15 lipca 1974 r., I CR 366/74, OSPiKA 1976, nr 10, poz. 178). 6. „Pełnomocnictwo procesowe udzielone w imieniu małoletniego dziecka przez jego przedstawiciela ustawowego nie wygasa z chwilą uzyskania przez to dziecko pełnoletniości” (uchwała SN z 11 października 1995 r., III CZP 139/95, OSNC 1996, nr 1, poz. 17). Piotr Nazaruk 43
Page 2 and 3: Kodeks cywilny Komentarz Jerzy Cisz
Page 4 and 5: Spis treści Wykaz skrótów . ....
Page 6 and 7: Spis treści Rozdział I. Przepisy
Page 8 and 9: I. AKTY PRAWNE Wykaz skrótów k.c.
Page 10 and 11: Wykaz skrótów u.o.u.o. - ustawa z
Page 12 and 13: III. LITERATURA Wykaz skrótów 1.
Page 14 and 15: Wykaz skrótów wilnego, red. nacz.
Page 16 and 17: Przedmowa Kodeks cywilny jest jedny
Page 18 and 19: Art. 1 Księga I. Część ogólna
Page 22 and 23: Art. 2-3 Księga I. Część ogóln
Page 24 and 25: Art. 3 Zagadnienia szczegółowe i
Page 38 and 39: Art. 8 Zagadnienia szczegółowe i
Page 48 and 49: Art. 15-16 OGRANICZONA ZDOLNOŚĆ D
Page 56 and 57: Art. 22 1 Księga I. Część ogól
Page 58 and 59: Art. 23 Zagadnienia ogólne Księga
Page 68 and 69: Art. 30 Wybrane tezy z orzecznictwa
Page 74 and 75: Art. 33 1 Księga I. Część ogól
Page 76 and 77: Art. 34 Poglądy doktryny Księga I
Page 82 and 83: Art. 39 Wybrane tezy z orzecznictwa
Page 84 and 85: Art. 40 Poglądy doktryny Księga I
Page 90 and 91:
Art. 43 1 Księga I. Część ogól
Page 92 and 93:
Page 94:
show all

kodeks cywilny - Gandalf

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?