kodeks cywilny - Gandalf

More documents

Recommendations

Info

Art. 38 Księga I. Część ogólna na utworzenie banku; 2) utworzeniu podmiotu na mocy przepisów ustaw, np. uczelnie państwowe czy rozporządzenia Rady Ministrów, np. banki państwowe czy państwowe uczelnie zawodowe; 3) braku wymogu wpisu osoby prawnej do rejestru, np. gminy będące jednostkami organizacyjnymi samorządu terytorialnego i większość kościelnych (wyznaniowych) jednostek organizacyjnych. Zagadnienia szczegółowe i problemy praktyczne 4. Postępowanie o wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym regulują art. 694 1 i n. k.p.c. Przepisy te znajdą zastosowanie do innych postępowań rejestrowych niż o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej (art. 694 1 § 2 k.p.c.). Wpis następuje na podstawie postanowienia sądu rejestrowego (art. 694 5 § 1 k.p.c.). Wpisy do Krajowego Rejestru Sądowego są na ogół ogłaszane w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (art. 13 ust. 1 u.KRej.S). Wpisy o powstaniu i ustaniu osoby prawnej mają charakter konstytutywny. Inne wpisy mają na ogół znaczenie tylko deklaratywne. Wybrane tezy z orzecznictwa 5. Roli sądu nie należy sprowadzać jedynie do przenoszenia do rejestru dokumentów przedstawianych przez wnioskodawcę. Badanie zgodności z prawem oznacza także kontrolę merytoryczną (uchwała składu 7 sędziów SN z 12 grudnia 1983 r., III PZP 40/83, OSNCP 1984, nr 5, poz. 64). Poglądy doktryny 6. Jeżeli powstanie jednostki organizacyjnej związane jest z wpisem do odpowiedniego rejestru, początek jej podmiotowości należy łączyć z chwilą dokonania takiego wpisu. W przypadku jednostek organizacyjnych, które powstają niezależnie od takiego wpisu lub przed jego dokonaniem, jednostka organizacyjna staje się osobą w rozumieniu art. 33 1 w momencie ukończenia czynności przewidzianych przez ustawę, z którymi łączy ona jej powstanie (J. Frąckowiak, Instytucje prawa…, s. 15). 7. Zawarta w art. 37 § 1 i w wielu przepisach szczególnych formuła mówiąca o uzyskaniu przez jednostkę organizacyjną osobowości z chwilą jej wpisu do właściwego rejestru określa konieczny składnik złożonej czynności prawnej, który wieńczy proces powstawania osoby prawnej. Nabycie przymiotu osoby prawnej następuje na podstawie postanowienia sądu rejestrowego zarządzającego wpisanie jednostki do rejestru, lecz znaczenie prawotwórcze ma dopiero czynność wykonawcza polegająca na dokonaniu wpisu do księgi rejestrowej (J.P. Naworski, Wpis do rejestru…, s. 8). REPREZENTACJA Art. 38. Osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie. Zagadnienia ogólne 1. Organ osoby prawnej jest integralnym składnikiem osobowości osoby prawnej. Stanowi o istocie tej osoby. W oparciu o organy budowana jest struktura organizacyjna osoby prawnej, jej władza, a przede wszystkim prowadzona przez nią działalność. Kodeks cywilny stoi na stanowisku tzw. teorii organów osoby prawnej. Organ składa się z osób fizycznych, które reprezentują osobę prawną w stosunkach zewnętrznych. Organ inaczej niż przedstawiciel nie 82 Piotr Nazaruk
Tytuł II. Osoby jest podmiotem stosunków prawnych, a podmiotem tym jest sama osoba prawna. Działanie organu traktuje się jako działanie osoby prawnej, pod warunkiem że osoby fizyczne występują w konkretnej sprawie, w sposób wyraźny lub chociażby domniemany, jako organ, i działają w granicach kompetencji danego organu, wynikającej z przepisów o ustroju konkretnej osoby prawnej oraz jej statutu. 2. Doktrynalna geneza teorii organów sięga jednak tzw. teorii organicznej O. von Gierkego (O. von Gierke, Privatsrecht…), którego zdaniem osoba prawna jest równie realna jak osoba fizyczna. Pojęcie organu w tym ujęciu jest równoznaczne z pojęciem narzędzia, na podobieństwo np. organów ruchu, mowy u człowieka. 3. Teoria organu osoby prawnej powstała w opozycji do teorii przedstawicielstwa, która przyrównuje organ do przedstawiciela ustawowego osoby fizycznej niemającej zdolności do czynności prawnych. Przy pomocy takich organów osoba prawna mogła wyrażać swą własną wolę. Do słusznych elementów teorii Gierkego należy przede wszystkim uznanie realnego istnienia osoby prawnej. Jednakże z całej teorii organicznej w późniejszych badaniach pozostawiono jej „owoc” w postaci teorii organów (A. Kidyba, Prawo handlowe..., 2007, s. 116). Zgodnie z teorii organiczną Otto Gierkego: „jak bowiem człowiek posiada organa, w których rodzą się postanowienia (mózg, serce), z których pomocą te postanowienia objawiają się (usta, ręce itd.), tak i osoba prawna ma swoje organa (zarząd, przełożeni, wydziały, walne zebrania itp.), które tworzą wolę osoby prawnej, objawiają ją i wykonywują” (F. Zoll, Prawo cywilne…, s. 117). 4. Działanie osoby prawnej jest realizowane zawsze przez jej organy. Osoba prawna ma zawsze pełną zdolność do czynności prawnych. Dobra czy też zła wiara organu jest dobrą bądź złą wiarą samej osoby prawnej. Sytuacja jest niewątpliwie prosta w przypadku działania tylko jednego organu, i to jednoosobowego. Trudności natomiast mogą pojawiać się w sytuacji, gdy osoba prawna ma kilka organów, w tym kolektywnych (np. w przypadku spółdzielni – walne zgromadzenie, rada i zarząd). 5. Kryteria stosowania teorii organów w polskim prawie cywilnym to: 1) powzięcie i objawienie przez organ woli osoby prawnej; 2) udział osób fizycznych w działalności organu; 3) uznanie organu za konieczny składnik osoby prawnej; 4) negacja podmiotowości prawnej organu; 5) zdolność do czynności prawnych osoby prawnej; 6) zakres kompetencji organów osoby prawnej (tak A. Kidyba, Prawo handlowe..., 2007, s. 115). Zagadnienia szczegółowe i problemy praktyczne Art. 38 6. Dyrektor oddziału banku, księgowa czy naczelnik wydziału kredytów to funkcje sprawowane wewnątrz struktury organizacyjnej banku i pozostające bez jakiegokolwiek znaczenia dla zasad reprezentacji banku. Jeżeli osoby wymienione zostały upoważnione do zawierania umów w imieniu banku, to występują wtedy jako jego pełnomocnicy lub prokurenci, w żadnym zaś razie nie jako dyrektor oddziału, księgowa czy naczelnik wydziału kredytów (P. Bielski, Glosa do wyroku SN z 14 maja 2002 r., V CKN 1667/00, „Rejent” 2004, nr 5, s. 131). 7. Skarb Państwa jest jedyną osobą prawną niemającą organów (podobnie siedziby). Ma on jedynie swoją strukturę organizacyjną, która w obrocie cywilnoprawnym, a także przy czynnościach procesowych występuje pod postacią tzw. stationes fisci (tak SN w uzasadnieniu postanowienia z 28 marca 1995 r., I CRN 24/95, OSNC 1995, nr 7–8, poz. 117). 8. Posiadanie przez osobę prawną pełnej zdolności do czynności prawnych nie oznacza, że może być ona podmiotem wszystkich stosunków cywilnoprawnych, nie wyłączając nawet stosunków rodzinnych. Ograniczenia pełnej zdolności do czynności prawnych zawarte są wielu regulacjach ustawowych. Osoba prawna zgodnie z Kodeksem cywilnym nie może np. sporządzić testamentu, zbyć prawa własności nieruchomości na podstawie umowy dożywocia lub być prokurentem. Piotr Nazaruk 83
Page 2 and 3:
Kodeks cywilny Komentarz Jerzy Cisz
Page 4 and 5:
Spis treści Wykaz skrótów . ....
Page 6 and 7:
Spis treści Rozdział I. Przepisy
Page 8 and 9:
I. AKTY PRAWNE Wykaz skrótów k.c.
Page 10 and 11:
Wykaz skrótów u.o.u.o. - ustawa z
Page 12 and 13:
III. LITERATURA Wykaz skrótów 1.
Page 14 and 15:
Wykaz skrótów wilnego, red. nacz.
Page 16 and 17:
Przedmowa Kodeks cywilny jest jedny
Page 18 and 19:
Art. 1 Księga I. Część ogólna
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Art. 2-3 Księga I. Część ogóln
Page 24 and 25:
Art. 3 Zagadnienia szczegółowe i
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31: Art. 6 Księga I. Część ogólna
Page 38 and 39: Art. 8 Zagadnienia szczegółowe i
Page 48 and 49: Art. 15-16 OGRANICZONA ZDOLNOŚĆ D
Page 56 and 57: Art. 22 1 Księga I. Część ogól
Page 58 and 59: Art. 23 Zagadnienia ogólne Księga
Page 68 and 69: Art. 30 Wybrane tezy z orzecznictwa
Page 76 and 77: Art. 34 Poglądy doktryny Księga I
Page 82 and 83: Art. 39 Wybrane tezy z orzecznictwa
Page 84 and 85: Art. 40 Poglądy doktryny Księga I
Page 94: Art. 43 3 Księga I. Część ogól
show all

kodeks cywilny - Gandalf

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?