kodeks cywilny - Gandalf

More documents

Recommendations

Info

Art. 22 1 Księga I. Część ogólna 2. Definicja konsumenta zawarta w art. 22 1 łączy kryterium podmiotowe i przedmiotowe, wskazując, że za konsumenta może być uważna tylko osoba fizyczna znajdująca się w sytuacji prawnej, polegającej na dokonywaniu czynności cywilnoprawnej, mającej wywołać skutek prawny w jej relacji z przedsiębiorcą, a ta czynność nie może być bezpośrednio związana z prowadzoną działalnością gospodarczą lub zawodową. Wspomniany przepis nie określa wzorca cech osobowych konsumenta, takich jak: wymagany zakres wiedzy i doświadczenia w obrocie, stopień rozsądku i krytycyzmu wobec otrzymywanych informacji handlowych. 3. Brak bezpośredniego związku czynności prawnych konsumenta z działalnością gospodarczą lub zawodową jest najistotniejszym i najbardziej charakterystycznym elementem pojęcia konsumenta. To negatywne sformułowanie można oczywiście uzupełnić, wskazując w sposób pozytywny, z jaką sferą działań ludzkich ma się wiązać czynność prawna o charakterze konsumenckim. Z reguły ma ona zmierzać do zaspokajania potrzeb własnych, osobistych podmiotu, jego rodziny, domowników, także przyjaciół lub znajomych (prezenty), ma zapewniać funkcjonowanie gospodarstwa domowego. Jednakże formuła negatywna o braku związku z działalnością gospodarczą lub zawodową zachowuje swą wartość, ponieważ jest odpowiednio ogólna, a co ważniejsze – nadaje pojęciu konsumenta cechę funkcjonalnej przeciwstawności wobec pojęcia przedsiębiorcy. W ustawie wyrażono w ten sposób myśl, że nie może być uważany za konsumenta ktoś, kto w określonej sytuacji spełnia w istocie rolę przedsiębiorcy. 4. Prawo Unii Europejskiej o ochronie konsumenta zostało w przeważającej części ukształtowane na podstawie dyrektyw i innych aktów prawa wspólnotowego, które pośrednio dotyczą także art. 22 1 . Wśród dyrektyw konsumenckich można wskazać m.in.: dyrektywę Rady z 20 grudnia 1985 r. w sprawie ochrony konsumentów w odniesieniu do umów zawartych poza lokalem przedsiębiorstwa 85/577/EWG (Dz.Urz. WE 1985 L 372/31), dyrektywę Rady 93/13/EWG z 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz.Urz. WE 1993 L 95/29) i dyrektywę 97/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 20 maja 1997 r. w sprawie ochrony konsumentów w przypadku umów zawieranych na odległość (Dz.Urz. UE 1997 L 144/19 ze zm.). Dyrektywy mają charakter minimalny, to znaczy określają tylko dolny próg ochrony, którą prawa wewnętrzne państw członkowskich Unii Europejskiej powinny zapewnić, i pozwalają na pozostawianie lub wprowadzanie, również w drodze wykładni prawa krajowego, rozwiązań rozszerzających lub intensyfikujących ochronę. Trzeba podkreślić, że odnosi się to także do rozszerzania kręgu podmiotów chronionych. Nie ma bowiem powodu, aby wspomniane pozwolenie ograniczać jedynie do aspektów przedmiotowych lub instrumentalnych ochrony (por. E. Łętowska, Europejskie prawo…, s. 55–57). Zagadnienia szczegółowe i problemy praktyczne 5. Tylko pośredni związek pomiędzy czynnością prawną a działalnością gospodarczą osoby fizycznej nie pozbawia jej przymiotu konsumenta. W szczególności taka osoba może nabyć od profesjonalisty rzecz ruchomą w celu tylko pośrednio związanym z jej działalnością gospodarczą lub zawodową, pozostając konsumentem w rozumieniu art. 22 1 (J. Haberko, Umowa sprzedaży…, s. 98). 6. Podobnie zawodowy charakter działalności obejmuje także aktywność profesjonalną, podejmowaną incydentalnie lub nawet jednorazowo (np. porada prawna udzielona przez emerytowanego radcę prawnego powoduje, że czynności dokonywane przez niego w zakresie tej aktywności wyłączają jego występowanie na tym polu w roli konsumenta). Wybrane tezy z orzecznictwa 7. „Jeżeli pozwany (poręczyciel wekslowy) nie ma statusu konsumenta w rozumieniu art. 22 1 k.c., to przy interpretacji postanowień ogólnych warunków umów leasingu (wzorca umownego 58 Piotr Nazaruk
Tytuł II. Osoby stosowanego przez powoda) nie ma podstaw do przyjęcia wykładni tego wzorca na korzyść konsumenta (art. 385 § 2 k.c.)” (wyrok SN z 19 stycznia 2006 r., IV CK 372/05, LexPolonica nr 1826349). 8. Osoba korzystająca z usług portalu tematycznego skierowanego do osób o wykształceniu prawniczym będzie klasyfikowana jako konsument (bądź nie), nie przez pryzmat usług, jakich poszukuje, ale przez pryzmat przedmiotu czynności prawnej, którą zawiera. Czynność ta musiałaby się bezpośrednio wiązać z jej działalnością gospodarczą lub zawodową, aby stwierdzić, że taki korzystający nie jest konsumentem (wyrok SA w Warszawie z 23 sierpnia 2011 r., VI ACa 262/11, „Gazeta Prawna” 2011, nr 192, s. 8). 9. Niedopuszczalna jest rozszerzająca wykładnia pojęcia konsumenta w dyrektywie o nieuczciwych klauzulach umownych, która określa go jako osobę fizyczną. Rozszerzanie ochrony konsumenckiej w prawach krajowych pozostaje więc nadal dozwolone, także w jej zakresie podmiotowym, pod takim tylko warunkiem, że daje się pogodzić z zasadami ustanowionymi w traktatach wspólnotowych (orzeczenie ETS z 22 listopada 2001 r. w połączonych sprawach Cape Snc przeciwko Idealservice Srl i Idealservice MN RE Sas v. OMAI Srl, C-541/99, Zb.Orz. 2001, nr 11B, s. I-9049). Poglądy doktryny 10. Istnienie bezpośredniego związku między czynnością prawną a działalnością gospodarczą lub zawodową podmiotu dokonującego czynności oznacza, że podmiot ten występuje w istocie w roli przedsiębiorcy, a zatem nie może być jednocześnie uważany za konsumenta. Trzeba zatem założyć, że obie te role są niepołączalne, a ich określenia pozostają ze sobą w stosunku funkcjonalnej korelacji (por. Z. Radwański (red.), Zielona księga..., s. 39). 11. W przypadku definicji zawartej w art. 22 1 wykładnia językowa zawodzi. Posługując się wykładnią systemową i celowościową, należy więc przepis ten rozumieć jako ograniczający pojęcie konsumenta tylko do stosunków osoby fizycznej z przedsiębiorcą. Bez takiego zastrzeżenia definicja z art. 22 1 jest zdecydowanie za szeroka i prowadzi do objęcia terminem „konsument” osób fizycznych, których nie powinno się tak traktować, gdyż sprzeciwia się temu charakter regulacji dotyczących konsumentów (J. Frąckowiak, Instytucje prawa…, s. 15). 12. Z uwagi na nową definicję konsumenta wprowadzoną przez art. 22 1 , która nie wymaga, aby drugą stroną umowy zawieranej przez konsumenta był przedsiębiorca, wydaje się, że art. 385 § 2 będzie miał zastosowanie również do umów zawieranych między konsumentami, jeśli jeden z nich posłuży się wzorcem umowy (K. Kruszewska-Sobczyk, M. Sobczyk, Niedozwolone klauzule…, s. 109). 13. Z uwagi na gospodarczy cel czynności konsumentem nie jest więc osoba zawierająca nawet tylko jednorazowo umowę zastrzegającą dla niej osiągnięcie celu gospodarczego. W świetle obecnie funkcjonującej definicji działalności gospodarczej nie ma działalności gospodarczej tam, gdzie nie występuje motyw zysku (por. S. Koroluk, Nowa definicja…, s. 26). 14. Notariusz zawierający umowę na podstawie art. 5 pr.not. nie występuje jako profesjonalista w ramach obrotu konsumenckiego, ponieważ wykonuje funkcje publiczne (A. Oleszko, Strony czynności…, s. 9). DOBRA OSOBISTE CZŁOWIEKA Art. 23 Art. 23. Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Piotr Nazaruk 59
Page 2 and 3:
Kodeks cywilny Komentarz Jerzy Cisz
Page 4 and 5:
Spis treści Wykaz skrótów . ....
Page 6 and 7: Spis treści Rozdział I. Przepisy
Page 8 and 9: I. AKTY PRAWNE Wykaz skrótów k.c.
Page 10 and 11: Wykaz skrótów u.o.u.o. - ustawa z
Page 12 and 13: III. LITERATURA Wykaz skrótów 1.
Page 14 and 15: Wykaz skrótów wilnego, red. nacz.
Page 16 and 17: Przedmowa Kodeks cywilny jest jedny
Page 18 and 19: Art. 1 Księga I. Część ogólna
Page 22 and 23: Art. 2-3 Księga I. Część ogóln
Page 24 and 25: Art. 3 Zagadnienia szczegółowe i
Page 38 and 39: Art. 8 Zagadnienia szczegółowe i
Page 48 and 49: Art. 15-16 OGRANICZONA ZDOLNOŚĆ D
Page 58 and 59: Art. 23 Zagadnienia ogólne Księga
Page 68 and 69: Art. 30 Wybrane tezy z orzecznictwa
Page 74 and 75: Art. 33 1 Księga I. Część ogól
Page 76 and 77: Art. 34 Poglądy doktryny Księga I
Page 82 and 83: Art. 39 Wybrane tezy z orzecznictwa
Page 84 and 85: Art. 40 Poglądy doktryny Księga I
Page 94: Art. 43 3 Księga I. Część ogól
show all

kodeks cywilny - Gandalf

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?