kodeks cywilny - Gandalf

Art. 28
Księga I. Część ogólna
oboje – art. 145 k.r.o.), jak i całkowicie ubezwłasnowolnionej osoby dorosłej (art. 13 § 2
k.c.). Nie ma on natomiast zastosowania do ubezwłasnowolnionej całkowicie osoby małoletniej
podlegającej władzy rodzicielskiej (art. 108 k.r.o.). Omawiany przepis konstytuuje pochodne
miejsce zamieszkania dziecka pozostającego pod opieką. Jest to podobne rozwiązanie, jakie
w związku z władzą rodzicielską wyrażone jest w konstrukcji domicilium necessarium. Przepis
ten nie obejmuje osób ubezwłasnowolnionych częściowo, osoby te korzystają więc z domicilium
voluntarium (por. art. 26 k.c.).
2. Opieka jako instytucja prawna uregulowana w art. 145–177 k.r.o.; nie dotyczy natomiast
pieczy sprawowanej jedynie faktycznie ani też żadnego z przypadków kurateli, nawet
kurateli dla osoby ubezwłasnowolnionej częściowo. Opiekę ustanawia się dla osoby małoletniej
(art. 145 k.r.o.) w sytuacji, gdy oboje rodzice dziecka zmarli, władza rodzicielska została im
zawieszona (art. 110 k.r.o.), zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej (art. 111 k.r.o.) lub nie
są znani, oraz dla osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie (art. 13 § 2). Jeżeli opiekę sprawuje
osoba fizyczna (art. 146 k.r.o.), jej zamieszkanie jest prawnym miejscem zamieszkania osoby
pozostającej pod opieką.
Wybrane tezy z piśmiennictwa
3. Związek występujący pomiędzy opiekunem a osobą pozostającą pod opieką, w zakresie
związanym z zamieszkiwaniem dziecka, może mieć tylko prawny, a nie faktyczny charakter
i nie musi przejawiać się rzeczywistym wspólnym zamieszkiwaniem. W szczególności opiekunem
dziecka przebywającego faktycznie w placówce opiekuńczej może być wychowawca z tej
placówki, ale dziecko nie mieszka razem z nim i jego rodziną (por. J. Strzebińczyk, w: System
P.P., t. 12, 2012, s. 783 i n.).
ZASADA JEDNEGO MIEJSCA ZAMIESZKANIA
Art. 28. Można mieć tylko jedno miejsce zamieszkania.
Zagadnienia ogólne
1. Miejsce zamieszkania w znaczeniu pojęcia prawnego (domicyl) dotyczy zarówno
zamieszkania osób dorosłych, podlegających władzy rodzicielskiej, jak i podlegających opiece.
Jeżeli jakaś osoba przebywa w kilku miejscowościach, jej miejscem zamieszkania w rozumieniu
art. 25, 26 i 27 będzie miejscowość, w której ma zamiar stale przebywać, a więc z reguły tam,
gdzie ogniskuje się jej życie. Wyłączone jest w sensie prawnym jednoczesne zamieszkiwanie
w kilku miejscowościach i okresowe (sezonowe) zamieszkiwanie w różnych miejscowościach.
W świetle art. 25 nie można wykluczyć, że w praktyce osoba fizyczna będzie mieć kilka miejsc
przebywania z zamiarem stałego pobytu. Komentowany przepis nie ma nic wspólnego z prawem
do posiadania więcej niż jednego mieszkalnia.
2. Możliwość wystąpienia zjawiska drugiego miejsca pobytu stałego niepołączonego jednak
z elementem subiektywnym (animus), a zatem związanie danej osoby z jedną miejscowością
będzie wynikać z istnienia miejsca zamieszkania w jednej miejscowości, natomiast w drugiej
osoba ta będzie miała drugie miejsce pobytu. W szczególności dotyczy to sytuacji związanych
z wyjazdem za granicę, kiedy przebywająca tam przez wiele lat osoba nie uzewnętrznia „ostatecznego”
zamiaru przeniesienia swojej aktywności życiowej do nowej miejscowości, jednak
związanie tej osoby z nowym miejscem właśnie w postaci pobytu stałego uzasadnia powstanie
określonych skutków prawnych związanych z faktem stałego pobytu. Kryterium pobytu stałego
odgrywa coraz większą rolę w obrocie międzynarodowym, ponieważ stałe, aczkolwiek nie
ostateczne związanie z daną miejscowością stanowi zasadne kryterium wskazujące na związek
z systemem prawnym miejsca położenia miejscowości.
68 Piotr Nazaruk