full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA
2008
SŁÓW KILKA O HABITUALNEJ AKTYWNOŚCI
RUCHOWEJ MĘŻCZYZN PO 60. ROKU ŻYCIA
W KSIĄŻCE ROBERTA SZEKLICKIEGO
FEW WORDS ABOUT HABITUAL
MOVEMENT ACTIVITY OF MEN AFTER
THE AGE OF 60 IN ROBERT SZEKLICKI`S BOOK
Edward Mleczko*
* prof. dr hab., Katedra Teorii i Metodyki Lekkiej Atletyki, AWF Kraków, al. Jana Pawła II 78
W oficynie wydawniczej poznańskiej AWF ukazała
się w ubiegłym roku ciekawa książka pt. Habitualna
aktywność mężczyzn po 60. roku życia: konsekwencje
morfologiczne i metaboliczne oraz uwarunkowania
społeczne 1 . Jej autorem jest Robert Szeklicki, nauczyciel
akademicki AWF w Poznaniu. Środowisku naukowemu
skupionemu w kręgu nauk o kulturze fizycznej
jest on znany z wystąpień na międzynarodowych konferencjach
naukowych, z wzorowej pracy w komitetach
organizacyjnych takiej miary kongresów w Polsce, jak
„Sport Kinetics 2003” (Rydzyna – 2003) oraz „Aging
and Physical Activity” (Rydzyna – 2006). Uważni czytelnicy
Antropomotoryki Wiesława Osińskiego 2 mogli
też poznać cytowane nazwisko przedstawiciela młodej
generacji poznańskiej szkoły motoryczności ludzkiej.
Jak wskazuje tytuł recenzowanej rozprawy, problematyka
badawcza dotyczy poznania stymulatorów
i modyfikatorów określonych komponentów sprawności
fizycznej, badanej w konwencji Health-Related Fitness
u osobników płci męskiej w okresie zachodzenia u nich
wyraźnych procesów inwolucyjnych. Sądzę, że jest to
interesujący i godny uwagi problem nie tylko poznawczy.
Powinien zainteresować się nim każdy mężczyzna,
który przekracza próg swojego szczęśliwego
metaplasis. Posiada także duże znaczenie osobnicze.
Pięknie i zarazem niezwykle naturalistycznie ujął istotę
1
Szeklicki R: Habitulana aktywność mężczyzn po 60. roku życia: konsekwencje
morfologiczne i metaboliczne oraz uwarunkowania społeczne.
Seria: Monografie, Poznań, AWF, 2007; 381.
2
Osiński W: Antropomotoryka. Poznań, AWF, 2003.
tego zagadnienia W. Szekspir w jednym ze swoich dramatów:
„Nowe dzieciństwo, gdy traci się pamięć, zęby,
smak włosy, wzrok – i w końcu wszystko”. Ważny to
okres życia ludzkiego, nazwany przez niektórych złotym,
a przez innych – trzecim 3 . Niewątpliwie zasługuje
na szacunek i uznanie. Do niedawna problematyka ludzi
w wieku starszym była niedoceniana w badaniach
naukowych. Obecnie nabiera coraz większego znaczenia.
Dominuje w niej chęć odpowiedzi na podstawowe
pytania: Jak zapobiec skutkom starzenia się? Jak przedłużyć
swój byt na ziemi?
Przypuszczam, że takie pytanie zadawał sobie
człowiek od zarania dziejów. Zapewne chciałby zmienić
porządek natury, ale było to niemożliwe. Czy po przekroczeniu
progu XX wieku naszej ery coś się zmieniło?
Dzisiaj wiemy już, że los człowieka nie w gwiazdach,
lecz w genach jest zapisany. Wyruszyli więc bostońscy
naukowcy na badania genów rześkich dziewięćdziesięciolatków.
Poszukuje się genu, który zapewnia długowieczność,
chroni przed starością. Coraz głośniej mówi
się o polimerze, który jak skuwka sznurówki wiąże ciągle
rozplątaną helisę DNA w procesie samopowielania
lub inaczej transkrypcji. Podobno jego wytrzymałość
decyduje nie tylko o naszym wieku, ale również o jakości
życia. Naprawy zniszczeń telomeru potrafi dokonać
enzym telomeraza, który zostaje obudzony do życia
w komórkach rozrodczych tylko w okresie embrionalnym.
Próby pobudzenia jego potencjału w komórkach
3
Przewęda R: O zmianach motorycznych w życiu człowieka. Warszawa,
PTNKF,1980.
– 115 –