full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

More documents

Recommendations

Info

Ewa Bakońska-Pacoń, Marek Zatoń, Agnieszka Jastrzębska, Iwona Wierzbicka-Damska Tabela 4. Wybrane parametry równowagi kwasowo-zasadowej oznaczone w grupach wykonujących test Wingate Table 4. Selected parameters of acid-base balance measured in groups executing Wingate test Grupa / parametr pH Lac (mmol/l) BE (mmol/l) pO 2 (mm Hg) s w s w s w s w s w s w s w pCO 2 (mm Hg) Na (mmol/l) K (mmol/l) N. zjazdowe 7,41 ± 0,02 7,22 ± 0,03 0,72 ± 0,39 10,53 ± 2,18 –0,08 ± 1,52 –13,07 ± 1,92 72,01 ± 6,75 93,35 ±10,02 38,66 ± 3,53 32,94 ± 6,08 146,24* ± 5,45 149,84* ± 4,57 4,44 ± 0,31 4,70* ± 0,59 Kontrolna I 7,41 ± 0,01 7,24 ± 0,04 0,89 ± 0,34 10,28 ± 1,60 –0,92 ± 0,61 –12,40 ± 1,95 75,00 ± 4,03 92,78 ± 3,03 36,72 ± 1,77 34,17 ± 3,01 140,11 ± 1,76 143,22 ± 1,56 4,61 ± 1,39 5,14 ± 0,45 * p ≤ 0,05 (grupa badana / grupa kontrolna); s – przed wysiłkiem; w – w 3 minuty po wysiłku Tabela 5. Wybrane parametry równowagi kwasowo-zasadowej oznaczonych w grupach wykonujących test progresywny Table 5. Selected parameters of acid-base balance measured in executing groups incremental test Grupa / parametr pH Lac (mmol/l) BE (mmol/l) pO 2 (mm Hg) s w s w s w s w s w s w s w pCO 2 (mm Hg) Na (mmol/l) K (mmol/l) Biathlon 7,42 ± 0,01 7,26 ± 0,05 0,74 ± 0,22 9,21* ± 2,50 1,28 ± 1,00 –11,29* ± 2,95 68,67 ± 5,50 92,59 ± 3,74 40,78 ± 2,68 33,42 ± 2,03 141,07 ± 2,40 144,36* ± 2,87 4,45 ± 0,41 4,15 ± 0,54 Kontrolna II 7,41 ± 0,01 7,24 ± 0,04 0,67 ± 0,20 11,38 ± 1,65 0,44 ± 1,18 –14,49 ± 1,36 75,79 ± 8,54 95,48 ± 6,45 41,13 ± 2,22 34,07 ± 3,24 145,11 ± 1,97 149,68 ± 1,95 4,41 ± 0,22 4,43 ± 0,40 * p ≤ 0,05 ( grupa badana / grupa kontrolna); s – przed wysiłkiem; w – w 3 minuty po wysiłku – 26 –
Ocena wybranych parametrów równowagi kwasowo-zasadowej i elektrolitów u narciarzy zjazdowych... Grupa biatlonistów charakteryzowała się istotnie większą statystycznie wartością VO 2 max (56,54 ± 7,26 ml∙min –1 ∙kg –1 ) w stosunku do grupy kontrolnej (47,88 ± 4,95 ml∙min –1 ∙kg –1 ), wykonała też większą o 20% pracę w stosunku do tej grupy. Natomiast w grupie badanej wykazano niższe RQ max i VE max. Przebieg zmian powysiłkowych parametrów równowagi kwasowo-zasadowej w grupie narciarzy zjazdowych i grupie kontrolnej I był zbliżony (por. tab. 4). W grupie narciarzy zjazdowych wykazano wzrost stężenia kwasu mlekowego z 0,72 ± 0,39 mmol∙1 –1 do 10,53± 2,18 mmol∙1 –1 ; analogiczny wzrost zaobserwowano w grupie kontrolnej I (0,89 ± 0,34 mmol∙1 –1 do 10,28 ± 1,60 mmol∙1 –1 ). Wykazano również istotnie statystycznie wyższe stężenie jonów sodu w grupie narciarzy zjazdowych niż w grupie kontrolnej, różnice te dotyczyły wartości spoczynkowych i powysiłkowych. Natomiast stężenie jonów potasu przed- i powysiłkowe było wyższe w grupie kontrolnej. W tabeli 5 zestawiono wyniki oznaczeń parametrów równowagi kwasowo-zasadowej we krwi biatlonistów i badanych z grupy kontrolnej II. Grupa biatlonistów charakteryzowała się także mniejszym wzrostem stężenia kwasu mlekowego po teście wysiłkowym. W grupie tej stwierdzono również większą spoczynkową pulę nadmiaru zasad (BE 1,28 ± 1,00 mmol∙1 –1 ) w stosunku do grupy kontrolnej (BE 0,44 ± 1,18 mmol∙1 –1 ). Wykazano także powysiłkowe zmiany stężenia elektrolitów w surowicy: wzrost stężenia jonów sodu u badanych z obu grup wyniósł o około 3%, natomiast stężenie jonów potasu w grupie narciarzy wzrosło o 5%, a w grupie biatlonistów obniżyło się o 7% w stosunku do wartości spoczynkowych. Dyskusja Narciarstwo należy do dyscyplin, w których warunkiem osiągania znaczących wyników sportowych jest wszechstronny rozwój zdolności wysiłkowych [5]. Test Wingate służy do oceny wydolności beztlenowej i uwzględnia niekwasomlekową i kwasomlekową składową wysiłku anaerobowego [4, 6].Test mocy beztlenowej ocenianej testem Wingate w grupie narciarzy zjazdowych wykazał, że wielkość wyzwalanej mocy P max = 10,11 ± 1,26 W · kg–1 jest porównywalna z narciarzami zjazdowymi wysokiej klasy [7]. Niższy czas uzyskania mocy maksymalnej oraz zwiększenie mocy maksymalnej wskazuje na właściwy kierunek adaptacji grupy badanej w stosunku do grupy kontrolnej. Jednym z głównych czynników warunkujących osiąganie wysokich wyników w sportach wytrzymałościowych, do których zaliczany jest także biatlon, jest posiadanie wysokiego poboru tlenu (VO 2 max). Wynik maksymalnego poboru tlenu (56,54 ml · kg–1·min –1 w teście progresywnym) uzyskany przez grupę biatlonistów plasuje się pomiędzy wartościami średnimi porównywalnymi z wynikami odnotowanymi przez innych autorów dla tej grupy wiekowej (55,1–61,2 ml · kg–1 · min–1 ) [8]. Zmiany pH w następstwie wzrostu stężenia mleczanu we krwi, odnotowane po testach wysiłkowych obu grup, wskazują na wystąpienie kwasicy metabolicznej, natomiast obniżenie pCO 2 we wszystkich grupach badanych dowodzi kompensacji tego zaburzenia. Mniejszy wzrost stężenia kwasu mlekowego obserwowany w grupie biatlonistów może wiązać się z większym wykorzystaniem mleczanu przez mięśnie [9], na co wpływa trening wytrzymałościowy [10]. Tolerancja kwasicy metabolicznej jest niezbędna do utrzymania wysokiej zdolności wysiłkowej. W badaniach Zatonia [11] wykazano, że wraz z prędkością zjazdu wzrasta stężenie kwasu mlekowego, który może osiągać wartość nawet 14 mmol∙1 –1 , stąd adaptacja w zakresie tej tolerancji jest warunkiem wykonywania wysiłku. Zmiany stężenia sodu mogą mieć związek z nieznacznym zagęszczeniem osocza (wskazuje na to wzrost wartości Ht u badanych grup, a zwłaszcza wykonujących test progresywny –↑Ht o 5,5%). Według różnych autorów niewielkie zmiany lub wręcz brak zmian powysiłkowych stężenia sodu w surowicy może wiązać się z działaniem mechanizmu przesunięć jonowych między środowiskiem wewnątrzkomórkowym a pozakomórkowym w następstwie wzrostu stężenia jonów H + . Ten sam mechanizm jest odpowiedzialny za większy wzrost jonów potasu w surowicy jako efekt wymiany jonów wodorowych, wnikających do komórek, na jony potasu, przemieszczające się do płynu pozakomórkowego [12, 13]. Wnioski 1. Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że biatloniści charakteryzowali się wszechstronnym poziomem adaptacji. Posiadali wysoki poziom VO 2 max i wysoką tolerancję kwasicy. 2. Narciarze zjazdowi w naszych badaniach nie wykazali żadnych specyficznych form adaptacji, a na szczególne podkreślenie zasługuje niski poziom parametrów kwasicy metabolicznej, co sugeruje niski poziom adaptacji beztlenowej. – 27 –
Page 1 and 2: KOMITET REHABILITACJI, KULTURY FIZY
Page 3 and 4: ANTROPOMOTORYKA ISSN 1731-0652 KOMI
Page 5 and 6: NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 SP
Page 7 and 8: NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 OD
Page 9: Od Redakcji zjawisk auksologicznych
Page 12 and 13: Informacje dla autorów scripts sub
Page 14 and 15: Information for the Authors Example
Page 17 and 18: NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 CH
Page 19 and 20: Changes of parameters of physical c
Page 21 and 22: Changes of parameters of physical c
Page 23 and 24: NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 OC
Page 25: Ocena wybranych parametrów równow
Page 29 and 30: NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 AN
Page 31 and 32: Analiza zmian poziomu wydolności f
Page 33: Analiza zmian poziomu wydolności f
Page 36 and 37: Przemysław Bujas, Dariusz Tchórze
Page 43 and 44: NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 EF
Page 45 and 46: Efektywność nauki jazdy na nartac
Page 47 and 48: Efektywność nauki jazdy na nartac
Page 49: Efektywność nauki jazdy na nartac
Page 52 and 53: Piotr Kunysz, Beata Blachura Wstęp
Page 54 and 55: Piotr Kunysz, Beata Blachura Tabela
Page 56 and 57: Piotr Kunysz, Beata Blachura
Page 58 and 59: Piotr Kunysz, Beata Blachura wietrz
Page 60 and 61: Beata Blachura to make progress is
Page 62 and 63: Beata Blachura Tabela 2. Odpowiedzi
Page 64 and 65: Beata Blachura okazał się równie
Page 67 and 68: NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 WZ
Page 69 and 70: Wzajemne relacje pomiędzy równowa
Page 75: Wzajemne relacje pomiędzy równowa
Page 78 and 79:
Dariusz Tchórzewski, Przemysław B
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
Page 87 and 88:
NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 R
Page 89 and 90:
Różnice w poziomie sprawności mo
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95:
POLEMIKI I DYSKUSJE DISCUSSIONS
Page 98 and 99:
Adam Haleczko, Leszek Korzewa, Ewa
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Page 115 and 116:
NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 S
Page 117 and 118:
Słów kilka o habitualnej aktywno
Page 119 and 120:
NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 KO
Page 121:
Koordynacja ruchowa w badaniach pro
Page 125:
NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 KO
show all

full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?