full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

More documents

Recommendations

Info

Dariusz Tchórzewski, Przemysław Bujas, Leszek Gargula Ryc. 4. Wartości unormowane wyników zawodniczek na tle grupy porównawczej przy szybkościach emisji bodźców 1,2 s i 0,8 s w kolejnych badaniach: a) reakcje poprawne; b) reakcje spóźnione Fig. 4. Standard indexes: the results of female competitors against the background of untrained group with two series of intervals 1.2 and 0.8 sec; a) correct reactions; b) reacting with delay pach żeńskich różniły się na korzyść zawodniczek w statystycznie istotny sposób, podobnie jak wyniki reakcji poprawnych serii 1,2 s u chłopców. Nie stwierdzono natomiast żadnych różnic pomiędzy grupami męskimi w serii 0,8 s. Ostatnim z analizowanych zagadnień było występowanie różnic płciowych w poziomie dostosowania motorycznego w grupach sportowych. Dla rozstrzygnięcia tej kwestii obliczono wskaźnik dymorfizmu, a następnie próbowano zweryfikować jego prawdziwość testem U Manna-Whitneya (tab. 1 i tab. 3). Wartości standaryzowane tylko w dwóch przypadkach przekroczyły nieznacznie próg 0,5 s z czego jeden okazał się istotny statystycznie. Analizując całość okresu badawczego można jednoznacznie stwierdzić, że różnice płciowe w grupach sportowych nie wystąpiły. Dyskusja Dostosowanie motoryczne prawie przez wszystkich badaczy umiejscawiane jest na najwyższym poziomie w hierarchii koordynacyjnych zdolności motorycznych [8, 12, 13]. Stopień jego rozwoju jest niezwykle istotny dla osiągnięcia przez sportowców mistrzostwa sportowego. Sytuacja sportowa może na zawodniku wymuszać zmiany jego programu ruchowego w sposób bardziej lub mniej oczekiwany lub też nagły i zupełnie nieoczekiwany. Szybkość i dokładność zaadaptowania się do nowej sytuacji może decydować o wyniku rywalizacji. Celem niniejszego opracowania jest próba określenia zmian poziomu zdolności dostosowania motorycznego u młodzieży uprawiającej sporty zimowe, poddanej systematycznemu wieloletniemu procesowi treningowemu. Uzyskane w przeprowadzonych badaniach wyniki upoważniają do stwierdzenia faktu poprawiania się parametrów badanej zdolności w kolejnych pomiarach. Zdecydowanie wyraźniej widać to w przypadku mniejszego interwału wykonywanej próby na MWA. Wynika to prawdopodobnie z trudności wykonania obu zadań. Interwał 1,2 s nie sprawiał badanym aż tak dużych trudności, a uzyskane rezultaty były już na początku zbliżone do maksymalnych w tej próbie (60). Świadczy o tym również niewielka wariancja wyników. Dlatego też za bardziej diagnostyczny dla badanej grupy uznano test o interwale 0,8 s. Istotność zmian wyników w tej próbie w kolejnych pomiarach potwierdza dodatkowo wysoka wartość współczynnika zgodności Kendalla. Zwiększanie się w kolejnych pomiarach liczby reakcji poprawnych ściśle korelowało ze zmniejszaniem liczby reakcji spóźnionych. Śladowy wpływ na uzyskiwane wyniki miały reakcje błędne, dlatego też pominięto je w prezentowanych obliczeniach. Nie można jednoznacznie stwierdzić, czy na poprawę wyników miała wpływ działalność sportowa badanych. O ile jest to widoczne w przypadku dziewcząt, o tyle już w przypadku chłopców, w ujęciu relatywnym, różnic takich nie stwierdzono. Otrzymane rezultaty pozwalają w sposób nieulegający wątpliwości stwierdzić brak różnic płciowych w grupie sportowej w odniesieniu do dostosowania motorycznego. Przeprowadzone analizy zarówno w grupie podstawowej, jak i kontrolnej sugerują, że dostosowanie mo- – 84 –
Rozwój zdolności dostosowania motorycznego zawodników sportów zimowych w wieku 15–18 lat... toryczne w rozpatrywanym przedziale wieku pogłębia się nadal. Uzyskane przez zawodników wyższe wartości w przypadku większości parametrów są tu najprawdopodobniej wynikiem doboru wstępnego. Pojawia się w tym miejscu pytanie: Jak bardzo poprawiłoby się dostosowanie motoryczne u sportowców, gdyby poddano ich treningowi ukierunkowanemu na kształtowanie tej zdolności? Dla jej formowania najbardziej przydatne są ćwiczenia wymagające różnorodnych i szybkich odpowiedzi ruchowych na nagle zmieniające się sytuacje, głównie analityczne i syntetyczne ćwiczenia koordynacyjne [3]. Istotną kwestią badań jest możliwość ich porównania z innymi opracowaniami. Wymagałoby to jednak stosowania tej samej aparatury i testów. Dotychczasowe analizy dostosowania motorycznego o charakterze nieciągłym opierały się na badaniach, w których istota eksperymentów sprowadzała się do doprowadzenia ruchomego punktu w kierunku docelowego miejsca lub połączenia punktów rozmieszczonych dowolnie w przestrzeni [6]. Zbliżony w swej konstrukcji i zasadzie działania do prezentowanego aparatu MWA jest moduł decyzji, wchodzący w skład testu wiedeńskiego [14]. Nie można jednak bezpośrednio porównać wyników uzyskanych na obu urządzeniach. Wnioski 1. Zdolność dostosowania motorycznego systematycznie poprawia się w analizowanym przedziale wieku (15–18 lat). 2. Nie uzyskano jednoznacznej odpowiedzi o szybszym jej rozwoju u osób trenujących. 3. Nie stwierdzono różnic płciowych w poziomie dostosowania motorycznego badanych zawodników. PIŚMIENNICTWO • LITERATURE [1] Szopa J, Mleczko E, Żak S: Podstawy antropomotoryki. Warszawa – Kraków, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999: 19–42. [2] Di Fabio RP, Emasithi A, Paul S: Validity of Visual Stabilization Conditions Used with Computerized Dynamic Platform Posturography. Acta Otolaryngol, 1998; 118: 449–454. [3] Raczek J, Młynarski W, Ljach W: Kształtowanie i diagnozowanie koordynacyjnych zdolności motorycznych. Katowice, AWF, 2002: 11–25. [4] Riley MA, Balasubramaniam R, Mitra S, Turvey MT: Visual Influences on Center of Pressure Dynamics in Upright Posture. Ecological Psychology, 1998; 10 (2): 65–91. [5] Boloban V: Systemic Stabilography: Methodology of Measuring, Estimating and Controlling Sportsman Body Balance and the System of Bodies; in: Sadowski J (ed): Coordination Motor Abilities in Scientific Research. Biała Podlaska, Faculty of Physical Education, 2005: 102–109. [6] Waśkiewicz Z: Wpływ wysiłków anaerobowych na wybrane aspekty koordynacji motorycznej. Katowice, AWF, 2002: 21–32. [7] Pöhlmann R, Kirchner G, Wehigefart K: Der psychomotorische Fähigkeitskomplex – seine kennzeichen und seine Vervollkomnung. Theorie und Praxis der Körperkultur, 1979; 28: 898–907. [8] Farfel W: Sensomotoriche und physiche Föhigkeiten. Zur Motorischen Begabung von Kindern. Leistungssport, 1969; 1: 31–37. [9] Czajkowski Z: Od zwinności do zdolności zbornościowych. Sport Wyczynowy,1993; 3–4: 18–33. [10] Hirtz P: Schwerpunkte der koordinativ-motorischen Vervollkommnung im Sport-unterncht der Klassen 1 bis 10. Körpersiehung, 1978; 1: 340–343. [11] Ljach W: Wzaimoswjazi mieżdu koordynacyonnymi sposobnostiami i pokazatieliami rozwitija psichofl ziołogiczeskich funkcyj u dietiej szkolnogo wozrasta. Acta Universitatis Palackianae Olomuncesis, 1990; 3: 237–254. [12] Blume DD: Kennzeichung koordinativer Fähigkeiten und Möglichkeiten ihrer Herausbildung im Trainingsprozes. Wissenschaftliche Zeitzchrift der DHfK, 1981; 3: 17–41. [13] Hirtz P: Koordinationstraining; in: Schuabel G. Harre D, Borde A. (Hrsg): Trainingswissenschaft. Sportverlag, Berlin, 1994: 309–316. [14] Raczek J, Juras G, Waśkiewicz Z: Nowe możliwości oceny koordynacyjnej sfery motoryczności. Sport Wyczynowy, 2000; 3–4: 14–27. – 85 –
Page 1 and 2:
KOMITET REHABILITACJI, KULTURY FIZY
Page 3 and 4:
ANTROPOMOTORYKA ISSN 1731-0652 KOMI
Page 5 and 6:
NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 SP
Page 7 and 8:
NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 OD
Page 9:
Od Redakcji zjawisk auksologicznych
Page 12 and 13:
Informacje dla autorów scripts sub
Page 14 and 15:
Information for the Authors Example
Page 17 and 18:
NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 CH
Page 19 and 20:
Changes of parameters of physical c
Page 21 and 22:
Changes of parameters of physical c
Page 23 and 24:
NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 OC
Page 25 and 26:
Ocena wybranych parametrów równow
Page 27 and 28:
Ocena wybranych parametrów równow
Page 29 and 30:
NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 AN
Page 31 and 32:
Analiza zmian poziomu wydolności f
Page 33: Analiza zmian poziomu wydolności f
Page 36 and 37: Przemysław Bujas, Dariusz Tchórze
Page 43 and 44: NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 EF
Page 45 and 46: Efektywność nauki jazdy na nartac
Page 47 and 48: Efektywność nauki jazdy na nartac
Page 49: Efektywność nauki jazdy na nartac
Page 52 and 53: Piotr Kunysz, Beata Blachura Wstęp
Page 54 and 55: Piotr Kunysz, Beata Blachura Tabela
Page 56 and 57: Piotr Kunysz, Beata Blachura
Page 58 and 59: Piotr Kunysz, Beata Blachura wietrz
Page 60 and 61: Beata Blachura to make progress is
Page 62 and 63: Beata Blachura Tabela 2. Odpowiedzi
Page 64 and 65: Beata Blachura okazał się równie
Page 67 and 68: NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 WZ
Page 69 and 70: Wzajemne relacje pomiędzy równowa
Page 75: Wzajemne relacje pomiędzy równowa
Page 78 and 79: Dariusz Tchórzewski, Przemysław B
Page 87 and 88: NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 R
Page 89 and 90: Różnice w poziomie sprawności mo
Page 95: POLEMIKI I DYSKUSJE DISCUSSIONS
Page 98 and 99: Adam Haleczko, Leszek Korzewa, Ewa
Page 115 and 116: NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 S
Page 117 and 118: Słów kilka o habitualnej aktywno
Page 119 and 120: NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 KO
Page 121: Koordynacja ruchowa w badaniach pro
Page 125: NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 KO
show all

full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?