21.11.2014 Views

full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Helena Elegańczyk-Kot, Barbara Pospieszna, Katarzyna Domaszewska<br />

Tabela 3. Wpływ okresu rocznego cyklu treningowego na parametry wydolności beztlenowej<br />

Table 3. The yearly training cycle changes in anaerobic physical capacity parameters<br />

Parametr I termin II termin III termin<br />

Moc max [wat] 874 894 617<br />

Wskaźnik spadku mocy [%] 22 21 28<br />

Czas uzyskania mocy max [s] 3,99 3,81 3,15<br />

Czas utrzymania mocy max [s] 3,64 4,27 3,29<br />

kolejnych okresów treningowych. Tętno maksymalne<br />

podlegało niewielkim okresowym wahaniom, wartości<br />

najwyższe wykazało w okresie przygotowawczym (termin<br />

II).<br />

W tabeli 3 zestawiono parametry charakteryzujące<br />

wydolność beztlenową alpejczyka. Moc maksymalna<br />

osiągana przez zawodnika w trakcie trzech terminów<br />

badań była najniższa w czasie ostatniego z nich.<br />

Parametr ten osiągnął najwyższą wartość w okresie<br />

przygotowawczym rocznego cyklu treningowego.<br />

Wskaźnik spadku mocy natomiast swą najwyższą wartość<br />

osiągnął w trakcie ostatniego terminu badań. Czas<br />

uzyskania mocy maksymalnej podczas testu Wingate<br />

ulegał sukcesywnemu skracaniu w analizowanym roku<br />

treningowym. Czas utrzymania mocy maksymalnej był<br />

najdłuższy w okresie przygotowawczym, najkrótszy natomiast<br />

w okresie startowym.<br />

3. Dyskusja i wnioski<br />

Doniesienia literaturowe wskazują na zmieniający się<br />

w ostatnich latach model antropometryczny narciarzy<br />

alpejskich. Zawodnicy z czołówki rankingów, ze względu<br />

na ewoluującą technikę pokonywania trasy, są wyżsi<br />

i ciężsi od swoich poprzedników [6, 2, 5]. Zarówno<br />

wzrost, jak i masa ciała badanego zawodnika odpowiadają<br />

analogicznym wartościom zmierzonym w grupie<br />

reprezentantów USA, znajdujących się na międzynarodowym<br />

poziomie wyczynu sportowego, którzy zdobyli<br />

punkty w Pucharze Świata lub Europy [3].<br />

Masa ciała oraz wskaźnik BMI badanego zawodnika<br />

uległy nieznacznemu obniżeniu w trakcie rocznego<br />

cyklu treningowego, co wiąże się z zastosowaniem<br />

coraz większych obciążeń treningowych w kolejnych<br />

etapach szkolenia. Zmieniający się zakres i charakter<br />

bodźców treningowych jest również główną przyczyną<br />

zmian poziomu wydolności tlenowej badanego. Jej<br />

poziom w kolejnych analizowanych terminach badań<br />

ulegał obniżeniu, co można tłumaczyć zwiększaniem<br />

udziału elementów siłowych i szybkościowych zastosowanych<br />

w treningu sportowym. Niemniej jednak poziom<br />

VO 2<br />

max u zawodnika w porównaniu do wyników światowej<br />

klasy narciarzy był stanowczo niższy. Według<br />

piśmiennictwa, wartość VO 2<br />

max u niektórych zawodników<br />

wynosi ponad 70 ml O 2<br />

/min/kg, przy czym przeciętnie<br />

wartości VO 2<br />

max dla mężczyzn odnoszących<br />

sukcesy narciarskie wahają się w przedziale 60–70 ml<br />

O 2<br />

/min/kg [6, 7, 8, 3]. W przypadku badanego zawodnika,<br />

w celu zwiększenia wydolności tlenowej, zaleca się<br />

zatem położenie większego nacisku na komponentę<br />

wytrzymałościową w początkowych okresach rocznego<br />

cyklu treningowego.<br />

Spośród wielu różnych testów oceniających wydolność<br />

beztlenową test Wingate wciąż pozostaje najczęściej<br />

stosowanym w grupie narciarzy alpejskich [7, 5, 3].<br />

Wynik tego testu informuje przede wszystkim o zasobie<br />

fosfokreatyny w organizmie zawodnika oraz o możliwościach<br />

pozyskiwania energii z procesów glikolizy beztlenowej<br />

[8]. Narciarz, którego wyniki są przedmiotem<br />

analizy, w pierwszych dwóch terminach badań osiągał<br />

moc maksymalną na poziomie porównywalnym z innymi<br />

zawodnikami klasy mistrzowskiej, opisanymi w dostępnej<br />

literaturze (874 i 894 vs. 896 [2] i 836 ± 26<br />

W [3]). Znaczne obniżenie wartości szczytowej mocy<br />

w trzecim terminie badań świadczyć może o kumulacji<br />

zmian zmęczeniowych w organizmie, spowodowanych<br />

wyczerpującym okresem startowym. Znaczny poziom<br />

zmęczenia uwidocznił się również przez zwiększenie<br />

wskaźnika spadku mocy oraz obniżenie czasu utrzymania<br />

mocy maksymalnej w ostatnim terminie badań,<br />

w stosunku do dwóch pierwszych. Skrócenie czasu<br />

uzyskania mocy maksymalnej (w ostatnim terminie zanotowano<br />

najniższą wartość) można tłumaczyć specyfiką<br />

okresu startowego, w którym zawodnik powinien<br />

rozwijać największą moc w jak najkrótszym czasie od<br />

momentu startu. Wyniki testu Wingate wskazują na<br />

dość poprawny dobór obciążeń treningowych w dwóch<br />

pierwszych terminach badań. Niemniej jednak z anali-<br />

– 32 –

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!