full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

Ocena poziomu rozwoju morfofunkcjonalnego kandydatów do ZSMS w Zakopanem na tle populacji rówieśniczej
Ryc. 2. Wskaźniki unormowanych różnic pomiędzy średnimi w grupie naborowej ZSMS i w grupach porównawczych
Fig. 2. Mean values of normalized differences indexes – candidates for ZSMS and comparative groups
do sportowców. W grupie kobiet relacje kształtują się
bardziej jednoznacznie na korzyść przyszłych uczennic
SMS (zwłaszcza w odniesieniu do grubości fałdów i co
za tym idzie – wielkości LBM). Analizy wskaźników somatycznych
w aspekcie dymorfizmu (ryc. 1) wskazują
na większe różnice pomiędzy kobietami z SMS a populacją
porównawczą jeśli chodzi o komponenty ciała,
a w wypadku mężczyzn – w odniesieniu do masy ciała
i jego wysokości.
Analiza dymorfizmu w obydwu grupach wskazuje
na silniejsze jego zróżnicowanie w populacji krakowskiej
(ryc. 2).
Odmienną tendencję zaobserwowano w odniesieniu
do wyników testów motorycznych badanej grupy,
zwłaszcza w konfrontacji z populacją ogólnopolską.
U mężczyzn wyniki większości prób lokują się pomiędzy
75. a 90. (siła ciągu, siady z leżenia) czy nawet
pomiędzy 90. a 97. centylem (skok w dal z miejsca).
Zarysowana tendencja dotyczy w równym stopniu grupy
kobiet.
Analiza wyników testów w aspekcie dymorfizmu
wskazuje na większe dysproporcje pomiędzy kobietami
a mężczyznami w populacji krakowskiej, jak również
na większe zróżnicowanie pomiędzy grupami kobiet niż
mężczyzn (ryc. 1 i 2). Wielkości unormowanych różnic
przybierają znaczące wartości zwłaszcza w wypadku porównań
wyników testów motorycznych w grupach kobiet.
Dyskusja
Na przeprowadzone porównania wpływ wywarła
przede wszystkim specyfika selekcji, w mniejszym zaś
stopniu – poddawany krytyce „model mistrza” [1, 9] czy
też dane osób o optymalnych parametrach, zwłaszcza
somatycznych, predestynujących do uprawiania
sportów zimowych. Nasze badania do pewnego tylko
stopnia potwierdziły istnienie sugerowanych w wielu
pracach korzystnych zależności pomiędzy parametrami
somatycznymi a wynikami prób sprawności.
Odnotowane średnie wartości wskaźników somatycznych
potwierdzają opisywaną w literaturze przedmiotu
korzystną relację między wielkościami średnimi dla danej
cechy w populacji a wynikami testów, czy też szerzej
– poziomem sprawności [8, 10, 11]. Zbliżenie się do
owego „optimum” w naszym wypadku wynika po trosze
ze specyfiki uprawianych w SMS dyscyplin, jak również
– 39 –