full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

More documents

Recommendations

Info

Magdalena Kunysz, Wojciech J. Cynarski w stosunku do „motorycznych zdolności koordynacyjnych stanowiących jej strukturę [s. 21–23]. Książka Włodzimierza Starosty składa się z dwunastu rozdziałów. Każdy z nich dotyczy innych, ale po części podobnych zagadnień, które w większym lub mniejszym stopniu odnoszą się do koordynacji ruchowej człowieka. Wielką wartością, a zarazem fenomenem tej książki jest zawarty w niej obszerny materiał badawczy, który udało się podkreślić Autorowi i jego współpracownikom. Należy zaznaczyć, że Profesor przewodniczył większości badań i był ich pomysłodawcą. Zebrane i bardzo dokładnie uogólnione wyniki stały się doskonałym weryfikatorem testu oceny poziomu globalnej koordynacji ruchowej. Praca jest owocem wieloletnich badań przeprowadzonych z ogromnym rozmachem i na szeroką skalę. Autor starał się w jak najdokładniejszy sposób przekazać informacje o kształtowaniu się koordynacji ruchowej u ludzi w różnym wieku i osób uprawiających odrębne dyscypliny sportu, posiadających klasy mistrzowskie, reprezentujących zróżnicowany poziom zaawansowania sportowego. Należy zwrócić uwagę, że wśród badanych bardzo często odnajdujemy sportowców z „najwyższej półki”, a więc medalistów mistrzostw świata oraz igrzysk olimpijskich. Zawarty w książce autorstwa profesora Starosty materiał miał za zadanie ukazać, w jaki sposób można określić i zarazem ocenić poziom koordynacji ruchowej. Test ten polega na niezwykle prostym zadaniu, a mianowicie na wykonaniu maksymalnego obrotu podczas wyskoku. Takich zadań jest w teście osiem, ułożonych według wzrastającego stopnia złożoności. Obliczeniom poddaje się jedynie dwa najlepsze wyniki spośród trzech zadań wykonanych z obrotem prawo i w lewo. Wykonanie obrotu podczas skoku jest zdolnością opartą na licznych przejawach koordynacji ruchowej, a nie umiejętnością. Test ten jest dostępny dla każdego, gdyż nie ma tu przeciwwskazań ze względu na wiek, płeć, uprawianą dyscyplinę itd. Test stosowano też w badaniach przeprowadzonych w sześciu krajach. Monografia ta wyjaśnia wiele wątpliwości, a także daje proste odpowiedzi na nurtujące pytania. Niewątpliwie jest szczególnie przydatna dla osób trenujących (zawodników). Może również stać się pomocą dla nauczycieli wychowania fizycznego. Dostarczy im bowiem cennych wskazówek, jak wykorzystać prowadzone systematycznie obserwacje podopiecznych do przeprowadzenia dokładnych analiz, dokonania porównań oraz – w efekcie przeprowadzonego badania – pozwoli ustalić, jakie zmiany należy wprowadzić podczas treningu czy lekcji. Koordynacja ruchowa dostarcza informacji o zawodnikach; jedynie jej wysoki poziom umożliwia osiąganie wysokich wyników w wielu dziedzinach sportu. Jest też bardzo ważnym elementem w życiu każdej osoby. Na podstawie poziomu koordynacji można określić przydatność osobnika do danej dyscypliny sportu, a być może w niedalekiej przyszłości będzie on decydował o predyspozycjach niezbędnych do uprawiania określonego zawodu. Autor potrafił również pokazać, w jaki sposób koordynacja ruchowa przejawia się w różnych makrocyklach treningowych: w rocznym, dwuletnim oraz czteroletnim. Badania prowadzono i rejestrowano w rytmie dziennym. Wyodrębniono dwa okresy w rozwoju motorycznym dziecka – okres sensytywny, przypadający między siódmym a jedenastym rokiem życia oraz okres krytyczny między jedenastym a trzynastym rokiem życia. Te dwa okresy różnią się zdecydowanie, ponieważ pierwszy – umiejętnie wykorzystany – może sprzyjać maksymalnemu rozwojowi koordynacji ruchowej, natomiast drugi to okres niekorzystny. Ustalono, że najczęściej pojawia się on z intensywnym rozwojem biologicznym dziecka oraz jego dojrzewaniem płciowym. Występowanie równocześnie tych dwóch okresów najczęściej powoduje zahamowanie, a w najlepszym wypadku obniżenie poziomu koordynacji ruchowej. I jest to kolejna cenna informacja dla praktyków wychowania fizycznego i sportu, pozwala bowiem ustalić, w jaki sposób należy prowadzić trening bądź zajęcia lekcyjne, by efekty były coraz lepsze, a wynik – wyższy. Równie cenne informacje uzyskujemy odnośnie do dymorfizmu płciowego. Zasugerowano konieczność zróżnicowania programu ćwiczeń dla dziewcząt i chłopców, ponieważ są dyscypliny, w których dziewczęta, mimo niższego poziomu koordynacji ruchowej, uzyskują wyższe wyniki, zaś w niektórych dominują chłopcy. Profesor po raz kolejny porusza problem relacji pomiędzy globalną lokalną koordynacją ruchową. Zastanawiający jest fakt, czy ruch całego ciała wpływa korzystniej na zdolności motoryczne, czy też ruch poszczególnych części całego ciała jest bardziej wskazany. Odpowiedzi na to pytanie nie da się określić jednoznacznie. Z pewnością dla trenerów oraz nauczycieli wychowania fizycznego łatwiejszą i zarazem bardziej korzystną metodą określania poziomu motorycznego człowieka będzie stosowanie jednego testu. Niekiedy warunki nie pozwalają na wykonywanie innych testów bądź też brak odpowiednich sprzętów nie sprzyja prowadzeniu odpowiednich badań. Zdarza się, że czasa- – 120 –
Koordynacja ruchowa w badaniach profesora Włodzimierza Starosty mi osoby odpowiedzialne za przeprowadzenie testów mają swoje własne przemyślenia i wizje, nie zawsze jednak trafne. Można stwierdzić, że test profesora Starosty spełnia wszystkie wymagania, zwłaszcza że stosowano go z powodzeniem przez tak długi okres – prawie trzydzieści lat – i jest on uzasadniony teorią oraz ogromną liczbą wyników badań. Stosowano go w badaniach trzydziestu tysięcy osób, w tym ponad czterech tysięcy zawodników z 34 dyscyplin sportu. Test Włodzimierza Starosty pozwala zatem ograniczyć inne zadania motoryczne oraz testy, które wcześniej stosowano do określenia i oceny motorycznych zdolności koordynacyjnych. Książka napisana jest językiem w pełni komunikatywnym i zawiera spójny treściowy wywód, toteż w przystępny sposób przedstawia ważne zagadnienia ludzkiej motoryczności i ułatwia ich zrozumienie. Dodatkowym ułatwieniem odbioru treści jest przedstawianie wyników badań na wykresach, schematach i rysunkach. Dzieło zawiera obszerne zestawienie piśmiennictwa, w którym pomieszczono 621 tytułów publikacji wielu autorów z kraju i zagranicy, co jest wartością samoistną pracy. O profesjonalizmie edytorskim świadczy starannie opracowany indeks osobowy. Należy zaznaczyć, że omawiana monografia zawiera opis testu w wersjach językowych: angielskiej, rosyjskiej oraz niemieckiej, a także streszczenia angielskie i rosyjskie, przez co może trafić od szerszego grona odbiorców. Dołączono do niej ponadto informację o działalności IASK oraz wykaz – wraz z omówieniem – tytułów książkowych, które podobnie jak monografia profesora Starosty ukazały się w serii: Biblioteka IASK. Warto więc za jednym z trzech recenzentów wydawniczych pracy, Tadeuszem Rynkiewiczem, powtórzyć, że monografia profesora Starosty gwarantuje odbiorcom „(…) zarówno przyjemność z lektury, jak i niebagatelne korzyści natury praktycznej i teoretycznej w zgłębianiu jednego z najważniejszych zagadnień nauki o motoryczności, czyli sterowania przebiegiem ruchu, a zatem koordynacji ruchowej” (s. 746). Do lektury tej jakże ważnej książki warto zachęcić czytelników – nie tylko osoby zajmujące się koordynacją ruchową, ale także tych wszystkich, których interesują zdolności motoryczne. Test Profesora jest jednym z ważniejszych dokonań, które powinny wzbogacić warsztat pracy badaczy, trenerów i nauczycieli wychowania fizycznego. Monografia profesora Włodzimierza Starosty poszerza wiedzę przedstawicieli wielu dziedzin sportu wyczynowego i kultury fizycznej oraz osób zainteresowanych studiowaniem ludzkiego ruchu. – 121 –
Page 1 and 2:
KOMITET REHABILITACJI, KULTURY FIZY
Page 3 and 4:
ANTROPOMOTORYKA ISSN 1731-0652 KOMI
Page 5 and 6:
NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 SP
Page 7 and 8:
NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 OD
Page 9:
Od Redakcji zjawisk auksologicznych
Page 12 and 13:
Informacje dla autorów scripts sub
Page 14 and 15:
Information for the Authors Example
Page 17 and 18:
NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 CH
Page 19 and 20:
Changes of parameters of physical c
Page 21 and 22:
Changes of parameters of physical c
Page 23 and 24:
NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 OC
Page 25 and 26:
Ocena wybranych parametrów równow
Page 27 and 28:
Ocena wybranych parametrów równow
Page 29 and 30:
NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 AN
Page 31 and 32:
Analiza zmian poziomu wydolności f
Page 33:
Analiza zmian poziomu wydolności f
Page 36 and 37:
Przemysław Bujas, Dariusz Tchórze
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 43 and 44:
NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 EF
Page 45 and 46:
Efektywność nauki jazdy na nartac
Page 47 and 48:
Page 49:
Page 52 and 53:
Piotr Kunysz, Beata Blachura Wstęp
Page 54 and 55:
Piotr Kunysz, Beata Blachura Tabela
Page 56 and 57:
Piotr Kunysz, Beata Blachura
Page 58 and 59:
Piotr Kunysz, Beata Blachura wietrz
Page 60 and 61:
Beata Blachura to make progress is
Page 62 and 63:
Beata Blachura Tabela 2. Odpowiedzi
Page 64 and 65:
Beata Blachura okazał się równie
Page 67 and 68:
NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 WZ
Page 69 and 70: Wzajemne relacje pomiędzy równowa
Page 75: Wzajemne relacje pomiędzy równowa
Page 78 and 79: Dariusz Tchórzewski, Przemysław B
Page 87 and 88: NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 R
Page 89 and 90: Różnice w poziomie sprawności mo
Page 95: POLEMIKI I DYSKUSJE DISCUSSIONS
Page 98 and 99: Adam Haleczko, Leszek Korzewa, Ewa
Page 115 and 116: NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 S
Page 117 and 118: Słów kilka o habitualnej aktywno
Page 119: NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 KO
Page 125: NR 43 AN TRO PO MO TO RY KA 2008 KO
show all

full text - Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?