Nr 270, grudzień 1976 - Znak

PROLEGOMENA DO TEMATU"SEMIOTYKA IKONY"ROZMOWA Z BORVSEM USPIEN SKIM "Znak" niejedn ohotnie zajmowal sir: p1'oblematyko, ilwny, czyniqcto p1'zede 10szystkim pio7'em Je1'zego N owosielskiego. I tak 10 nume­7'ze 64 u k azaly sir: Uwagi 0 ;roli malarstwa w Kosciele Wschodrrim,10 num e1'ze 126 Mistagogia malowanego wyobrazenia ukrzyz{)waniaP iHlskiego, w nume7'ze 142 Ucieczka na pustyni~, czyli pr6by vpisaniaukrytej swiadomoscl monaohizmu prawoslawnego, w numerze169- 170 Mi~dzy Kaabq i Parthenon em, Dzisiaj prezentujemy wywiadz B01'ysem Uspienskim pomyslany ja1co w p1'owadzenie do j egoksiqzki 0 semiotyce ikony, kt6m, miejmy nadziejft, ulcaze sift 1'6wniez10 p rzelcladzie p olskim (istniej q juz j ej tlumaczenia na jftzykangielski i 1Oloski).P1'zy por6w nywaniu tekst610 Now osieIs7dego z t ekstem 1Oy1Oiaduz Uspiens7cim 1'zuca sift w oczy p1'zede 10szystkim podobny punkt 1Oidzenia pewnych sp1'aw dogmatycznych i kultu1'o1Oych. Chodzi g!6wnie0 spos6b inte7'pretacji r oli sta1'Dobrzftdo1Oc6w 10 kultywowanini7wny, znaczenie ideologiczn e sporu mic:dzy ikonoklastami i ikonodu .lami. Znamienne jest, ze dw och 10ybitnych p1'zedstawici eli kultury,zajmujqcych sifl j ej r6znymi dziedzinami (malarstwo i semiotyka),niezalei nie od siebie, dochodzi do podobnych 7wnk luzji. I co naj w azniejsze: reinterpretacja 1'Dli i znaczenia ikony ze st1'Dny prawoslawnychstwarza, jak sift wyclaje, jedno, z powazniejszych szans ekumenicznych.Powinna tc: dyskus j~ podjqc st1'Dna katolicka, kt6r a - j aksi~ dowiadujemy z 1OY1Oiadu - nie zawsze przemawiala z pozycjiikonoklastycznych.Borys Uspienski, naleiqcy dziS do czolo1Oych semiotyk6w r adzieckichstarajqcych sic: 1Oypmcowac jftzyk, 10 ktMym daloby si~ 1Oyraziccalosc zjawisk kulturowych, urodzil sic: w Moskwie w 1937 roku.Studia na wydziale filologicznym ukoiiczyl na Uni10ersytecie Moskiewskim.Prac~ doktorskq z lingwistyki przygotowal w Kopenhadze.pod Iderownict1Oem L. Hjelmsleva i Fisher-Jorgensena. W 19721600