phi trường Đồi Đồng Long, đường đi An Lộc về hướng Đông, đường đi vào khu đồnđiền Quản Lợi, có các Ấp Sóc Gòn, Srók-tôn-cui, Đồi Gió...Nhưng cũng không hẳnthế, đạn pháo cũng tập trung vào những địa điểm quan trọng của Thị Xã, Tòa HànhChánh, Bộ Chỉ Huy Tiểu Khu...Sáu con người ngồi co ro trong chiếc hầm chật đàosâu xuống nền nhà trên có lớp bao cát và thân cây chuối, hai em Bình và Nghĩa ngồisát vào Bạch Lê, lưng dựa vào tường đất ẩm. Hiệp và đứa em trai út, Long ngồicạnh bà mẹ. Qua bóng tối lờ mờ, Bạch Lê cố phân biệt khuôn mặt của mỗi ngườithân, nhưng cô chỉ thấy chập choạng những tròng mắt loáng sáng...Má ngồi chỗ kia,con Nghĩa ở đó...Thật ra chỉ là cách an ủi, gây thêm lòng tự tin giữa nguy khốn vìcòn được hiện diện của người thân bên cạnh. Một loạt tiếng nổ xé trời âm ầm nhưvỡ nức tung toàn khối vật chất trên và dưới mặt đất...Đám người chồm sát vàonhau...Chết rồi, nhà mình bị rồi...Vệt ánh sáng lờ mờ đâu từ trên mái nhà hắt vào.Nghĩa con gái thứ ba của gia đình, ngồi sát miệng hầm hơi nhớm người lên...Má ơi,Hai ơi, nhà mình bị sập cái mái rồi...mà con nghe tiếng khóc bên nhà thím Vỹ. BạchLê lắng tai...Quả thật có tiếng khóc của rất nhiều người hỗn độn rấm rức, thươngtâm...Con ơi, con ơi, má ơi má! Thím Vỹ, mẹ của tám người con đặt tên theo cáchđơn giản, chơn thật của người <strong>Nam</strong> (cũng là biểu lộ lòng chịu đựng trong mọi hoàncảnh)...Trung, Hiếu, Ân, Nghĩa, Lễ, Phép, Mầu (thay chữ Mồ) và Côi (chỉ hai con út)người anh cả, Đại là Cảnh Sát Viên của Tỉnh. Và chính vì lý do ‘’có con là Cảnh Sátác ôn Ngụy’’ này, nên chú Vỹ, ông Cai Trường Tiểu Học Quản Lợi (ngày còn trẻ làcông nhân cạo mủ cao su của đồn điền địa phương) đã bị ‘’tòa án nhân dân’’ xử tửhình trong đợt thanh trừng 1965 như trường hợp Trùm Phán vừa kể trên. Từ đấy,nhà thím vỹ dọn vào Ấp Thánh Mẫu, hai gia đình trở nên thân cận cùng nhau quabao năm. Cách gần gũi thân tình giữa những người cùng chung cảnh khổ. Hai giađình cũng có những người con có tên trùng nhau: Ân, Nghĩa. Điều mà họ luôn trântrọng giữ gìn.Trời mờ sáng, cùng lúc bớt pháo, Bạch Lê cùng em, Nghĩa bò lên khỏi hầm,rờ rẫm trên những đồ đạc lỗng chổng của căn nhà vừa bị đạn pháo, xong vạch hàngrào chui qua nhà thím Vỹ...Giữa bóng tối chập dầy mùi khói, đồ đạc tung tóe, tannát...những hình người lê lết, cử động trong vũng máu...Có ai còn sống không ? Cóai bị gì không ? Bạch Lê hỏi với hai hàm răng cắn chặt. Thím, thím đây con...thím bịthương...Không biết mấy đứa kia sao ? Cô Hai, cô Hai...Tui đây, giúp giùm tui...BạchLê nương theo tiếng nói quơ tay tìm tới những khối đen...Tay cô chạm phải nhữngthân thể ấm nóng, có tiếng rên ư ử rên rỉ, có xác nằm im. Trời sáng để thấy rõ hơncảnh tượng thương tâm, anh Trung (người anh thứ ba của gia đình) bị đạn xé tantừng phần nhỏ, bộ phận gan, ruột kéo ra ngoài do sức ép và mảnh trái pháo, khôngthể gọi đó là một cái xác của con người nhưng là một khối thịt, xương bầy nhầy hỗnđộn. Hiếu, người anh thứ hai nằm thiêm thiếp trong góc nhà, may thay anh chỉ bị hơiép nên khi dần tỉnh, thấy ra xác em mình...Hiếu bò lại...Trung ơi...trời ơi, em ơi...Thậtra chỉ là những tiếng khò khè dứt khoảng. Hiếu không còn sức để khóc. Bạch Lê laytỉnh dần những người bị kích nhất, bảo Nghĩa chạy về lấy hết bông băng còn ở nhàmình, cô bảo Lễ (cùng tuổi mười bảy với em cô, Nghĩa) ‘’Con Phép bị nặng nhất, bâygiờ em là đứa nhẹ, vậy xuống dưới bếp lấy than nhỏ đem lên đây cho Hai, kêu đứanào phụ nấu nồi nước sôi...’’ Và đám người nằm, ngồi lây lất trên máu, đất, cát dầngiúp nhau khâu vết thương với kim, chỉ đem may quần áo sau khi nhúng vào nồinước sôi. Thuốc cầm máu là những cục than đen giã nhỏ. Sau này, những vếtthương được chữa trị theo cách cùng khốn này đóng thẹo như một phép lạ, nhưnglớp thịt, da của Phép luôn giữ màu đen của than. Xác người chết vùi lấp ở một gócsân trước nhà. Không ai còn sức để đào sâu hơn.40MÙA HÈ ĐỎ LỬA
Khi Bạch Lê trở về nhà thì trời đã qua trưa, đi ngang qua tủ kiếng vỡ, cô nhìnvào, chỉ thấy cái khung đen của lớp gỗ. Chó Nết từ một nơi nào đó bò ra, con vật kêutiếng mừng rỡ... Bạch Lê ngồi xuống ôm con vật đã sống cùng cô chỉ là những đứatrẻ, con chó nhỏ xoắn xít. Nay, chó Nết hình như hiểu thấu tình cảnh nguy nan, đưađôi mắt mệt mỏi già nua nhì chủ... ‘’Nết, mày đừng chạy đi đâu nghe, nghe pháo thìchui xuống tủ’’ Bạch Lê chỉ cái tủ sụp vỡ, xiêu đổ, áo quần rơi la liệt. Chó Nết chứngtỏ hiểu ý, liếm chậm rãi lên mu bàn tay cô chủ. Bạch Lê nhìn lên mái nhà trốc ngược,miếng tôn cong lên như mảnh giấy bị xé rách.Nhưng cảnh thảm thiết ở nhà thím Vỹ dẫu sao cũng chỉ xẩy ra trong bóng tối.Hơn nữa, bóng tối còn có khả năng dấu bớt phần đau thương, thêm cho người mốian ủi được che dấu, lẩn trốn, lẩn trốn cái chết. Bạch Lê lại còn được phần ‘’hạnhphúc’’ do căn nhà chỉ bị phá bung mái, nên dẫu sao vẫn còn là một ngôi nhà chonhững người thân được chỗ trú ẩn với cảm giác bình an. Hóa ra cô đã lầm lẫn trongdự kiến chịu đựng cùng đành này. Bốn ngày sau, ngày 16, sở dĩ bạch Lê nhớ rõnhững ngày tháng này vì hôm ấy cô vô tình nhặt được cuốn lịch, và ngày 16 là sinhnhật của cô hai tháng trước...Mình chỉ mới hai mươi mốt tuổi hai tháng, mà sao quásức như thế này ? Cô có ý nghĩ tự thương thân. Ngày này pháo hơi thưa, lại chỉ bắn,lại chỉ bắn vào những mục tiêu quân sự, Bạch Lê ra đứng trước hiên nhà nhìn ra khurừng...Hướng ‘’chân trời tím’’ của mỗi buổi chiều ‘’ngày xưa’’...Bạn bè không biết đứanào còn, đứa nào mất ? Rồi mấy đứa nhỏ nữa ? Cô không giám nghĩ gì thêm, nhìnra khu vườn tang hoang tơi tả, tất cả chim đã bay đâu mất tăm, những chiếc lồngtrống trơn, méo mó gãy vụn, xác gà nằm la liệt, những cụm, túm lông rây rây máu,đàn mèo, sóc, chồn...tất cả đồng biến dạng. Cô thấy nặng trong ngực...Chúng nókhông là gia súc, thú vật nhưng là cuộc sống, tình thương, lòng yêu đời trung hậuvừa mất đi của chính bản thân cô. Là máu thịt với con người. Khi cô đang nghĩ điềunày thì chó Nết ở đâu chạy đến quấn quýt quanh chân, ngước đôi mắt tuy mờ đụcnhưng lấp lánh nét trung hậu của con vật khôn ngoan. Cô vừa định ngồi xuống để vỗvề nết, thì con vật như bị điều gì thúc đẩy, bỗng tháo chạy gầm gừ, gào rít và băngmình ra hiên nhà, hướng hàng rào phòng thủ mà lính Tiểu Khu đã gài chặt từ tuầntrước...Nết, Nết...đi vào, vào! Bạch Lê cuống quýt, cô chạy ra hàng hiên...Bên kiacánh rừng hoàng hôn đã phủ xuống màu xanh của buổi chiều u uất...Nết, đivào...vào...Chết mất, chết mất con ơi...Từ phía Bắc, hướng sân bay Đồng Long mộtđoàn người đông đảo nháo nhác xô đẩy, vừa chạy vừa kêu gào thất thanh...Cứu!Cứu giùm trời ơi! Bởi pháo bắt đầu dội xuống (hình như có người chỉ điểm đang ởđâu đó). Pháo rơi chính xác vào giữa đoàn người dồn đống. Khói bốc lên từ lớp lớpthân người ngã xuống, xé banh. Một xe nhà binh chở đầy lính len ra khỏi đoàn ngườihướng lên con đường hàng rào phòng thủ quanh Thị Xã...Trời ơi là trời! Bạch Lê bậtkêu lớn...Trời ơi! Ai kêu giùm...ai kêu giùm! Ai kêu giùm! Bà mẹ và những người emtừ trong nhà vọt ra cùng những người lính quen vừa đến đưa cho khẩu phần lươngthực Tiểu Khu phát cho dân. Đoàn người và chiếc xe như một đàn ong vừa bị hunđốt. Họ vội bỏ con lối chính (Đường Ngô Quyền) tản ra hai bên lộ. Chiếc xe hướngvề Ấp Thánh Mẫu thay vì chạy về Bộ Chỉ Huy Tiểu Khu. Bạch Lê và những người ởhiên nhà kêu hết sức lực, đồng thời dùng khăn, áo, mảnh vải có được hô vẫy, rahiệu...Đứng chạy tới! Đừng chạy, ngưng lại. trời trời là trời...Nhưng chiếc xe dưới đedọa của loạt đạn pháo như con vật tuyệt vọng gầm rú tìm đường thoát hiểm...Đầumũi xe chạm vào ranh hàng rào phòng thủ. Trái mìn chống chiến xa nổ đẩy mạnhthân xe và những hình người bốc dựng theo lên với những lưỡi lửa...Những chấmđen rơi rụng tơi tả trong ráng nắng chiều chuyển màu tím. Không phải màu lãngmạng của cánh hoa bèo, hoa sim nhưng màu tím sậm của màu người khô đọng.Tiếng nổ đồng thời rung động nổ bùng...Thân chó Nết tung cao vật vã. Con vật cố lết41MÙA HÈ ĐỎ LỬA
- Page 6 and 7: Nam và Quân Đội Mỹ) toàn di
- Page 8 and 9: Sài gòn thất thủ như một l
- Page 11 and 12: công vào Tân Cảnh, Kontum, hư
- Page 13 and 14: Đấy không còn là người v
- Page 15 and 16: - Tiên sư, bom ném thì hay như
- Page 17 and 18: Lính Đại Đội Thinh nhỏm d
- Page 19 and 20: được, Mễ thử bung quân ra
- Page 21 and 22: Trời tối dần, hơi núi đùn
- Page 23 and 24: Rất cẩn thận, Mễ cho Hùng
- Page 25 and 26: chiếc lưng gù xuống chịu đ
- Page 27 and 28: vào một cõi xa xăm mất hút.
- Page 29 and 30: Đêm xuống thật nhanh trong r
- Page 31 and 32: không đi từng luồn như ở H
- Page 33 and 34: dân tộc. Để lịch sử mãi
- Page 35 and 36: Hưu ạ, nói mãi cũng không h
- Page 37 and 38: sau khi Bạch Lê mang về nhà.
- Page 39: Từ kinh nghiệm của đêm đen
- Page 43 and 44: em...Em chạy ra xe lẹ lắm cô
- Page 45 and 46: lửa dậy, băng trên những g
- Page 47 and 48: thương yêu. Đêm Giáng Sinh 19
- Page 49 and 50: Thành Phố đầu tiên hứng ch
- Page 51 and 52: Chỉ còn tiếng nói và hình
- Page 53 and 54: ồi...Qua một quán nước, án
- Page 55 and 56: Dậy đường tử khíKhông kh
- Page 57 and 58: đó ngã xuống ? Tội nghiệp,
- Page 59 and 60: Nguyễn Xuân Phúc Khóa 16 Trư
- Page 61 and 62: trong Thế Chiến Thứ 2 do Tư
- Page 63 and 64: ghê hồn của hỏa lực phi ph
- Page 65 and 66: vùng, pháo binh diện địa 175
- Page 67 and 68: Ngày 14 tháng 9 lần đầu tiê
- Page 69 and 70: chặt ô rô, cóc kèn, dừa nư
- Page 71 and 72: còn một ngón, người sĩ quan
- Page 73 and 74: Tháng 3.73CHƯƠNG XXVIÂm Vọng
- Page 75 and 76: đến lúc tàn cuộc một phậ
- Page 77 and 78: vùng dầy đặc giữ mọi ch
- Page 79 and 80: trầm lặng như đặc thù chun
- Page 81 and 82: Thế Kỷ 11, 12 nào khác Thế
- Page 83 and 84: độ (trở thành hai mặt tươ
- Page 85 and 86: chỉ là đám du kích ngu ngơ n
- Page 87 and 88: chế...lực lượng cộng sản
- Page 89 and 90: Đồng Quân Lực (10 tháng 3) v
- Page 91 and 92:
‘’Đây cũng là lúc quyết
- Page 93 and 94:
trận chiến đang bùng nổ gi
- Page 95 and 96:
Thắng lợi tin vui khắp mọi
- Page 97 and 98:
màu vàng, xanh, đỏ được b
- Page 99 and 100:
Nhựt tiến chiếm ngôi chùa.
- Page 101 and 102:
một thế kỷ qua kể từ năm
- Page 103 and 104:
10 cây số. 9 giờ sáng, cuộc
- Page 105 and 106:
đột kích bắt đầu. 18 pháo
- Page 107 and 108:
Chiến Việt Nam đặt trên So
- Page 109 and 110:
Thành ngạo nghễ kiên cố kia
- Page 111 and 112:
ao ngày đêm. Người chỉ huy
- Page 113 and 114:
15.- Bình Giả, Tỉnh Phước T
- Page 115 and 116:
chết do bất ngờ, vì không l
- Page 117 and 118:
kể đến chăng thì cũng chỉ
- Page 119 and 120:
Đối mặt binh đội của Tư
- Page 121 and 122:
chỉ huy của Sư Đoàn 18 và h
- Page 123 and 124:
Xuân Lộc, trên Quốc Lộ I, l
- Page 125:
9-10.- Richard H. Schultz, The Secr