Marta Dziubińska, Agnieszka Wierzbickakurs), nie opracowuje się budżetu (i tak nie ma pieniędzy, ale jakoś damy radę z tymi zasobami,które mamy), aż po kwestie metodyczne: nie dba się o wsparcie autora przez metodyka (uzasadniającto najczęściej sformułowaniami wystarczy autor, bo przecież zna się na temacie i madoświadczenie dydaktyczne lub po co nam w ogóle metodyk?), nie planuje się aktywności osóbuczących się i nauczyciela (jak kurs ruszy, to nauczyciel się tym zajmie). Dużym problemem naetapie projektowania jest także nieumiejętne określenie czasu realizacji poszczególnych fazprojektu kursu 2 , co w efekcie może doprowadzić do niewykonania poszczególnych zadań,a nawet nieuruchomienia zajęć na platformie – najczęściej wiąże się to z przeznaczeniem zbytmałej ilości czasu na prace autorskie oraz zadania osób opracowujących przygotowane przezautora materiały (metodyk, grafik, programista). Warto w tym momencie pamiętać, że stworzeniewartościowych i angażujących materiałów edukacyjnych (szczególnie do zajęć, które sąrealizowane przez dłuższy okres, np. przez semestr) nie jest możliwe w ciągu jednego miesiąca(a z takimi oczekiwaniami spotykają się dość często projektanci kursów), ponieważ sam procespisania jest zdecydowanie bardziej pracochłonny i żmudny, niż w przypadku przygotowywaniasię do zajęć prowadzonych tradycyjnie.Warto także zwrócić na tym etapie uwagę na obawę przed zastosowaniem w kursachnowych metod i narzędzi. Nauczyciele akademiccy najczęściej nie chcą w projektach planowaćaktywności, które wymagają użycia narzędzi społecznościowych (tj. blogi, wiki, socialbookmarking, videocasty, wirtualna rzeczywistość 3 , WebQuest 4 ), uzasadniając taką decyzjęmniejszą ich skutecznością (lub nawet brakiem skuteczności) w kształceniu akademickim, choćmożna czasami odnieść czasami wrażenie, że niechęć do wykorzystania tego typu narzędzipodyktowana jest ich nieznajomością. W dalszym ciągu zauważyć można, że w projektachkursów nacisk położony jest na zdobywanie wiedzy (przeczytaj plik PDF, fragment tekstuz książki, naucz się zawartych w nim informacji i rozwiąż test), kosztem kształtowania kluczowychkompetencji (np. pracując na forum czy czacie, zdobądź umiejętność pracy i komunikowaniaw grupie, analizowania prezentowanych zjawisk, planowania zadań i wzajemnegooceniania się, rozwiązywania problemów). Takie podejście skutkuje niestety w kolejnymetapie projektu powstawaniem materiałów ubogich w interakcje – takich, które nie pozwalająna rozwinięcie zdolności analitycznego i syntetycznego myślenia oraz współpracy z innymiosobami uczestniczącymi w kursie.Produkcja zasobów edukacyjnychEtap ten – jako wynik analizy i projektowania – jest okresem intensywnego opracowywaniawszystkich materiałów dydaktycznych, które składają się na kurs. Opracowana koncepcja zajęćzdalnych zyskuje ostateczny kształt – jest to moment tworzenia materiałów dydaktycznych, aktywizujących,utrwalających wiedzę i umiejętności, ewaluacyjnych oraz wszystkich tych, któremają za zadanie przekazać istotne informacje o kursie. To właśnie na tym etapie podejmowaneprzez projektantów działania powinny zmierzać do połączenia celu i wizji kursu z praktycznymisposobami ich realizacji.2Zob. R.A. Defelice, K.M. Kapp, Time to Develop One Hour of Training, http://www.astd.org/LC/2009/0809_kapp.htm, [02.11.2010].3Zob. szerzej: M. Dąbrowski, E-learning 2.0 – przegląd technologii i praktycznych wdrożeń, „e-mentor” 2008, nr 1(23), s. 37–45.4Zob. D. Kwiatkowska, M. Lewandowska, WebQuest – metoda pracy z uczniami wykorzystująca technologię informacyjną,[w:] Polski system <strong>edukacji</strong> po reformie 1999 roku. Stan, perspektywy, zagrożenia, t. 2, Dom WydawniczyELIPSA, Warszawa–Poznań 2005, s. 343–349.112
Sposoby przezwyciężania trudności w procesie projektowania kursów e-learningowychJeśli w tworzeniu zasobów edukacyjnych uczestniczy zespół projektowy, należy pamiętać,że podstawą osiągnięcia przyjętych założeń jest umiejętność współdziałania i komunikacji międzyjego członkami. Można zaobserwować, iż nauczyciele akademiccy, pracujący na co dzieńautonomicznie, mają niekiedy problemy z odnalezieniem się we współpracy z metodykiem czygrafikiem, którzy stają się współtwórcami materiałów dydaktycznych. Dość często dochodzi natym tle do konfliktów, szczególnie w sytuacji, gdy takie współdziałanie ma miejsce pierwszyraz, a autor forsuje rozwiązania dydaktyczne wyniesione z <strong>edukacji</strong> tradycyjnej, nie dając sięprzekonać do zastosowania metod i narzędzi skutecznych w e-<strong>edukacji</strong> – często zauważalna jestnieumiejętność dostosowania środków i metod dydaktycznych do sformułowanych na etapieanalizy i projektu celów kształcenia.W sytuacji, gdy kurs projektowany jest tylko przez autora – specjalistę z danej dziedziny,sytuacja może być jeszcze trudniejsza. Osoba niezaznajomiona ze specyfiką kształcenia w siecimoże nieświadomie popełniać błędy – np. powszechne jest nieumieszczanie w kursach materiałówdo samoewalucji i utrwalania wiedzy, a także niedokładne przygotowanie materiałówo charakterze informacyjnym i organizującym pracę w obrębie kursu, zdarza się również zastosowaniew procesie kształcenia metod, które nie sprawdzają się w e-<strong>edukacji</strong> lub nie dająmożliwości osiągnięcia zakładanego celu dydaktycznego.Innym, równie istotnym problemem są niedostateczne kompetencje autorów w zakresietworzenia materiałów edukacyjnych w formie pisemnej – ze względu na stawiane na uczelniachwymagania (związane z rozwojem naukowym) nauczyciele akademiccy są niezwykle rzadkotwórcami publikacji o charakterze dydaktycznym (pisanie skryptów skierowanych do studentówto dziś rzadkość) i koncentrują się na pisaniu prac naukowych, a więc tekstów o zdecydowanieinnym charakterze, przeznaczeniu i strukturze.Etap ten kończą wszystkie działania zmierzające do sprawdzenia opracowanych materiałówdydaktycznych – warto zwrócić uwagę, że nieodzowna jest w tym momencie ewaluacjadziałań (czy to jednej osoby tworzącej kurs, czy całego zespołu projektowego), która wymuszadrobiazgowe sprawdzenie zasobów kursu w kolejnej fazie projektu jeszcze przed ich udostępnieniemodbiorcom.Wdrożenie kursuMoment wdrożenia jest punktem zwrotnym w procesie opracowania kursu e-learningowego.Opublikowany i przedstawiony użytkownikom materiał dydaktyczny poddany zostajepraktycznej weryfikacji, a wszystkie szczegółowo zaprojektowane i wyprodukowane elementyedukacyjne – krytycznemu oglądowi uczniów lub studentów, a także dydaktyków. Projektancina tym etapie powinni upewnić się, że wszystkie elementy pakietu edukacyjnego zostałypoprawnie umieszczone na platformie e-learningowej, tworząc spójną strukturę, zgodnąz opracowanym wcześniej projektem, której każdy element (zasób dydaktyczny) działa,otwiera się, można go ściągnąć, zapisać, wydrukować zgodnie z pierwotnym projektem. Cowięcej, nie można zapomnieć, że każdy zasób powinien zostać opatrzony tytułem (nazwą)oraz opisany słowami kluczowymi (otagowany) i być możliwy do wyszukania (jeśli systemoferuje taką opcję).Niedopilnowanie wymienionych zaleceń powoduje chaos i – szczególnie na początkukursu – budzi w użytkownikach negatywne emocje: zniechęcenie, dezorientację, spadek motywacji,przytłoczenie ilością danych, może prowadzić też do zaniechania uczestnictwa. Coś,co metodykowi, autorowi lub projektantowi jawi się jako klarowny i logicznie skonstruowany113
- Page 1:
Koncepcje i praktyka e-edukacjiFund
- Page 4 and 5:
© Copyright byFundacja Promocji i
- Page 6 and 7:
Małgorzata CzerwiecRozdział 8. E-
- Page 8 and 9:
Polecamy lekturę książki w przek
- Page 11:
Część IE-learningw szkole wyższ
- Page 14 and 15:
Jerzy M. Mischkerozstrzygnięć zar
- Page 16 and 17:
Jerzy M. Mischke4. Wykorzystanie po
- Page 18 and 19:
Jerzy M. Mischke16Dziś już powsze
- Page 20 and 21:
Andrzej KocikowskiUniwersytet im. A
- Page 22 and 23:
Andrzej KocikowskiPrzykład pierwsz
- Page 24 and 25:
Andrzej Kocikowski22bardzo wyraźni
- Page 26 and 27:
Mariusz KąkolewiczUniwersytet im.
- Page 28 and 29:
Mariusz Kąkolewiczsą w oparciu o
- Page 30 and 31:
Mariusz KąkolewiczDalej wreszcie,
- Page 32 and 33:
Mariusz Kąkolewicz30ich użytkowni
- Page 34 and 35:
Mariusz KąkolewiczI. Illich, Społ
- Page 36 and 37:
Jerzy Skrzypekdydaktycznej. Wspomni
- Page 38 and 39:
Jerzy SkrzypekTabela 1. Dane dotycz
- Page 40 and 41:
Jerzy SkrzypekW literaturze przedmi
- Page 42 and 43:
Jerzy Skrzypek40odtworzeniowe (mode
- Page 44 and 45:
Jerzy Skrzypek• AbstractThe paper
- Page 46 and 47:
R. Robert Gajewski, Elżbieta Jaros
- Page 48 and 49:
R. Robert Gajewski, Elżbieta Jaros
- Page 50 and 51:
R. Robert Gajewski, Elżbieta Jaros
- Page 52 and 53:
Anna Rybak• utworzenie Sekcji Mul
- Page 54 and 55:
Anna Rybak52nami. Omawiane jest tak
- Page 56 and 57:
Anna Rybak544. Co było najbardziej
- Page 58 and 59:
Anna Rybak56Dokonano jednostronnej
- Page 61:
Część IIPrzedsięwzięciaedukacy
- Page 64 and 65: Arkadiusz Orłowski, Mirosław Woź
- Page 66 and 67: Arkadiusz Orłowski, Mirosław Woź
- Page 68 and 69: Arkadiusz Orłowski, Mirosław Woź
- Page 70 and 71: Arkadiusz Orłowski, Mirosław Woź
- Page 72 and 73: Arkadiusz Orłowski, Mirosław Woź
- Page 74 and 75: Małgorzata Czerwiecktórych ma mie
- Page 76 and 77: Małgorzata CzerwiecRysunek 1. Przy
- Page 78 and 79: Małgorzata CzerwiecRysunek 2. ADAM
- Page 80 and 81: Dorota RytwińskaFundacja Rozwoju S
- Page 82 and 83: Dorota Rytwińskaszczeblu europejsk
- Page 84 and 85: Dorota RytwińskaNowa koncepcja wir
- Page 86 and 87: Anna GrabowskaPolitechnika Gdańska
- Page 89 and 90: E-warsztaty w projekcie Grundtvig P
- Page 91 and 92: E-warsztaty w projekcie Grundtvig P
- Page 93 and 94: E-warsztaty w projekcie Grundtvig P
- Page 95 and 96: Ocena efektywności dydaktycznej e-
- Page 97 and 98: Ocena efektywności dydaktycznej e-
- Page 99 and 100: Ocena efektywności dydaktycznej e-
- Page 101 and 102: Olga BiaduńSzkoła Główna Handlo
- Page 103 and 104: Kafeteria edukacyjna - przykład pr
- Page 105 and 106: Kafeteria edukacyjna - przykład pr
- Page 107: Kafeteria edukacyjna - przykład pr
- Page 111 and 112: Marta Dziubińska, Politechnika Ł
- Page 113: Sposoby przezwyciężania trudnośc
- Page 117 and 118: Sposoby przezwyciężania trudnośc
- Page 119 and 120: Sposoby przezwyciężania trudnośc
- Page 121 and 122: Instrumenty wsparcia prowadzących
- Page 123 and 124: Instrumenty wsparcia prowadzących
- Page 125 and 126: Instrumenty wsparcia prowadzących
- Page 127 and 128: Instrumenty wsparcia prowadzących
- Page 129 and 130: Projekt najmniejszej jednostki dyda
- Page 131 and 132: Projekt najmniejszej jednostki dyda
- Page 133 and 134: Projekt najmniejszej jednostki dyda
- Page 135 and 136: Wykorzystanie technologii informacy
- Page 137 and 138: Wykorzystanie technologii informacy
- Page 139 and 140: Wykorzystanie technologii informacy
- Page 141 and 142: Wykorzystanie technologii informacy
- Page 143 and 144: Piotr WachowiakSzkoła Główna Han
- Page 145 and 146: E-learning jako metoda wspierająca
- Page 147 and 148: E-learning jako metoda wspierająca
- Page 149 and 150: E-learning jako metoda wspierająca
- Page 151 and 152: Nauka języka w Second Life? Tak! A
- Page 153 and 154: Nauka języka w Second Life? Tak! A
- Page 155 and 156: Nauka języka w Second Life? Tak! A
- Page 157 and 158: Nauka języka w Second Life? Tak! A
- Page 159 and 160: Mirosław MarchlewskiUniwersytet Ka
- Page 161 and 162: Wspomaganie kształcenia językoweg
- Page 163 and 164: Wspomaganie kształcenia językoweg
- Page 165 and 166:
Wspomaganie kształcenia językoweg
- Page 168:
Książka jest bardzo ciekawa, wart