pobierz - Nestor - Czasopismo artystyczne
pobierz - Nestor - Czasopismo artystyczne
pobierz - Nestor - Czasopismo artystyczne
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Sztuka sakralna Skarby kościoła w Chłaniowie<br />
wielkich cokolikach rzeźby przedstawicieli Kościoła<br />
powszechnego - święci Piotr i Paweł.<br />
Figura św. Pawła,<br />
XVIII/XIX w. (?)<br />
Figura św. Piotra,<br />
XVIII/XIX w. (?)<br />
Elementy snycerki ołtarza to także aniołki<br />
usytuowane na wspomnianych gzymsach oraz<br />
wazy za nimi. Całość wieńczy gołębica symbolizującą<br />
Ducha Świętego ukazana w glorii. Figury<br />
świętych Piotra i Pawła reprezentują średni poziom<br />
wykonania. Postaci mają za duże względem całej<br />
sylwetki dłonie i stopy oraz wtórnie umieszczone<br />
atrybuty (św. Paweł - miecz, a św. Piotr - klucze).<br />
Finezyjnie natomiast, z pewną dozą wyczucia są<br />
formowane ich szaty, zwłaszcza wierzchnie chusty,<br />
które otrzymały pozłotę, z supłami i wiązaniami na<br />
wysokości bioder są modelowane trafnie. Apostołowie<br />
mają mięsiste twarze, grube pukle włosów,<br />
które - podobnie jak spodnie szaty - są poddane<br />
jakby podmuchom wiatru w jedną stronę. Zdaje<br />
się, w tym samym prowincjonalnym warsztacie zostało<br />
wykonane niezwykłej urody tabernakulum.<br />
Tabernakulum, XVIII/XIX w. (?)<br />
Twórca przyozdobił tę niewielkich rozmiarów świątyńkę,<br />
z najwyższą częścią środkową i dwoma<br />
bocznymi niższymi, filigranową rzeźbą figuralną.<br />
Urokliwe są pucułowate putta i cherubinki, które<br />
przysiadły na bocznych krawędziach tabernakulum.<br />
Tak jak święci Piotr i Paweł, mają mięsi-<br />
Fragment tabernakulum, XVIII/XIX w. (?)<br />
ste rysy twarzy, nabrzmiałe usta i pełne policzki.<br />
W górnej części tabernakulum znajduje się malutka<br />
pasyjka, a nad nią Oko Opatrzności w glorii.<br />
Warta uwagi jest scena malarska w górnej<br />
kondygnacji ołtarza głównego, przypuszczalnie<br />
tożsama z wizerunkiem wspominanym z wizytacji<br />
kościoła w 1715 roku - tam nazywana wizerunkiem<br />
św. Anny umieszczonym „w górze” ołtarza głównego.<br />
Wówczas też w ołtarzu głównym znajdował się<br />
obraz jego patrona, św. Mateusza Apostoła. Wspomniany<br />
obraz w zwieńczeniu ołtarza to wyobrażenie<br />
św. Anny z małą Marią, siedzących na tarasie.<br />
W tle widać pejzaż, a całość kompozycji urozmaica<br />
bukiecik kwiatów w wazonie stojącym na balustradzie<br />
tarasu. Św. Anna trzyma na kolanach<br />
otwartą księgę, wskazując małej Marii jeden z jej<br />
fragmentów. Scena ta być może jest zapowiedzią<br />
wydarzeń, jakie miały spotkać Marię w dorosłym<br />
życiu. Potwierdza to również obecność anioła na<br />
obrazie, kierującego na głowę małej Marii wianuszek.<br />
W ikonografii ten temat jest znany pod nazwą<br />
św. Anny nauczającej małą Marię. Temat ten<br />
został spopularyzowany w malarstwie w okresie<br />
późnego średniowiecza.<br />
W sąsiedztwie belki tęczowej, na południowej<br />
ścianie prezbiterium kościoła w Chłaniowie<br />
jest ambona. Jej forma - okraszone rzeźbioną<br />
kurtyną wejście dla kapłana, zwieńczenie<br />
o uskokowym gzymsie, a przede wszystkim zbiegające<br />
się w jednym miejscu woluty w zwień-