pobierz - Nestor - Czasopismo artystyczne
pobierz - Nestor - Czasopismo artystyczne
pobierz - Nestor - Czasopismo artystyczne
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Zapisane poematem Historia obrazu Najświętszej Maryi Panny Sokalskiej<br />
skiego Jan Skarbka. W ten oto sposób Sokal stał<br />
się regionalnym sanktuarium, nazywanym „Ruską<br />
Częstochową”.<br />
0<br />
Jan Stanislaw Jabłonowski<br />
Oprócz dziełka Jana Stanisława Jabłonowskiego,<br />
wydano w roku koronacji obrazu jeszcze<br />
dwie publikacje. Są to: Królowa polska w sokalskim<br />
obrazie, przez X. Jana Okólskiego oraz Suma<br />
cudów i łask przy obrazie sokalskim. Uroczystości<br />
w Sokalu w 1724 roku upamiętniają także wydane<br />
dwa medale. Jeden z nich przedstawia, jak podaje<br />
Alojzy Fridrich 1 , obraz Najświętszej Panny Sokalskiej<br />
po jednej stronie, zaś po drugiej - orła polskiego.<br />
Drugi z medali, oprócz wizerunku Panny<br />
Sokalskiej, zawiera przedstawienie dwóch koron<br />
na poduszeczce.<br />
Matka Boska Sokalska<br />
Okres świetności tego sanktuarium zakończył<br />
się 25 maja 1843 roku, kiedy to wskutek<br />
nieostrożności zakrystiana, późnym wieczorem<br />
wybuchł pożar. Strawił on całe wnętrze kościoła<br />
wraz z cudownym obrazem Matki Boskiej Sokal-<br />
1. A. Fridrich, Historie cudownych obrazów Najświętszej<br />
Maryi Panny w Polsce, Kraków 2008, s. 296. Z tego<br />
opracowania zaczerpnięto fakty dotyczące historii<br />
maryjnego wizerunku w Sokalu oraz reprodukowany<br />
obraz.<br />
skiej, zwanym Obrazem Matki Bożej Pocieszenia.<br />
Po pięciu latach udało się odbudować świątynię,<br />
a nawet odtworzono wizerunek Matki Bożej, wykonany<br />
na blasze miedzianej przez lwowskiego<br />
malarza Jana Kantego Maszkowskiego. Z innych<br />
wydarzeń związanych z obrazem, odnotować trzeba<br />
przewiezienie obrazu przez bernardynów do<br />
Hrubieszowa, kiedy po II wojnie światowej Sokal<br />
znalazł się w Związku Radzieckim.<br />
Historia wizerunku sokalskiego jest długa<br />
i obfituje w dramatyczne wypadki. Przekazy dotyczące<br />
obrazu wspominają o wielu nadprzyrodzonych<br />
wydarzeniach. W czasie powstania kozackiego<br />
w 1648 r. obraz ten miał spowodować wyparcie<br />
Kozaków z Sokala. W tym czasie doszło do oblężenia<br />
klasztoru bernardynów sokalskich przez<br />
wojska Bohdana Chmielnickiego. Niedługo potem<br />
Kozaków zatrzymały mury obronne Zamościa. Od<br />
tego czasu upowszechniły się legendy o cudownej<br />
ochronie, jaką Matka Boża zapewniła czcicielom<br />
swego wizerunku w Sokalu.<br />
Wiele z nich pozostaje w bezpośrednim<br />
związku z utworem Jabłonowskiego i dotyczy Jakuba<br />
Wężyka. Ten nadworny malarz króla Władysława<br />
Jagiełły, miał w cudowny sposób odzyskać<br />
wzrok nadwerężony intensywną pracą. W dowód<br />
wdzięczności postanowił namalować wierną kopię<br />
już wówczas słynnego obrazu częstochowskiego.<br />
Jednak pomimo malarskich zdolności do zapamiętywania<br />
szczegółów nie był w stanie dokładnie<br />
odtworzyć twarzy Matki Boskiej utrwalonej na<br />
tym obrazie. Pielgrzymował w tym celu trzy razy<br />
na Jasną Górę i właśnie po powrocie z ostatniej<br />
pielgrzymki zastał u siebie gotowy obraz namalowany<br />
w cudowny sposób. Z obrazem tym Jakub<br />
Wężyk udał się nad Bug do miejscowości Sokal,<br />
gdzie sam również osiadł. Tam, w miejscowej cerkwi<br />
został umieszczony ten maryjny wizerunek.<br />
Kult Matki Boskiej w Sokalu pojawił się jeszcze<br />
za życia malarza wizerunku, a do miejscowości<br />
zaczęli napływać w wielkiej liczbie pątnicy polscy<br />
i ruscy.<br />
Utwór Jana Stanisława Jabłonowskiego<br />
został napisany z okazji koronacji obrazu sokalskiego.<br />
Podzielony został na pięć części, które<br />
oznaczono kolejnymi cyframi rzymskimi. Pierwsza<br />
z nich jest rodzajem wprowadzenia do właściwych<br />
rozważań:
Change language