pobierz - Nestor - Czasopismo artystyczne
pobierz - Nestor - Czasopismo artystyczne
pobierz - Nestor - Czasopismo artystyczne
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Sztuka sakralna Skarby kościoła w Chłaniowie<br />
czeniu z puttami i mężczyzną<br />
pośrodku sugerują, że<br />
dzieło powstało w 2. połowie<br />
XVIII stulecia. Twórcy<br />
nieobce były dzieła rozpowszechnionego<br />
w tym czasie<br />
w Rzeczypospolitej stylu rokoko<br />
lwowskiego. Dał temu<br />
wyraz, wymownie modelując<br />
pulchne ciała aniołków,<br />
z fałdkami na nogach i pełnymi<br />
brzuszkami. Cztery putta<br />
siedzą na czterech spływach<br />
wolutowych, w dłoniach trzymają<br />
harfy z czytelnym napisem,<br />
który ułożony w całość<br />
daje cytat z Pisma Świętego,<br />
Ewangelii św. Mateusza:<br />
euntes docete omnes gentes<br />
„idźcie i nauczajcie wszystkie<br />
Ambona,<br />
lata 40. XVIII w.<br />
narody” (Mt 28, 19-20). Właściwie napis powinien<br />
brzmieć euntes ergo docete omnes gentes; jego<br />
pierwotne brzmienie zatarły konserwacje. Są to<br />
słowa, które wypowiedział Jezus Chrystus do apostołów<br />
podczas ich rozesłania.<br />
Zwieńczenie ambony, lata 40. XVIII w.<br />
Kim zatem jest mężczyzna otoczony przez putta?<br />
Być może to Jezus Chrystus. Ta figura jest wyrzeźbiona<br />
najtrafniej spośród wszystkich na ambonie.<br />
Mężczyzna ma zindywidualizowane rysy twarzy:<br />
wyraźną linię żuchwy i kontur nosa, zapadnięte<br />
kości policzkowe. Siedzi, otwierając szeroko dłonie,<br />
tak jakby faktycznie rozsyłał osoby, by głosiły<br />
Słowo Boże.<br />
Zwraca uwagę usytuowanie tak okazałej<br />
ambony w małym kościółku. Jest ona jakby wtórnie<br />
wciśnięta w swoje obecne miejsce. Postaci<br />
w zwieńczeniu ledwo mieszczą się tutaj, sięgając<br />
prawie że sklepienia. Ustalenie pierwotnego miejsca<br />
usytuowania tej ambony wymaga sięgnięcia<br />
do XVIII-wiecznych inwentarzy i protokołów wizytacyjnych<br />
kościoła.<br />
Naprzeciwko ambony,<br />
po drugiej stronie prezbiterium<br />
stoi chrzcielnica wykonana<br />
w tym samym, anonimowym<br />
dobrym warsztacie wzorującym<br />
się na stylu rokoko<br />
lwowskiego. Podobna jak na<br />
ambonie jest kotara związana<br />
w dwa supły po bokach. Nad<br />
nią, pośrodku, unoszą się<br />
dwa pulchne putta dzierżące<br />
niewielki baldachim. Tak oto<br />
jest ozdobiona scena najważniejsza<br />
tejże chrzcielnicy rozgrywająca<br />
się na płaskim tle,<br />
nawiązującym swymi formami<br />
do skromnego ołtarza przyściennego.<br />
Tak więc, scenie niżej baldachimu „patronuje”<br />
gołębica symbolizująca Ducha Świętego.<br />
Sceną tą jest chrzest Jezusa; niewielkich rozmiarów<br />
rzeźby Jezusa<br />
Chrystusa<br />
(klęczy) i Jana<br />
Chrzciciela (stoi)<br />
ukazano na skałach<br />
w momencie,<br />
gdy Jan<br />
polewa głowę<br />
Syna Bożego.<br />
Mimo niewielkich<br />
rozmiarów,<br />
zwraca uwagę<br />
skrupulatny modelunekodsło-<br />
niętych torsów.<br />
Twórca dążył do<br />
Chrzcielnica,<br />
lata 40. XVIII w.<br />
Scena chrztu św.,<br />
lata 40. XVIII w.<br />
ukazania poprawnej anatomii postaci. Udany jest<br />
gest pochylenia Jezusa, obydwaj mają szaty modelowane<br />
w ostro załamujące się fałdy.