Strategische sturing?

Strategische sturing? Implementatiestrategieën van het ministerie van OCW
tuurdeelname komt van gemeenten en provincies. 16 Provincies en gemeenten leggen geen
verantwoording af over hun kunst- en cultuurbeleid aan het rijk. Dat gebeurt alleen in de eigen
politiek-bestuurlijke contexten (gemeenteraad, Provinciale Staten).
Fonds voor Cultuurparticipatie
In januari 2009 is het Fonds voor Cultuurparticipatie ingesteld. 17 Het Fonds is opgericht voor
het verdelen van rijksgeld voor de amateurkunsten, cultuureducatie en volkscultuur. Voor de
periode tot 2012 bedraagt het budget ruim € 30 miljoen per jaar. Het Fonds is net als de andere
OCW-cultuurfondsen een privaatrechtelijke stichting die als zelfstandig bestuursorgaan
functioneert. De beoordeling van subsidieaanvragen vindt plaats met in achtneming van de
OCW-beleidskaders.
Het Fonds onderscheidt vier typen subsidies:
− Regeling Cultuurparticipatie voor provincies en gemeenten (ca. € 14 miljoen). Provincies
en de grote gemeenten krijgen een matchingssubsidie (van 50%) voor de uitvoering van
gemeentelijke of stedelijke cultuurprogramma’s voor de amateurkunsten. Dit is een betrekkelijk
kleine regeling vergeleken met de middelen die gemeenten en provincies zelf
besteden. OCW en het Fonds brengen ook met deze regeling slechts accenten aan in het
lokale en regionale cultuurparticipatiebeleid.
− Plusregeling Cultuurparticipatie voor projecten (ca. € 4 miljoen): subsidies voor landelijke
innovatieve voorbeeldprojecten op het gebied van de amateurkunst, aan te vragen door
(samenwerkende) culturele instellingen.
− Specifieke stimuleringsprogramma’s gericht op de bevordering van muziekbeoefening
door jeugd, en samenwerking tussen amateurkunstenaars en professionals (ca. € 5,5 miljoen).
− Vierjarige subsidiëring van ca. 25 culturele organisaties die van nationale betekenis zijn
(in totaal ca. € 5 miljoen).
16 Het blijkt lastig om van de omvang en het verloop van de geldstromen voor amateurkunst en cultuureducatie
een duidelijk beeld te krijgen. Dat constateerde ook het Sociaal Cultureel Planbureau in haar recente rapport
‘Mogelijkheden tot kunstbeoefening in de vrije tijd’ (juni 2010, pag. 316). Dat is een gevolg van de moeilijkheid
om middelen voor activiteiten die meer doelen dienen of meer functies omvatten adequaat toe te rekenen aan
amateurkunst of cultuureducatie. Onder de noemer van cultuur, welzijn, cultuureducatie en onderwijs zitten vaak
posten die voor een deel aan amateurkunst en cultuureducatie kunnen worden toegerekend, maar niet als zodanig
zijn te isoleren. Ook het CBS kan geen duidelijk inzicht verschaffen in alle overheidsuitgaven voor amateurkunst.
Voor 2007 zijn volgens het CBS de totale overheidsuitgaven voor amateurkunst naar schatting 53 miljoen
euro. De verdeling over het rijk, provincies en gemeenten is respectievelijk 12, 2 en 39 miljoen euro. De netto
uitgaven voor cultuureducatie bedroegen in 2008 een veelvoud: in totaal 275 miljoen euro, waarbij rijk, provincies
en gemeenten respectievelijk 16, 20 en 239 miljoen euro voor hun rekening namen (zie CBS Statline).
17 Het Fonds voor Cultuurparticipatie is één van de cultuurfondsen. De andere zijn: Nederlands Fonds voor Podiumkunsten;
Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving en Bouwkunst; Mondriaan Stichting (voor beeldende
kunst, vormgeving en erfgoed); Nederlands Fonds voor de Film; Stimuleringsfonds voor Architectuur; Fonds
voor de Letteren; Nederlands Literair Product- en Vertalingenfonds.
48