Unibertsitateko ikasleen elikadura ohiturak eta bere ... - Euskara
Unibertsitateko ikasleen elikadura ohiturak eta bere ... - Euskara
Unibertsitateko ikasleen elikadura ohiturak eta bere ... - Euskara
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Osasuna <strong>eta</strong> <strong>elikadura</strong><br />
mailak topatu dira A, D, E <strong>eta</strong> folato bitamin<strong>eta</strong>n (Aranc<strong>eta</strong> <strong>eta</strong> lank., 2000; Ortega<br />
<strong>eta</strong> lank., 2001; Serra <strong>eta</strong> lank., 2002a).<br />
Elikadura desegokia <strong>eta</strong> bizitza egonkorra herri garatu<strong>eta</strong>ko obesitate-epidemia<br />
<strong>eta</strong> gaixotasun kronikoen egoera kaltetzen ari dira (Hill <strong>eta</strong> Peters, 1998). Honek<br />
hilkortasun kausa garrantzitsuenak arazo kardiobaskularrak <strong>eta</strong> zenbait minbizi<br />
izatea ekarri du (INE, 2006) (1.6. Taula). Elikadura <strong>eta</strong> arik<strong>eta</strong> fisiko gutxi egitearen<br />
<strong>ohiturak</strong> gaixotasun kronikoak pairatzeko arrisku faktoreak direla ezaguna da:<br />
arazo kardiobaskularrak, bihotzekoa, hipertentsioa, diabetesa <strong>eta</strong> minbizi mota<br />
batzuk besteak beste. (Thompson <strong>eta</strong> lank., 2004; Kolarzyk <strong>eta</strong> lank., 2005;<br />
Wardlaw, 2006)<br />
Hauek guztiak egungo bizitzaren ondorio dira. Baina ez dugu ahaztu behar<br />
gaixotasun hauek prebenigarriak direla neurri batean bizi-ohitura osasuntsuen<br />
bidez. Hipertentsioa, obesitatea, sindrome m<strong>eta</strong>bolikoa <strong>eta</strong> diabetesaren etiologian<br />
<strong>elikadura</strong> <strong>eta</strong> <strong>elikadura</strong>-ohiturek oinarrizko funtzioa betetzen dute. Osasun asaldura<br />
hauen prebalentzia gaur egun gure gizartean altua da <strong>eta</strong> jakina den bezala<br />
gaixotasun kardiobaskularren garapena baldintzatzen du.<br />
Azkeneko hamarkad<strong>eta</strong>n ere, hainbat ikerlanek frogatu dute, zenbait minbizi<br />
moten sorrerak <strong>eta</strong> garapenak <strong>elikadura</strong>rekin erlazio estua dutela (Schulze <strong>eta</strong><br />
lank., 2001). Beste alde batetik, azkeneko urte<strong>eta</strong>n <strong>elikadura</strong> portaeran asaldura<br />
larrien prebalentzia asko igo da gure inguruan <strong>eta</strong> batez ere nerabeen artean.<br />
Nerabezaroak dituen ezaugarriak direla <strong>eta</strong>, gizarte <strong>eta</strong> kultura faktoreen eragin<br />
handia pairatzen du populazio talde honek.<br />
30 Sarrera