Unibertsitateko ikasleen elikadura ohiturak eta bere ... - Euskara
Unibertsitateko ikasleen elikadura ohiturak eta bere ... - Euskara
Unibertsitateko ikasleen elikadura ohiturak eta bere ... - Euskara
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
1.3.4. OBESITATEA<br />
Osasuna <strong>eta</strong> <strong>elikadura</strong><br />
OME-k dionez, herri garatu gehien<strong>eta</strong>n obesitatea osasun publikoko arazo<br />
larrien<strong>eta</strong>rikoa bihurtu da (WHO, 1998; Campbell, 2003). Obesitatea gorputzean<br />
gehiegizko gantz-m<strong>eta</strong>k<strong>eta</strong> bezala definitzen da <strong>eta</strong> osasun erakunde desberdinek<br />
(NHLBI, 1998; SEEDO, 2000), ikerlan epidemiologiko<strong>eta</strong>n obesitatea neurtzeko<br />
Gorputz Masaren Indizea (pisua kg-tan zati altueraren karratua m-tan; GMI)<br />
proposatzen dute. Obesitatea GMI-ren balioa 30 baino handiagoa denean<br />
gertatzen da (NHLBI, 1998).<br />
1.10. Taula. GMI-ren sailkapena (NHLBI, 1998)<br />
GMI<br />
Aholkatutako pisuaren azpitik < 18.5<br />
Aholkatutako pisua 18.5 < 24.9<br />
Gainpisua 25 < 29.9<br />
I mailako obesitatea 30 < 34.9<br />
II mailako obesitatea 35 < 39.9<br />
III mailako obesitatea > 40<br />
Obesitatea faktore anitzeko patologia da <strong>eta</strong> faktore genetikoek, psikologikoek<br />
<strong>eta</strong> inguruko faktoreek eragina dute. Gaitz honen etiopatogenian faktore<br />
desberdinek eragina izan badezakete ere, beti balantze energetikoaren desoreka<br />
positibo bat gertatuko da; hau da gizen dauden pertsonek jaten duten energia<br />
kantitatea gastatutako energia kantitatea baino handiagoa da. Homeostasia<br />
energetiko hon<strong>eta</strong>n organismoko hainbat elementuk parte hartuko dute <strong>eta</strong><br />
balantze energetikoan eragina duten prozesu biokimiko baten edo gehiagoren<br />
funtzionamenduaren asaldura gerta daiteke (Palou <strong>eta</strong> lank., 2000). Horregatik<br />
obesitatea <strong>bere</strong> jatorrian heterogeneoa dela esan daiteke (SEEDO, 2000).<br />
Sarrera 39