Unibertsitateko ikasleen elikadura ohiturak eta bere ... - Euskara

Osasuna eta elikadura
aspaldidanik ezaguna da (Stamler eta lank., 1978; Garrison eta lank., 1980;
National Institute of Health, 1985; Kopelman, 2000; Campbell, 2003; Reilly eta
lank., 2003; Calle eta Kaasks, 2004; Hutley eta Prins, 2005). Obesitateak osasun
arazo hauetan duen eragin kaltegarria hainbat ikerlanek frogatu duten bezala
haurtzarotik hasten da (Laskarzewski eta lank., 1980; Aristimuno eta lank., 1984;
National Institute of Health, 1985; Freedman eta lank., 1987; Lauer eta lank., 1991;
Wattigney eta lank., 1991; Freedman eta lank., 1999; Engeland eta lank., 2004).
Horregatik obesitatea haurtzarotik zaindu beharreko gaitza da, gainera obesitatean
ere tracking fenomenoa gertatzen da, hau da haurtzaroan edota nerabezaroan
gizenak izan direnek gehienetan helduaroan ere obesitatea izaten jarraituko dute
(Mossber, 1989; Harlan, 1993; Serra eta Aranceta, 2001a; Engeland eta lank.,
2004). Bestetik, ikerlan desberdinek frogatu duten bezala, korrelazio estuagoa
aurkitu da gaixotasun kardiobaskularren morbilitate eta mortalitatea eta nerabeen
obesitatearekin helduen obesitatearekin baino (Hoffmans eta lank., 1988; Must eta
lank., 1992). Hainbat ebidentzia iradokitzen duten bezala, gehiegizko pisua duten
nerabeek helduaroan gaixotasun kronikoak jasateko arriskua izango dute,
helduaroan duten pisua kontuan izan gabe (Must eta lank., 1992).
Baina nerabeen obesitatea edo gainpisuak helduaroan eragin kaltegarria
izateaz gain, gazte hauen osasunean eragin osasungaitzak izango dute.
Gehiegizko pisua duten nerabeek lipido, intsulina eta tentsio arterial desegokiak
izaten dituztela aspaldidanik ezaguna da (Frerichs eta lank., 1978; Killen eta lank.,
1978; Laskarzewski eta lank., 1980; Williams eta lank., 1992; Berenson eta lank.,
1993; Raitakari eta lank., 1994; Freedman eta lank., 1999). Ikerlan desberdinetan
argitu den bezala, gainpisua edo obesitatea duten haur eta nerabeen gehiengoak
gaixotasun kardiobaskularrak izateko arriskua handiagoa du (Smoak eta lank.,
1987; Srinivasan eta lank., 1996; Freedman eta lank., 1999).
Nerabeen gainpisua eta obesitatea kolesterol osoarekin eta LDL mailarekin era
arin batean erlazionatuak badaude ere (Lauer eta lank., 1975; Frerichs eta lank.,
1978; Killen eta lank., 1978; Laskarzewski eta lank. 1980; Khoury eta lank., 1980;
42 Sarrera