Unibertsitateko ikasleen elikadura ohiturak eta bere ... - Euskara
Unibertsitateko ikasleen elikadura ohiturak eta bere ... - Euskara
Unibertsitateko ikasleen elikadura ohiturak eta bere ... - Euskara
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Osasuna <strong>eta</strong> <strong>elikadura</strong><br />
Grassi, 2005; Bertomeu <strong>eta</strong> lank., 2006). Azken urte<strong>eta</strong>n sailkapen adostuena<br />
American Society of Hypertension-ek argitaratutakoa izan da (Giles <strong>eta</strong> lank.,<br />
2005). Bertan, 1.8. taulan ikus daitekeen bezala, 3 estadio ezartzen dira<br />
hipertentsiodun pertsonak sailkatzeko <strong>eta</strong> tentsio arterial balioez gain arrisku<br />
faktoreak edota kaltetutako organoen zeinuak neurtzen dira.<br />
1.8. Taula. American Society of Hypertension-en hipertentsio sailkapena<br />
T/A a balio<br />
basalak mmHg<br />
Basalarekiko<br />
igoerak<br />
AKB b<br />
Diana-organoen<br />
asaldura<br />
Normala < 120/80 Arraroak Ez Ez<br />
1 estadioa 120-139/80-89<br />
Noizbehinka ><br />
140/90<br />
Batzuk Ez<br />
2 estadioa > 140/90 Ohizkoak Ugariak Zeinuak<br />
3 estadioa > 140/90 Ugariak Ugariak Ezarriak<br />
(a)T/A, Tentsio arteriala; (b) AKB, arrisku kardiobaskularrak<br />
Osasun arazo hon<strong>eta</strong>n faktore genetikoek <strong>eta</strong> adinak eragin handia badute ere,<br />
tentsio arterialaren balioak hobetu dezaketen faktore aldagarriak ere badira:<br />
tabakismoa, arik<strong>eta</strong> fisiko eza, obesitatea <strong>eta</strong> di<strong>eta</strong> beste batzuen artean. Gatz<br />
ugari ahoratzen dutenek tentsio arterial altuagoa izateko joera dute, are gehiago<br />
beltz<strong>eta</strong>n, agure<strong>eta</strong>n, pertsona gizen<strong>eta</strong>n <strong>eta</strong> organismoko sodio kontzentrazioa<br />
erregulatzeko arazoa duten pertson<strong>eta</strong>n (Wardlaw, 2006). Herri mailan<br />
hipertentsioa pairatzen duten pertsonek arr<strong>eta</strong> <strong>bere</strong>zia, <strong>eta</strong> askotan bakarra,<br />
gatzari edo sodio kontsumoan jartzen badute ere, hainbat ikerlanek frogatu duten<br />
bezala, obesitateak, arik<strong>eta</strong> fisiko ezak edota gehiegizko alkohol kontsumoak<br />
hipertentsioaren tratamenduan garrantzia askoz ere handiagoa dute (Mitka, 2004;<br />
Appel, 2006). Orokorrean hitz eginda, hipertentsioa duten pertsonek jarraitu<br />
beharreko di<strong>eta</strong> gantz<strong>eta</strong>n txiroa <strong>eta</strong> fruta, barazki <strong>eta</strong> zereal integral<strong>eta</strong>n aberatsa<br />
Sarrera 35