ganZi qarTuli miwisa

mezozourSi, gansakuTrebiT carcul naleqebSi –
upiratesad qalcedonuri kaJi, xolo paleozourSi –
kvarc-qalcedonuri kaJi.
kaJi CvenTan yvelganaa gavrcelebuli, upiratesad
dasavleT saqarTveloSi.
kacobriobis civilizacia kaJis iaraRis damzadebiTYiwyeba,
radgan im momentidan, rodesac adamianma
SeZlo `kaJi danad eqcia~, iwyeba Sromis procesi.
iaraRad rom gamodges, kaJs unda hqondes didi simagre,
mWreli kideebiT firfitebad dapobis unari da farTo
gavrceleba. am TvisebebiT yvelaze metad kaJi da
vulkanuri mina-obsidiani xasiaTdeba. amitom qvis xanis
iaraRebi ZiriTadad kaJisa da obsidianisagan mzaddeboda.
garda amisa, kaJi gaxda cecxlis momcemi saSualeba. kaJis
erT natexze meoris dakvra (dartyma) ar iZleva
naperwkals. qvis xanis adamianma cecxlis gasaCenad
mimarTa kaJs, kvess da abedis gamoyenebas. kvesi iyo
rkinis gogirdovani naerTi – piriti. arqeologebi
nacarSi xSirad pouloben pirits.
SeiZleba Tu ara daaxloebiT davaTariRoT, rodis
gaecno adamiani kaJs. afrikaSi,rudolfis tbasTan arqeologma
l. likim ipova pirvelyofili adamianis naSTi,
romlis asaki ganisazRvra sami milioni wliT. kaJis
pirveli iaraRis damzadebidan 2 milion 600 aTas wels
angariSoben.
saqarTveloSi kaJi yvelganaa gavrcelebuli, magram
dasavleT evropis mTel rig qveynebSi (inglisi,
safrangeTi, belgia, dania, poloneTi, belorusia) kaJi
dedamiwis zedapirze iSviaTia, amitom qvis xanis
adamianebi iZulebuli iyvnen miwis wiaRidan moepovebinaT
igi. kaJi iyo adamianisTvis pirveli `madani~. daniaSi, daba
63