Download het volledig rapport - KCE

KCE Reports 148 Osteopathie en Chiropraxie 59
3.3.4.5 Het standpunt van de beoefenaars over de plaats en de rol van hun disciplines
De osteopathie en de chiropraxie nemen een speciale plaats binnen het
gezondheidszorgsysteem.. Men kan stellen dat ze zich momenteel tussen tolerantie en
integratie bevinden. Hoewel ze nog niet institutioneel geïntegreerd zijn, nemen ze
nochtans de facto een plaats in binnen het systeem van de gezondheidszorg, niet alleen
om dat belangrijk aantal gebruikers er regelmatig een beroep op doet, maar ook omdat
ze allebei gedeeltelijk worden terugbetaald door de aanvullende verzekeringen van de
ziekenfondsen (en private verzekeringen) net zoals acupunctuur en homeopathie. Er
bestaan nochtans aanzienlijke verschillen tussen beide geneeswijzen, door hun
respectievelijke historische evolutie.
Osteopaten en osteopathie
Op alle gebied is osteopathie beter ‘geïntegreerd’ is dan chiropraxie, met name omdat
de opleiding ook in ons land worden gegeven, maar ook omdat verschillende
gezondheidsinstellingen, zowel privaat als openbaar, aan hun gebruikers tegenwoordig
osteopathische behandelingen aanbieden, hetgeen een zeer significant teken is.
De enkele experimenten van samenwerking tussen osteopaten en klassieke
zorgverleners in medische centra of openbare ziekenhuizen lijken trouwens eerder
positief beoordeeld te worden. De osteopaten beoefenen er hun beroep, weliswaar
meestal met het statuut van zelfstandige, maar ze krijgen hierdoor toch toegang tot een
deel van het patiëntenbestand dat in de instelling komt. De enkele osteopaten die in
ziekenhuisinstellingen hun beroep uitoefenen, beoefenen echter een in essentie
functionele osteopathie, d.w.z. een osteopathie die in zekere zin ‘afgesneden’ is van de
viscerale en cranio-sacrale osteopathie, met uitzondering echter van de vrouwelijke
beoefenaars die bijvoorbeeld pasgeborenen verzorgen.
Er lijkt zich dus een breuk af te tekenen tussen enerzijds de vrij beoefende osteopathie
met een zeer afwisselende en veranderlijke inhoud en waarbij soms handelingen worden
gecombineerd waarvan de 'wetenschappelijke' waarde niet altijd wordt erkend, en
anderzijds een meer ‘functionele’ osteopathie, d.w.z. die zich beperkt tot behandelingen
van het locomotorische systeem.
Er lijken trouwens spanningen op te treden tussen beoefenaars die behoren tot
verschillende osteopathische scholen, evenals bij de professionele betrekkingen die ze
onderhouden met andere categorieën beoefenaars, en in eerste instantie de artsen.
De manier waarop de osteopaten tegenover de artsen staan, onthult trouwens hoe zij
de mogelijke en ideale betrekkingen tussen de verschillende geneeswijzen zien. Talrijke
osteopaten, die zich radicaal distantiëren van de artsen, zien het trouwens als hun taak
de patiënten te helpen meer autonomie te krijgen ten aanzien van de ‘medische macht’:
« Daarnaast is er ook nog het fenomeen: ‘de arts zei me dat ik een lumbago had en gaf mij
medicatie voor mijn lumbago’. Het is de medische autoriteit die de diagnose gesteld heeft, en
het is niet langer meer in jouw handen…. En daar is de plaats van de osteopaat echt
belangrijk, want de osteopathie zorgt ervoor dat de mensen zich hiervan bewust worden… »
(beoefenaar osteo 1)
« Zodra er een diagnose gesteld wordt, begint de macht van de artsen:. de specialist heeft dat
gezegd… en de patiënt onderwerpt zich daaraan… » (beoefenaar Osteo 1).
Wanneer osteopaten in hun relatie met de geneeskunde termen gebruiken zoals
‘medische macht’, ‘medische autoriteit’ is dit een significante aanwijzing, een
veelbetekende taalkundige onthulling van de politieke uitdagingen die schuilgaan achter
de meer algemene vraag over de relaties tussen geneeswijzen. Zelfs al is de osteopathie
tegenwoordig wat dichter bij de biogeneeskunde gekomen, toch blijkt uit de houding
van de beoefenaars nog steeds een zeer kritische ingesteldheid ten opzichte van de
conventionele geneeskunde en haar beoefenaars.