30vragen en antwoorden

meer verslemping optreden. Op kleigronden is het moge-
lijk dat de bodemstructuur in het voorjaar verslechtert
doordat de vorstperiode te kort is of geheel afwezig blijft.
Klimaatverandering door het versterkte
broeikaseffect
Het klimaat op aarde verandert continu onder invloed
van natuurlijke factoren. Sinds het midden van de 20 e
eeuw verandert het klimaat ook door de mens. Met
allerlei activiteiten zoals industrie, verkeer, landbouw en
ontbossing brengt de mens extra broeikasgassen in de
atmosfeer. De belangrijkste broeikasgassen zijn
koolstofdioxide, methaan en lachgas. Het versterkte
broeikaseffect leidt tot een warmer klimaat en andere
neerslagpatronen.
Zonder maatregelen verwacht het Intergovernmental
Panel on Climate Change (IPCC) voor de komende eeuw
dat de gemiddelde temperatuur op de wereld stijgt met
1 tot 6 o C . Daarnaast verwacht men een toename van
de hevigheid van neerslag, en een zeespiegelstijging
van 18 tot 59 cm. Voor Nederland verwacht het KNMI
dat zachte winters en warme zomers vaker voor zullen
komen. De winters worden bovendien gemiddeld natter,
maar in de zomer neemt het aantal regendagen juist af.
De hevigheid van de neerslag neemt echter zowel in de
zomer als de winter toe. De zeespiegel zal verder
stijgen. Grote veranderingen in het windklimaat zijn
niet te verwachten.
114 | Wat is het effect van klimaatverandering op bodemvruchtbaarheid?
Boomteelt, glastuinbouw en fruitteelt zijn zeer gevoelig
voor een toenemend zoutgehalte en ondervinden daardoor
schade in droge zomers. Door een toename van de
zeespiegel kan de zoute kwel toenemen in de diepe
polders in West-Nederland en de veenweidegebieden.
De gemiddelde temperaturen in Nederland in 2006 en 2007 waren
vergelijkbaar met het klimaat in midden-Frankrijk tegen het eind
van de vorige eeuw (KNMI, 2008).