30vragen en antwoorden

24 Wat is het effect van mestverwerking en mestbewerking op bodemvruchtbaarheid? 104
10 | Inhoud
Het doel van mestverwerking is het onttrekken van voedingsstoffen, vooral fosfaat, aan de
Nederlandse landbouw. Daarmee verdwijnt ook organische stof. Het effect van
mestbewerking is onzeker. Het is afhankelijk van de mate waarin in gebieden met een
mestoverschot onbewerkte mest wordt vervangen door de dunne fractie of een
mineralenconcentraat.
25 Wat is de invloed van energieproductie uit biomassa op de bodemvruchtbaarheid?
De biomassaketens zijn zeer divers. Daarom is het niet zeker hoe het uitpakt voor de
bodemvruchtbaarheid. Als eenjarige akkerbouwteelten worden vervangen door meerjarige
teelten van grassen en houtachtige gewassen, heeft dat positieve gevolgen voor de opbouw
van organische stof in de bodem. Anderzijds bestaat er een risico op verschraling van de
bodem bij een toename van het gebruik van primaire bijproducten uit de landbouw.
108
26 Wat is het effect van klimaatverandering op bodemvruchtbaarheid?
Zowel de aanvoer en de afbraak van organische stof reageren op klimaatverandering, maar
het is onduidelijk wat het netto-effect is. Vaker optredende hevige buien verhogen de kans
op erosie en verslemping. Het uitblijven van vorstperioden heeft mogelijk negatieve
gevolgen voor de bodemstructuur.
112
27 Hoe leg je koolstof vast in de bodem ? 116
De opbouw van organische stof is te beïnvloeden door aanpassing in het landgebruik,
verhoging van de aanvoer of verlaging van de afbraak. Mogelijke maatregelen zijn het in
stand houden van blijvend grasland of peilverhoging op veengronden. Op bouwland helpt
het achterlaten van gewasresten, het gebruik van groenbemesters en het gebruik van vaste
mest of compost.
28 Welke rol speelt bodemvruchtbaarheid in de natuur? 120
Bodemvruchtbaarheid is één van de factoren die bepalen welke vegetaties zich op een
bepaalde locatie kunnen ontwikkelen. De belangrijkste omgevingsfactoren zijn
voedingsstoffen, zuurgraad, zoutgehalte, vocht en bodemtype. Zij bepalen voor een deel
welke natuur op welke locatie mogelijk is.
29 Wat zijn de belangrijkste kennisvragen? 124
De kennisleemten over bodemvruchtbaarheid komen voort uit de knelpunten die boeren
ervaren, rekening houdend met de duurzaamheidsdoelen die de overheid stelt. De
belangrijkste kennisvragen hebben betrekking op organische stof en chemische
bodemvruchtbaarheid, bodemstructuur, bodembiodiversiteit en bodemweerbaarheid.