30vragen en antwoorden

Duurzaam bodemgebruik
De Technische commissie bodem (TCB) heeft op
verzoek van de toenmalige minister van Landbouw,
Natuur en Voedselkwaliteit geadviseerd over de vraag
wat duurzaam bodemgebruik in de landbouw is. De
commissie constateert dat de bodem in Nederland op
tal van punten niet duurzaam wordt gebruikt. In het
advies heeft de commissie voor een duurzaam bodembeheer
doelen geformuleerd op basis van de ecologische
functie van de bodem.
• Voor organische stof een minimum niveau in de
bovengrond, afhankelijk van in ieder geval het
bodemtype. In sommige situaties is wellicht verhoging
van het organische stofgehalte in de bovengrond
nodig voor algemene bodembiodiversiteit, vermindering
van het uitspoelrisico, verbetering van de
bodemstructuur en vochtvoorziening in de bodem.
• Lekverliezen van voedingsstoffen naar grond- en
oppervlaktewater, en lucht tot een minimum terug
brengen. Import en export in balans brengen,
rekening houdend met hergebruikstromen en onvermijdbare
verliezen binnen Nederland.
• Voor overige stoffen zoals metalen, geneesmiddelen
en bestrijdingsmiddelen streven naar ‘stand still’ op
niveaus die overeenkomen met een goede bodemkwaliteit
in de bovengrond.
• Voor functionele biodiversiteit in de bovengrond
behouden of verhogen van het organische stofgehalte,
invoeren van bewerkingsvrije akkerranden, in de
omgeving behoud of verhogen van blauwgroene
dooradering en diversiteit in landschapselementen.
• Voor fysische bodemkwaliteit de bodemdaling,
plasvorming, verslemping, wind- en watererosie
verminderen of stopzetten en voor zover mogelijk
herstellen. Aardkundige waarden in landbouwgronden
behouden. Blauwgroene dooradering in stand houden
en uitbreiden. Karakteristiek agrarisch landschap
beschermen.
Huurland
Bij de teelt van bloembollen, pootaardappelen, bomen
en sommige vollegrondsgroenten wordt steeds meer
gebruik gemaakt van huurland. De telers zijn zeer
gespecialiseerd, en zoeken door schaalvergroting steeds
meer grond buiten het eigen bedrijf. Sommige verhuurders
zijn zelf landbouwers, maar de grond kan ook in
bezit zijn van partijen die zelf niet actief zijn in primaire
productie. Vanuit het perspectief van die groep eigenaren
is een landbouwkundig duurzame bedrijfsvoering
niet een vanzelfsprekend doel. De vraag is of huurders
daarvoor in de plaats die verantwoordelijkheid overnemen?
Grondhuur voor een enkel jaar betekent dat het
langetermijn belang van organische stof, bodemgezondheid
en bodemstructuur ondergeschikt raakt. Om te
voorkomen dat de kwaliteit van het huurland achteruitgaat
moet het kwaliteitsverlies op de een of andere
manier een rol spelen in de overeengekomen huurprijs.
30 vragen en antwoorden over bodemvruchtbaarheid | Alterra | 91