30vragen en antwoorden

42 | Is alle organische stof gelijk?
Humificatiecoëfficiënt
Gewasresten, vaste mest, dunne mest of compost; de samenstelling en de afbraaksnelheid van
organisch materiaal is zeer verschillend. De humificatiecoëfficiënt geeft de fractie aan die na een jaar
nog niet is afgebroken. Hoe hoger de coëfficiënt, hoe beter het materiaal bijdraagt aan de opbouw
van organische stof.
Organisch materiaal Humificatiecoëfficiënt
Bladgroen 0,20
Vlinderbloemigen 0,25
Gras 0,25
Dunne varkensmest 0,30
Stro 0,30
Plantenwortels 0,35
Dunne rundermest 0,45
Champost 0,50
Loofboomblad 0,60
Zaagsel 0,85
Groencompost 0,90
Ziektewering
Ziektewering is van groot belang om gewassen gezond te houden. Iedere bodem is in zekere mate
ziektewerend. Want aanwezige ziekteverwekkers leiden niet altijd tot zieke planten. Maar waarom
krijgt een ziekteverwekker in sommige situaties geen kans? Dat kan als de omstandigheden in
bodem, zoals zuurgraad of vochthuishouding, zodanig zijn dat de ziekteverwekker de concurrentie
verliest met het overige bodemleven. Organische stof kan daarbij ook helpen. Plantenwortels scheiden
geurstoffen uit, die schadelijke aaltjes op weg helpen naar de wortels. Sommige geurstoffen worden
gebonden aan organische stof waardoor de aaltjes de weg kwijt raken. Naast deze vormen van
algemene ziektewering, kan een pathogeen ook onderdrukt worden door specifieke ziektewering.
Bijvoorbeeld doordat een ziekteverwekkende schimmel geen kans krijgt door een specifieke bacterie,
een zogenaamde antagonist.
De toevoeging van organische stoffen aan de bodem kan de ziektewering stimuleren. Maar tot nu toe
zijn de resultaten wisselend en onvoorspelbaar. Het succes is onder andere afhankelijk van het soort
ziekteverwekker, de soort organische stof en de bodemomstandigheden. Uit een uitgebreide studie
naar het effect van organische stof op schimmelziekten bleek dat in ongeveer 45 procent van de
gevallen een verbetering optrad. Daartegenover verslechterde de situatie in 20 procent van de
gevallen. Bovendien werd de ziektewering vaak gevonden bij zeer hoge giften, die in de praktijk niet
altijd mogelijk zijn.