30vragen en antwoorden
30vragen en antwoorden
30vragen en antwoorden
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
22 | Hoe vruchtbaar zijn onze oorspronkelijke bodems?<br />
Kation<strong>en</strong>uitwisselingscapaciteit<br />
Veel belangrijke voedingstoff<strong>en</strong> zijn positief gelad<strong>en</strong> deeltjes (kation<strong>en</strong>), zoals<br />
ammonium, calcium, natrium, kalium <strong>en</strong> magnesium. Kleideeltjes <strong>en</strong> organische stof<br />
zijn negatief gelad<strong>en</strong>. Daarom zijn ze in staat om positief gelad<strong>en</strong> deeltjes aan het<br />
oppervlak te bind<strong>en</strong>, <strong>en</strong> weer af te gev<strong>en</strong> aan plant<strong>en</strong>wortels. Het vermog<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />
bodem om kation<strong>en</strong> te bind<strong>en</strong> noem<strong>en</strong> we de kation<strong>en</strong>uitwisselingscapaciteit (CEC:<br />
Cation Exchange Capacity). De uitwisselcapaciteit is afhankelijk van het organische<br />
stofgehalte, het kleigehalte <strong>en</strong> de zuurgraad. Zandgrond<strong>en</strong> met weinig organische<br />
stof hebb<strong>en</strong> relatief lage waard<strong>en</strong>, terwijl kleigrond<strong>en</strong> relatief hoge waard<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>.<br />
Kation<strong>en</strong>uitwisselingscapaciteit (CEC) bij verschill<strong>en</strong>de combinaties van gebruik <strong>en</strong> grondsoort.<br />
Bodemvorming<br />
De bodem is de bov<strong>en</strong>ste laag van onze aarde. In de loop van miljo<strong>en</strong><strong>en</strong> jar<strong>en</strong> zijn<br />
bodems gevormd uit geste<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> afzetting<strong>en</strong>. De oorspronkelijke geste<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
afzetting<strong>en</strong> verander<strong>en</strong> van vorm <strong>en</strong> sam<strong>en</strong>stelling, onder andere door de inwerking<br />
van water, zuurstof <strong>en</strong> koolzuur. Maar ook vorst, plant<strong>en</strong>wortels <strong>en</strong> microbiële<br />
activiteit drag<strong>en</strong> bij aan de natuurlijke afbraak van geste<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. De uiteindelijke<br />
sam<strong>en</strong>stelling van e<strong>en</strong> bodem is afhankelijk van bodemvorm<strong>en</strong>de factor<strong>en</strong>. De aard<br />
van het oorspronkelijke moedermateriaal is natuurlijk heel belangrijk. Maar ook het<br />
klimaat, de ligging <strong>en</strong> de verstrek<strong>en</strong> tijd spel<strong>en</strong> e<strong>en</strong> grote rol. Bodemvorming gaat<br />
sneller onder warme <strong>en</strong> natte omstandighed<strong>en</strong>. In de rec<strong>en</strong>te geschied<strong>en</strong>is is de<br />
m<strong>en</strong>selijke invloed steeds belangrijker geword<strong>en</strong>. D<strong>en</strong>k bijvoorbeeld aan het ontstaan<br />
van <strong>en</strong>keerdgrond<strong>en</strong> door eeuw<strong>en</strong>lange ope<strong>en</strong>stapeling van stalstrooisel, gem<strong>en</strong>gd<br />
met dierlijke mest. Door het kapp<strong>en</strong> van boss<strong>en</strong> <strong>en</strong> bewerk<strong>en</strong> van bodems op<br />
helling<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> ook sterk bijgedrag<strong>en</strong> aan erosie <strong>en</strong> bodemdegradatie.