Edmond Sacré Portret van een stad - Gent Cultuurstad vzw ...

extern discours aan de beelden opgehangen.
Ook als Heins in het Album du Vieux
Gand reageert tegen de ‘restauratiemanie’
in de voorbereiding voor de wereldtentoonstelling,
gebruikt hij de beelden van
Sacré voor de verdediging van een bepaalde
visie op architectuur en stedenbouw.
De kinetische ervaring van de stad
en de tactiliteit van de architectuur worden
door hem ingeschakeld in een stedenbouwkundig
discours. Hij was duidelijk
beïnvloed door de zogenaamde pittoreske
stroming in de stedenbouw, waarvan de
Brusselse burgemeester Charles Buls de
belangrijkste vertegenwoordiger was; zonder
twijfel kende Heins diens werk.26 Buls
pleitte al op het einde van de negentiende
eeuw voor een restauratie die rekening
hield met de sporen van de geschiedenis,
en voor een stadsbeeld waarin het gezicht
op het monument zich slechts geleidelijk
ontvouwde voor de ogen van de voetganger.27
Gent was in de periode voorafgaand aan
de wereldtentoonstelling het voorwerp
[99]
van grote veranderingen. Hoe men met
deze moderniseringsgolf moest omgaan,
was dan ook een belangrijk discussiepunt,
onder meer in de Stedelijke Commissie
voor Monumenten. Zo voerde Heins een
heftige strijd tegen de onoordeelkundige
restauratie van veel gebouwen. Het Album
du Vieux Gand, met zijn lezing vanuit de
geschiedenis van de stad, lijkt een tegengewicht
te willen bieden voor de simplificatie
van het beeld van Gent in de toeristische
beeldvorming naar aanleiding van
de tentoonstelling. Met het album lijkt
Heins, net zoals met Oud Vlaanderen,
het verleden een plaats te willen geven
te midden van het vernieuwingsgeweld
van de tentoonstelling. Ook in het boek
Le Village Moderne ontdekten we een
dergelijke strategie. Toch stelde niemand
de aan de gang zijnde modernisering écht
in vraag. Moderniteit en geschiedenis
lijken twee kanten van eenzelfde medaille:
door het verleden te bewaren onder de
vorm van een archiefbeeld, een fotografisch
album, een historiserende façade of
dorp kan de modernisering van de stede-
[24] Edmond Sacré. Rabot, ca. 1881 (De Zwarte Doos — Stadsarchief Gent)