eindwerk B. Duytschaever.pdf - GGS Jeugdgezondheidszorg

Uit gegevens verkregen uit het CDI-normeringsonderzoek van Fenson et al. kon men het
aantal begrepen woorden en frasen (korte zinnetjes) berekenen bij kinderen tussen 8 en 16
maanden. Rond de leeftijd van 8 maanden begrijpt een kind gemiddeld 6 korte zinnetjes en
een 20-tal woordjes, waarna het begrip van woorden en frasen geleidelijk toeneemt tot 23
frases en 169 woordjes op 16 maanden. Het woordenschatbegrip overschrijdt gemiddeld 50
woorden op de leeftijd van 11 maanden. De grote variabiliteit kenmerkt ook de ontwikkeling
van het woordenschatbegrip. Een kind van 16 maanden dat voor woordenschatbegrip op de
10 de percentiel scoort, herkent nauwelijks meer woorden dan een kind van 8 maanden op de
90 ste percentiel (9).
Nederlandstalige gegevens uit het normeringsonderzoek van de N-CDI/Woorden en
Gebaren en de N-CDI/Woorden en Zinnen tonen gelijkaardige waarden voor begrijpen van
woorden en korte zinnen. Op 8 maanden zou een kind al enkele zinnetjes en een 10-tal
woordjes begrijpen, terwijl dat op 16 maanden gemiddeld 23 à 25 zinnen en 155 à 172
woordjes zijn (voor resp. jongens en meisjes). Op 12 maanden begrijpt een kind gemiddeld
12 zinnetjes en bijna 50 woorden. Op de leeftijd van 24 maanden begrijpen jongens
gemiddeld 420 woordjes (met een spreiding van een 150 tot meer dan 600 woorden) en voor
meisjes ligt het gemiddeld aantal woordjes dat wordt begrepen op 452 (met een waarde van
185 op percentiel 1 tot 678 op percentiel 99). Op 30 maanden ligt het gemiddelde
woordenschatbegrip al op meer dan 600 woordjes (6).
2.3.1.2 Expressieve woordenschat
Rond de leeftijd van één jaar worden de brabbelgroepjes van kinderen geleidelijk aan
betekenisvol. Een kind leert deze (proto)woorden aanvankelijk door imitatie, nadien leert het
wat benoemen is. Vanaf dan komen nieuwe woorden er gewoon bij dankzij
gemeenschappelijke aandacht voor het voorwerp. Tijdens het tweede levensjaar is het
verzamelen van woorden in een categorie een cruciale ontwikkeling in het woordgebruik. Het
benoemen van dingen wordt een zelfstandige activiteit (1).
De kwantitatieve groei
Voor de leeftijd van 12 maanden is expressieve taal minimaal. Nadien vertonen kinderen die
gemiddeld scoren een geleidelijke toename in woordproductie, van minder dan 10 woorden
op 12 maanden tot gemiddeld 40 woordjes op 16 maanden. Expressieve woordenschat kan
variëren van 9 tot 198 woorden bij typisch ontwikkelende peuters van 16 maanden. Bij
kinderen van 20 maanden varieert de woordenschat van 41 tot 405 woorden (4,9).
Het normeringsonderzoek van de uitgebreide N-CDIs geeft de volgende waarden voor
expressieve woordenschat. Op 12 maanden uit een kind gemiddeld een 3-tal woordjes, op
15 maanden zijn dat er een 15-tal (met een Pc 10 van 4 voor jongens en 3 voor meisjes) (6).
7