eindwerk B. Duytschaever.pdf - GGS Jeugdgezondheidszorg

CDIs/korte vormen beschikken over percentieltabellen, waaruit men ook de taalleeftijd van
het kind kan afleiden en ze geven eenduidige richtlijnen over de percentielscores die tot
verwijzing moeten leiden door middel van een ‘organigram’ dat bij het instrument
beschikbaar is. Ook dit levert tijdswinst op, aangezien de beslissing tot verwijzing of
opvolging onmiddellijk kan genomen worden.
Ouderbevraging (‘parent report’) wordt door verschillende auteurs als betrouwbare methode
gewaardeerd om de taalontwikkeling van jonge kinderen te onderzoeken, zeker onder de
leeftijd van 2,5 jaar (4,9,17). Bovendien verhogen ze de betrokkenheid van de ouders bij het
diagnoseproces van een taalvertraging, zoals in de literatuur ook wordt vermeld (4). Dit blijkt
ook uit het eigen onderzoek: ouders van peuters die op 24 maanden mogelijks taalvertraagd
bleken volgens de N-CDIs/kv, kwamen meestal op 30 maanden terug om opnieuw de
(taal)ontwikkeling van hun kind te laten evalueren.
Bedenkingen bij de resultaten van het onderzoek
Bij de vergelijking van de resultaten op de twee instrumenten vallen enkele tendensen op.
We ondervonden dat de items van het Van Wiechenonderzoek voor taal niet op hetzelfde
moment bij hetzelfde kind ‘alarm slaan’ als de N-CDIs/korte vormen doen. Van de 6 kindjes
die op 24 maanden onder percentiel 10 scoorden voor woordenschatbegrip van de N-CDIs,
registreerde het Van Wiechenschema geen enkel alarmsignaal. Bij de drie kindjes die onder
Pc 10 scoorden voor woordenschatproductie, waren er wel twee met een ‘alarmsignaal’ op
het Van Wiechenonderzoek; die kindjes produceerden geen twee-woordzinnen. Hierbij
kunnen we twee opmerkingen formuleren.
Ten eerste is het mogelijk dat de betere overeenkomst van de resultaten op productie-items
te maken heeft met het verschil in betrouwbaarheid van ‘parent report’ voor taalbegrip en –
productie. Dit werd in het vorige onderdeel al uitvoerig besproken. Dit zou kunnen verklaren
waarom de resultaten op het Van Wiechenonderzoek en op de N-CDIs/kv beter
overeenkomen voor de productieve parameters dan voor de receptieve.
Ten tweede blijkt uit de literatuur dat men op 24 maanden toch verwacht dat een peuter twee
woordjes combineert tot een korte zin, wat toch een belangrijke mijlpaal is in de
taalontwikkeling, die de syntactische/semantische ontwikkeling inluidt (10). Hoewel er een
zeer ruime spreiding gerapporteerd wordt voor deze mijlpaal, kan men toch stellen dat
kindjes die op 23 maanden nog geen twee woordjes combineren, tot de 10% traagst
ontwikkelende kinderen behoren (9). 10% is precies het afkappunt dat ook gehanteerd wordt
om kinderen met risico op taalproblemen te detecteren, zowel in het Van Wiechenonderzoek
(de p90-leeftijd) als in de N-CDIs/kv (de 10 de percentiel) (6,11). In dit onderzoek vinden we
op 24 maanden een percentage van peuters dat nog geen ‘zinnen van 2 woorden zegt’ van
62