Leerlijn Ga met een blauw paard - Huis van Gedichten

Voorbereiding: Bezoek aan museum voor selecteren schilderijen,
voorleesplekken en maken werkafspraken;
verzamelen lesmaterialen; voorbereiden voordracht
gedichten; afstemming met museum- of
collegadocent.
Totale tijd: 105 minuten
Lesopbouw:
Stap 1 - Rondleiding langs schilderijen en gedichten (klassikaal) - 45 minuten
Na een inleiding over plek en doel worden leerlingen rondgeleid door het museum. Ze
lopen langs een selectie schilderijen, onderweg lezen docenten of vrijwilligers
gedichten voor met als thema 'water'. Als vanzelf krijgen leerlingen een indruk van de
veelzijdige benadering van een thema die gedichten kunnen bieden. Ze ervaren het
effect van gedichten in inhoud en vormgevende aspecten (bijvoorbeeld in het gedicht
van Hanlo de herhaling).
Daarna bekijken en bespreken leerlingen de schilderijen in het museum en krijgen ze
informatie over de historische betekenis van de watervoorstellingen en van het water.
Stap 2 - Luisteren naar watergeluiden (klassikaal) - 20 minuten
Leerlingen gaan naar het leslokaal in het museum. Daar ligt op tafels pen en papier
voor hen klaar; iedere leerling gaat zitten. Om onrust in de groep te voorkomen mag er
niet geschoven met tafels en stoelen.
Laat leerlingen luisteren naar een reeks van watergeluiden. Geef de opdracht om in
steekwoorden en flarden van zinnen te noteren wat ze zich voorstellen bij de geluiden
die ze horen. Stel ter ondersteuning af en toe vragen als:
Hoe kan water heel mooi zijn?
Op welke manieren kan water aangenaam zijn?
Welke dingen kun je op water doen?
Wat kun je met water doen?
Wanneer moet je uit de buurt van water blijven?
Stap 3 - Schrijven van een gedicht (individueel) - 20 minuten
Geef de opdracht in de aantekeningen woorden te onderstrepen waar ze mee verder
willen. Licht toe dat het beeld waarmee ze verder gaan misschien een herinnering kan
zijn (bijvoorbeeld: ooit ben ik bijna verdronken); een verlangen (ik wou zo graag de
regen in een oerwoud horen) of een fantasie (ik die onder een waterval staat). Ze
verwerken dat beeld tot een gedicht terwijl er muziek speelt en de docent begeleiding
geeft. Geef vervolgens de opdracht het gedicht in het net te schrijven, lettend op:
regelafbreking, teveel woorden of onduidelijke stukken. Begeleid leerlingen op deze
punten.
Stap 4 - Voorlezen van eigen gedicht (klassikaal) - 15 minuten
Zorg voor een podiumachtige plek. Nodig om beurten leerlingen uit daar te komen
staan. Iedereen komt aan de beurt. Moedig aan, introduceer elke leerling, coach in
houding en stemgebruik (rechtop en goed ademen! gezicht niet verbergen achter
papier, vraag een leerling die schreeuwt te fluisteren, een leerling die fluistert kracht
achter de stem te zetten) en benadruk wat er goed is gegaan.
Zorg dat feedback bestaat uit applaus en spontane opbouwende opmerkingen.
28